Overlevingskansen kanker groter in bepaalde ziekenhuizen

De overlevingskansen voor slokdarm- en maagkankerpatiënten zijn groter als ze behandeld worden in een ziekenhuis dat meer ervaring heeft met die behandelingen. Dat schrijft Het Nieuwsblad op basis van een onderzoek van het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE). Het College voor Oncologie nuanceert het onderzoek.

‘De kans op overleven stijgt aanzienlijk als de patiënt behandeld wordt in een ziekenhuis dat jaarlijks minstens twintig gelijkaardige ingrepen uitvoert', zegt dokter Joan Vlayen van het Federaal Kenniscentrum voor Gezondheidszorg (KCE), dat de kwaliteit van de zorg voor deze kankers onderzocht. ‘Maar in België zijn er niet zo veel ziekenhuizen: twee voor slokdarmkanker, één voor maagkanker. Slechts 35 procent van de slokdarmkankerpatiënten en 5 procent van de maagkankerpatiënten komt daar dan ook terecht.'

In 2012 werd een beleidsaanbeveling gedaan om de behandeling voor deze kankers te concentreren in een beperkt aantal ziekenhuizen. ‘In ¬Nederland hebben ze dat ¬gedaan. De sterfte binnen 30 dagen na de operatie is daar naar 1,5 procent gebracht. In België is dat nog 5 procent. Dat zou ons dus een enorme winst opleveren', aldus Vlayen.

'Geen slechte behandeling als je niet in beste ziekenhuizen behandeld wordt'

Toch worden slokdarm- en maagkanker vandaag nog in quasi alle ziekenhuizen ¬behandeld. Een beslissing die levens heeft gekost, aldus het Kenniscentrum. ‘Het is niet zo dat je slecht behandeld wordt als je niet in de beste ziekenhuizen behandeld wordt', legt Marc Peeters (UZA), voorzitter van het College voor ¬Oncologie uit.
‘De zorg in ¬België is zelfs beter dan gemiddeld in Europa. Maar hadden we verder gestaan met de centralisatie, dan hadden meer mensen hun kanker overleefd', aldus Peeters.

Niet bekend over welke ziekenhuizen het gaat

De studie zegt niet in welke centra de behandelingen moeten worden geconcentreerd. Volgens Het Nieuwsblad zijn er echter twee medische centra in België met meer ervaring in slokdarmkanker: het UZ Leuven en het UZ Gent.
‘Het is te simplistisch om ¬volume gelijk te zetten met een goed resultaat', legt Marc ¬Peeters uit. ‘Hoe meer ingrepen je uitvoert, hoe beter je die in de vingers hebt, dat is waar. Maar er zijn middelgrote ¬centra die ook excellente ¬resultaten voorleggen.'
Daarom werkt men in Vlaanderen aan het Quality Indicator -project. Samen met de ¬sector werden objectieve ¬indicatoren opgesteld om de kwaliteit van een ziekenhuis te meten. Ook de oncologische centra horen daarbij. Vanaf midden dit jaar worden de ¬eerste resultaten verwacht.

Bron: De Standaard, 17 april 2013, http://www.standaard.be/artikel/det...DMF20130417_005

Commentaar: Ik ben het er volledig mee eens dat ons land een stap vooruit zou zetten indien we behandelingen in bepaalde ziekenhuizen gaan concentreren. Doordat deze operaties of behandelingen meer worden uitgevoerd, zullen de overlevingskansen stijgen. Bij zo'n speciale operaties die zeer punctueel moeten uitgevoerd worden, kunnen we best een ‘specialist’ raadplegen. Elk ziekenhuis kan niet in elke branche gespecialiseerd zijn; dat is onmogelijk... Mensen met ervaring verbonden aan bepaalde ziekenhuizen zijn wel van een zeer groot belang. Elke dokter moet ervaring opdoen en al doende leert men, doch met zo'n secure operaties moet men wel erg alert zijn. In Europa komt de zorg van de Belgische ziekenhuizen bovengemiddeld uit, dus je behandeling zal steeds professioneel blijven.

Zoals Veronique eerder aanhaalde, denk ik niet dat het een oplossing is om een ziekenhuis te laten specialiseren in elke ziekte die er op de planeet bestaat. Dit is haast onmogelijk, zeker op financieel vlak. Wel denk ik dat het een oplossing kan zijn als elk ziekenhuis zich in een bepaalde tak specialiseert. Zo staat het ziekenhuis van Herentals bekend om zijn verzorging voor topsporters, en zie je ook vaak dat deze daar naar toe trekken voor een behandeling. Indien je dan een patiënt hebt met een probleem die niet binnen jouw categorie ligt, kan je deze doorverwijzen naar een ander ziekenhuis. Waar de persoon meer slaagkans heeft om te genezen. Het zou dan wel enkel gaan om de ernstige gevallen. Natuurlijk moeten de ziekenhuizen wel een beetje welwillend en eerlijk zijn om dit te doen, wat ik soms ten zeerste betwijfel.
Ik ben dus voor het idee om de behandeling van bepaalde ziekten te concentreren in bepaalde ziekenhuizen. Deze maatregel heeft al in Nederland zijn effectiviteit bewezen. Dus waarom kunnen we het dan ook niet in België doen?

Dat niet elk ziekenhuis even gespecialiseerd is, is zeker geen verassing. Niet alleen als we het over kanker hebben, maar ook bij andere ziektes. Niet elk ziekenhuis kan even goed zijn in een bepaalde behandeling. Ik denk dat wij al van geluk mogen spreken dat de ziektes in alle ziekenhuizen behandelbaar zijn. Er zijn landen waar men er veel slechter voor staat. Ik vind dat men openbaar moet kunnen toegeven welke ziekenhuis het meeste ervaring hebben met deze ziekte zodat de patiënt zelf de beslissing kan maken. Als dan inderdaad blijkt dat de meeste mensen naar deze meer ervaren ziekenhuizen gaan, kunnen ze misschien een systeem verzinnen waardoor dokters van andere ziekenhuizen naar dat ziekenhuis gaan om meer ervaring op te doen. Een soort van bijscholing of extra stage voor deze dokters, zodat alle ziekenhuizen vooruit gaan op het behandelen van kanker. Als we alle kanker behandelingen naar een aantal ziekenhuizen doorverwijzen, ben ik bang dat er in de andere ziekenhuizen misschien foute diagnoses gesteld gaan worden aangezien ze minder met kanker geconfronteerd worden.

Ik denk dat er nooit een perfecte methode zal bestaan om te 'meten' welk ziekenhuis het beste een bepaalde behandeling of therapie kan toepassen. In Nederland is er sprake van een soort van centralisatie, in België nog niet. Ze zijn dan wel met een zogenaamd Quality-project bezig, hoe lang houdt zo'n 'kwaliteitslabel' stand? Ik neem aan dat er een test afgenomen zal moeten worden per vooraf bepaalde termijn, dat men dit zal moeten blijven doen. Ik neem aan dat dit ook voor de centralisatie van toepassing zal zijn, of toch in zekere mate.

Daarnaast zou het - misschien ietwat vergezocht - mogelijk extra druk kunnen zetten op de ziekenhuizen die al reeds benoemd of bestempeld zijn als meer competent in een bepaalde behandeling/ingreep. Ze zullen alles op alles moeten zetten om hun titel niet te verliezen, om geen grote getale aan cliënten (hoe je het ook draait of keert, een ziekenhuis is een winstgevend bedrijf) te verliezen aan een concurrent.

Ik denk vooral ook aan de patiënten: Ik heb ooit voor de keuze gestaan om behandeld te worden in het UZ Antwerpen of in het UZ Leuven. Mijn ouders en ik hebben gekozen voor het UZA, simpelweg omwille van het vervoer. Als mensen dan een ziekenhuis opgegeven krijgen dat qua vervoer zeer moeilijk is in hun situatie, kan dit de behandeling misschien bemoeilijken. Weliswaar doe je er alles aan om een zware behandeling zo vlot mogelijk te laten verlopen, maar ik denk dat mensen bij een aanbeveling zeker op de hoogte gebracht moeten worden dat ze nog steeds een keuze hebben, dat het enkel een advies is.