Hoe homo's de evolutie overleven


Een gen dat mannen tot homo's maakt, bevordert misschien de vruchtbaarheid van hun vrouwelijke verwanten. Dat kan verklaren waarom homoseksualiteit is blijven bestaan.


DAT homoseksualiteit door de eeuwen heen is blijven bestaan, wordt soms een 'Darwiniaanse paradox' genoemd. Volgens Darwin bevoordeelt de evolutie door natuurlijke selectie kenmerken die het voortplantingssucces bevorderen. Meer nakomelingen geven een betere garantie op het voortbestaan van een overerfbaar kenmerk. Dat homoseksualiteit is blijven bestaan, een kenmerk dat net de kans op nakomelingen vermindert, leek in strijd met de evolutionaire wetmatigheden.

Bij vroegere pogingen om de evolutionaire paradox te verklaren, opperden wetenschappers dat homo's hun familie helpen en zo de overleving en voortplanting van hun verwanten bevorderen, waarmee het erfelijke kenmerk toch wordt doorgegeven. Homoseksualiteit zou immers voor een deel erfelijk zijn, en via de vrouwelijke lijn worden overgedragen. Op het vrouwelijke geslachtschromosoom, het X-chromosoom, ligt erfelijke informatie in een regio die Xq28 heet, waarvan wetenschappers vermoeden dat ze verband houdt met homofilie. Maar de hypothese van de 'helpende homo' werd tegengesproken door andere onderzoekers die aantoonden dat homo's niet méér de helpersrol spelen dan heteroseksuele familieleden.

Drie Italiaanse onderzoekers van de universiteit van Padova hebben nu een andere mogelijke opheldering gevonden voor de paradox. Ze onderzochten 98 homoseksuele en 100 heteroseksuele mannen en hun familieleden, samen meer dan 4.600 mensen.

De homo's bleken meer homoseksuele familieleden te hebben aan moederszijde dan aan vaderskant, wat overerving langs de vrouwelijke lijn lijkt te bevestigen. Het familieonderzoek bevestigde verder ook dat homo's minder dan gemiddeld de eerstgeborenen zijn in een gezin en dikwijls een rijtje oudere broers hebben. Dat houdt verband met een andere hypothese over de oorzaak van homoseksualiteit. Tijdens opeenvolgende zwangerschappen van mannelijke foetussen zou een moeder gaandeweg een soort afweerreactie tegen een mannelijk eiwit ontwikkelen, waardoor de hersenen van de zoveelste mannelijke foetus in rij minder in mannelijke richting evolueren en gemakkelijker aanleiding geven tot homoseksualiteit.

Maar de interessantste vondst in het familieonderzoek was dat vooral tantes langs moeders kant en moeders van homoseksuele mannen gemiddeld meer kinderen hebben dan zulke tantes en moeders van heteroseksuele mannen. Misschien maakt de genetische factor die mannen homo maakt, vrouwen meer vruchtbaar. Dat zou verklaren waarom het kenmerk de evolutie heeft overleefd: bij vrouwen bevordert het de voortplanting, en het kenmerk wordt precies langs vrouwelijke lijn doorgegeven.

Wat de moeders betreft, is het oppassen voor een cirkelredenering: als een serie zonen er de oorzaak van kan zijn dat een volgende zoon homoseksueel is, hebben moeders van homo's dus bijna per definitie gemiddeld meer kinderen. Maar dat een hoger kinderaantal zoals bij tantes langs moederszijde niet te zien is bij tantes langs vaderszijde, suggereert toch dat een verhoogde vruchtbaarheid samengaat met het langs vrouwen overgeërfde homo-kenmerk, vinden de onderzoekers. En als alleen naar die moeders gekeken werd met een eerstgeboren homoseksuele zoon, bleken die gemiddeld ook meer kinderen te hebben dan moeders met alleen heteroseksuele kinderen, al was het verschil hier minder beduidend.

Het onderzoek, waarvan de resultaten gepubliceerd zijn in het blad Biological Sciences van de Britse Royal Society, is kleinschalig en de besluiten zijn nog onzeker - ze maken bijvoorbeeld geen onderscheid tussen genetische en culturele factoren die de voortplanting en de seksuele ontwikkeling kunnen beïnvloeden - maar ze lijken wel te bevestigen wat eerdere onderzoeken al suggereerden. De onderzoekers benadrukken nog dat de overerving langs vrouwelijke lijn en het groter aantal oudere broers in hun onderzoek samen maar 21 procent verklaren van de kans dat een man homoseksueel is. De overige 79 procent blijft onverklaard.

15/10/2004 door kim de rijck
©Copyright De Standaard


Dus Stand bij de Rust: Nature - Nurture 1-4??

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB