Broederlijk delen

Oscar van den Bogaard


Een nieuw woord geleerd. Consudelen. Samen consumeren. Niet langer ieder voor zich. Het artikel met de kop 'Delen is het nieuwe hebben' dat dinsdag verscheen in De Morgen, noemt het fenomeen niet langer hippie, maar hip. Het zou gaan om samen een moestuin onderhouden, een auto delen, en kleding ruilen op het net. Bij het woord hip ben ik gewaarschuwd, het klinkt als van voorbijgaande aard.


Collaboratieve consumptie. Een vorm van broederlijk delen en ruilhandel anno 2012. Via internet weten mensen elkaar te vinden om te ruilen, delen of verhuren. Ruimtegebrek? Misschien kun je je spullen opslaan op de lege zolder van je buurman. Beter misschien nog die spullen via een gespecialiseerde website ruilen voor dingen die je echt kunt gebruiken. Nooit meer in een hotel slapen, maar voortaan al couchsurfend logeren bij mensen die je nog niet kent.

In het stuk wordt een trendwatcher geciteerd die zegt: tieners delen bijna alles - informatie, foto's, muziek - op Facebook en dat bepaalt hun wereldbeeld. Dit gaat op termijn de wereld veranderen. Dat is veelbelovend. Je zou bijna geloven dat het betere mensen oplevert die werkelijk in staat zijn om broederlijk te delen. Werkelijke naastenliefde, zonder gelovig te zijn.

Van mijn grootmoeder - die zo katholiek was als de paus en voor haar goed gedrag zelfs in Rome een protserige onderscheiding had gekregen, Prins Carnaval waardig - herinner ik me twee uitspraken, die er beide op neerkwamen dat ze helemaal niets wilde delen. In drukke winkelstraten verzuchtte ze: 'Komt dat allemaal in één hemel?' Met 'dat' bedoelde ze de mensheid. Wat ze ook vaak uitriep was: 'Ieder voor zich en God voor ons allen.' Ze bedoelde: we mogen allemaal verdomde egoïsten zijn, want God zorgt wel voor iedereen. Bonne catholique!

Een andere trendwatcher meent dat de consudeel-trend vooral aanslaat bij de generatie Y, de twintigers en dertigers die in hun jeugd alles kregen wat hun hartje begeerde maar zich dat nu niet meer kunnen veroorloven. Deze generatie zoekt naar alternatieven om toch alles te kunnen krijgen wat ze wil. Dat klinkt helemaal niet zo paradijselijk, eerder enorm materialistisch. Het doet me denken aan al die Y-nestklevers die thuis blijven wonen omdat het zo makkelijk is. Leven met personeel. Je moeder die de was doet, je vader die taxi speelt. En nooit boodschappen hoeven te doen. En intussen sparen voor een huis. En op je bed met je iPhone informatie, foto's en muziek met andere nestklevers uitwisselen. Wat voor informatie? Hoe je ergens gratis iets kunt downloaden?

Is dat samen delen nu zo nieuw? Ik herinner me uit mijn jeugd garage sales waarin je alles wat je niet meer nodig had kon verkopen. Ik herinner me kinderen op kleedjes in het park die hun speelgoed verkochten. Een buurman die bij ons een ladder kwam lenen en zijn vrouw die oliebollen kwam brengen. Ik herinner me ieder jaar een doos vol mooie kleren, van de buren met iets grotere kinderen. Ik herinner me een buurvrouw met een moestuin die ons sla bracht, Reintje de stroper die op ons domein mocht jagen en fazanten en hazen kwam brengen, mijn ouders namen altijd lifters mee. Die gemeenschapszin is in de loop der decennia verdwenen, zelfs in lieflijke dorpen leeft tegenwoordig de egoïstische mentaliteit van anonieme grootsteden. Dankzij internet en sociale netwerken is het dorp terug van weggeweest: de global village. Toch heb ik er moeite mee dat mensen via hun iPhone aan het Facebooken zijn met een dorpsgenoot aan de andere kant van de wereld, terwijl ze geen seconde opmerken dat iemand anders naast hen zit. Als mijn buurvrouw via Zilok.com een ladder zou huren omdat ze er zelf geen heeft, zou ik enorm teleurgesteld zijn omdat ze die ook van mij zou kunnen krijgen.

Vergeet individualisme, 'wij' wordt het nieuwe codewoord, zegt een trendwatcher. Een trendwatcher heeft nu eenmaal trends nodig. Delen en ruilen is een antwoord op veel economische, maatschappelijke en ecologische problemen. Niks idealisme, maar een verhevigde vorm van consumentisme. Oudere generaties konden zich erbij neerleggen dat ze zich niet alles konden veroorloven, jonge mensen kunnen dat niet meer. De eigenaars van ruil- en deelsites zijn zakenmensen die veel geld verdienen. Echt broederlijk delen is nog iets anders. Dat is soep uitdelen aan de bevrorenen. Een bed aanbieden aan daklozen. Tijd maken voor de eenzamen. Echt broederlijk delen is niet hip.


DS, 17-02-2012 (Oscar van den Bogaard)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik neig eerder naar de CONTRA zijde toe.
De laatste zin verklaarde alles.
"Echt broederlijk delen is nog iets anders. Dat is soep uitdelen aan de bevrorenen. Een bed aanbieden aan daklozen. Tijd maken voor de eenzamen. Echt broederlijk delen is niet hip."
Wanneer we ons gaan bezig houden met ruilhandel in onze moderne maatschappij denk ik dat het begrip fraude nog vaker op onze televisie gaat verschijnen. We staan nu eenmaal bekend als een kapitalistische maatschappij en geld moet bij ons over de toonbank rollen. Wij zijn zo gebonden aan consumptie dat we vaak niet meer stilstaan bij de werkelijke waarde van iets.
Laat staan de waarde van twee stukken grond, twee goederen, die dan met elkaar vergeleken moeten worden.

__________________
"Knowledge is knowing that a tomato is a fruit, but Wisdom is knowing not to put it in a fruit salad."
Jens Verwerft ©