Erfenis kan rechtstreeks naar kleinkinderen

Met een erfenissprong, onwaardigheid van erven en strikte regels voor levensverzekeringen moet het erfrecht beter aansluiten bij de maatschappelijke evoluties.

Nieuw in het erfrecht is dat kleinkinderen rechtstreeks van hun grootouders kunnen erven. De ervende ouders verwerpen daartoe de erfenis ten gunste van hun eigen kinderen. Met die vrijwillige erfenissprong wordt vermeden dat twee keer successierechten moeten worden betaald: eerst door de ouders en dan door de kinderen bij het overlijden van hun ouders. ‘Het is wel een alles-of-nietsverhaal’, zegt Ann Maelfait, advocate bij Rivus. ‘Gedeeltelijk verwerpen ten gunste van de eigen kinderen kan nog steeds niet.’ Tot nu toe konden kinderen enkel van hun ouders erven. Wanneer een ouder zijn erfenis weigerde, konden de kinderen er geen aanspraak op maken en ging de erfenis naar de tantes en ooms. ‘Door de nieuwe wet zal het voor een generatiesprong niet langer nodig zijn een testament ten gunste van de kleinkinderen op te stellen’, voegt Maelfait toe.
Onwaardig om te erven

In dezelfde wet worden de regels omtrent wie uitgesloten kan worden van een erfenis aangescherpt. Vroeger was enkel bij moord of (poging tot) doodslag iemand onwaardig om te erven. Dat wordt nu uitgebreid met elke daad die de dood tot gevolg heeft: opzettelijke slagen en verwondingen, vergiftiging, verkrachting, aanranding van de eerbaarheid en opzettelijke verminking. Ook gezinsgeweld, zonder dat dat tot de dood heeft geleid, wordt aan de lijst toegevoegd.
Bij gezinsdrama’s zal iemand die niet strafrechtelijk veroordeeld werd voor de feiten, maar wel schuldig werd bevonden niet langer erfgenaam zijn. Een voorbeeld is dat de dader zelfmoord pleegt na de feiten en dus niet veroordeeld kan worden. Tot nu toe had de familie van de dader recht op de erfenis.
Wanneer iemand schuldig is bevonden aan gezinsgeweld kan de rechter een bijkomende straf opleggen, waardoor de dader niet meer kan erven van het slachtoffer. Bijvoorbeeld wanneer een vader zijn dochter verkracht, kan de rechter beslissen dat de vader niet van de dochter kan erven. Die regel geldt niet automatisch. Het slachtoffer kan de dader in een testament vergeven, waardoor de dader toch erft van het slachtoffer.
Kinderen van een onwaardige kunnen wel nog erven van de overledene. Als de rechtstreekse erfgenaam onwaardig werd verklaard om te erven, dan kunnen zijn kinderen zijn plaats innemen. De achterliggende redenering is dat kinderen niet hoeven te boeten voor de fouten van hun ouder(s). Een voorbeeld is als iemand zijn moeder vermoordt. Dankzij de nieuwe wet kunnen de kleinkinderen toch van hun grootmoeder erven. ‘Indien ze nog minderjarig zijn op het ogenblik zal de onwaardige vader of moeder wel geen vruchtgebruik hebben over de geërfde goederen’, voegt Maelfait toe.
In de wet is tevens bepaald dat een onwaardige niet langer een onderhoudsvordering kan instellen tegen de overige erfgenamen. Ook het lot van schenkingen aan een onwaardige en huwelijksvoordelen van een onwaardige wordt geregeld.
Onterven via levensverzekering

Daarnaast werd een nieuwe wet gestemd die de mogelijkheden om kinderen te onterven via een levensverzekering aan banden legt. Daarmee krijgt een eerdere uitspraak van het Grondwettelijk Hof in 2008 een wettelijke basis. Een levensverzekering werd in het verleden vaak gebruikt om een nieuwe partner te begunstigen ten nadele van de kinderen. Kinderen hebben in ons land altijd recht op een voorbehouden deel van de erfenis, de wettelijke reserve. Zo heeft een enig kind altijd recht op de helft van de nalatenschap, voor twee kinderen is dat twee derden. Tot nu toe konden de kinderen hun voorbehouden deel niet opeisen als dat aangetast was door de levensverzekering. In het vakjargon wordt gesproken van inkorting. Kinderen konden met andere woorden geen aanspraak maken op een deel van het kapitaal uitgekeerd door de levensverzekering. Enige uitzondering was als de betaalde premies kennelijk buiten verhouding van de vermogenstoestand stonden. Maar met de nieuwe wet komt daar verandering in. Bovendien kan de verzekeringsnemer uitdrukkelijk bedingen dat de verzekering onderworpen is aan inbreng. Dat betekent dat er rekening mee gehouden moet worden bij het bepalen van de te verdelen erfenis. ‘De wet maakt geen onderscheid naargelang het soort verzekeringsproduct. Er mag dus aangenomen worden het gaat zowel om zuivere levensverzekeringen als om gemengde contracten die eerder spaarformules zijn’, zegt Ann Maelfait.

Mening:

Ik vind dit niet meer dan normaal dat ze zo’n regel inlassen. Ons erfsysteem lijkt in mijn ogen op niets. Heel ons leven betalen we belasting en als we onze nabestaande nog iets later willen meegeven komen hierop de zogenaamde successierechten. (belasting op erfenis)Zoals in het artikel wordt besproken zouden de kleinkinderen nu als hun ouders sterven geen 2de keer op het geërfde van de grootouders successierechten moeten betalen dit is niet meer dan logisch want hier zijn al rechten op betaald.

Wat ik positief vind is dat men nu zelf uiteindelijk kan beslissen naar wie het geërfde naar toe gaat door middel van een generatiesprong.
Dat men iemand onwaardig om te erven kan verklaren vind ik niet meer dan juist. Zo zal hopelijk moorden voor de erfenis ook verminderen.
Het systeem is nu al een beetje verbeterd maar het kan nog altijd beter naar mijn mening en zouden nabestaande moeten meer van het totaal vermogen kunnen erven. Kortom minder (of geen) succesierechten!

08:35 - 01 december 2012 door Petra De Rouck Bron: De Tijd