'We persen onze jongeren uit'

Hugo De Ridder, 'Brief aan mijn kleinkinderen. De overvraagde generatie', Lannoo, 2012, 263 blz.


ANTWERPEN - 'We vragen vandaag veel te veel van de dertigers', zegt Hugo De Ridder in zijn jongste boek. 'Zowel op het werk als thuis en dat is de schuld van de generaties voor hen die de megastaatsschuld opgebouwd hebben en de sociale bescherming naar de middenklasse georiënteerd hebben.'


Het jongste boek van Hugo De Ridder, de voormalige politieke redacteur van De Standaard die intussen de tachtig nadert, is geschreven als een brief aan zijn kleinkinderen; dat zijn intussen dertigers die al voor achterkleinkinderen zorgden. 'En dát is dan de eerste generatie voor wie het niet meer uitzonderlijk is dat alle overgrootouders nog leven', zegt De Ridder. Dat er intussen een half miljoen tachtigers zijn, houdt hem bezig.

Het boek begon toen de uitgever de auteur voor zijn tachtigste verjaardag een soort Ridders Digest wou aanbieden, een selectie uit de 25 boeken die hij schreef. Maar dat vond De Ridder zelf niet bevredigend. Er moest ook iets nieuws in, vandaar de brief.

Hij heeft trouwens nóg een boek in de lade liggen, ook geschreven voor zijn kleinkinderen, maar hij heeft besloten dat het in de lade blijft. 'Het ging over de 198 dagen politieke crisis onder Yves Leterme. Het was te pessimistisch. Ik was te boos over wat er toen gebeurde.'

Is het huidige boek dan niet pessimistisch? Het is een nauwelijks verholen oproep aan de jongeren om in opstand te komen tegen 'het systeem'.

'Ik waarschuw hen alleen. Ik wijs erop dat een aantal dingen die zij blijkbaar normaal vinden, niet normaal zijn. Er wordt veel te veel van hen gevraagd. We persen hen uit. In hun studies hebben ze al meer stof moeten verwerken dan hun voorgangers. Ze moeten ook voortdurend bijleren. En worden permanent geëvalueerd, op het werk, maar ook thuis - ze moeten almaar “werken aan hun relatie, - en als ouder.'

'Op het werk moeten ze flexibel zijn en elke zes maanden nieuwe doelstellingen halen. En als het niet lukt, staat hun baan op de helling. Had men dat destijds op onze redactie toegepast, geen enkele van de toenmalige topjournalisten, zou het overleefd hebben.'

'Bovendien moeten die jongeren permanent bereikbaar zijn. Ze zijn als de topatleten die voortdurend hun whereabouts moeten invullen.'


Is het werkelijk zo erg?

'Onze generaties staakten voor een kwartier arbeidsduurverkorting per dag; de dertigers staan vandaag per dag twee uur in de file, niet op kosten van de onderneming, het gaat af van hun eigen vrije tijd.'

'Hun huis afbetalen, doen ze intussen bijna levenslang, dertig jaar of langer. En daarnaast is er dan de collectieve druk: ze torsen een staatsschuld van 360 miljard euro. Daarbovenop komt een pensioenlast die al meer dan 25 miljard euro per jaar bedraagt terwijl het goedbedoelde Zilverfonds een lege doos is. En dan is er nog de wurgende Dexia-schuld.'

'Het kan zijn dat deze generatie minder last zal hebben van werkloosheid dan haar voorgangers, maar zij zullen tot op hoge leeftijd moeten werken en zich te pletter betalen aan de schulden die de generaties vóór hen hebben opgebouwd, generaties die op vijftig jaar het arbeidsleven vaarwel konden zeggen en die in de jaren tachtig en negentig, toen iedereen al zag wat er op ons af kwam, nog gauw hún pensioenen verhoogden. Ze hebben als het ware nog eens volgetankt, voor de crisis begon.'


Wie is daaraan schuldig?

'Drie generaties. Ach, ik ga geen namen noemen. Er zijn er die de schuld te veel lieten oplopen in de slechte jaren en anderen die ze te weinig afbouwden in de jaren dat het goed ging.'

'De sociale bescherming is intussen ontspoord. Ze is er niet meer in de eerste plaats voor de zwaksten maar voor de middenklasse. Ik heb het niet zo voor de partij Rood! van Erik De Bruyn en Ludo Abicht, maar op één punt hebben ze gelijk: we worden geregeerd door mensen die de lagere inkomens niet meer kennen. Door mensen met 4.000 euro-jobs. Dat deed de sociale bescherming kantelen. De middenklasse profiteert het meest van het gratis studeren en de kinderbijslag, ze leeft langer en zal dus ook langer pensioen genieten.'

'Een ander bewijs: als de index ter sprake komt, roepen ze altijd dat men daaraan niet mag raken wegens de laagste inkomens; maar het zijn wel de hoogste lonen en de hoogste pensioenen die het meest voordeel hebben bij de automatische indexering.'


Is er beterschap op komst?

'Ik moet erkennen dat in de regering-Di Rupo een verrassend grote bereidheid aanwezig is om de zaken ernstig aan te pakken. Maar nog lang niet voldoende. Kijk naar de pensioenmaatregelen die meteen afgezwakt werden. Er zijn nog drie, vier van die operaties nodig.'


DS, 30-05-2012 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB