De ene student is de andere wel

GENTSE STUDIE PEILT NAAR UNIVERSITAIRE ERVARING ALLOCHTONEN
vrijdag 21 oktober 2011, 03u00
Auteur: Tom Ysebaert

GENT - De grootschaligheid, weinig contact met docenten, moeite om een netwerk van medestudenten op te bouwen. Dat noemen allochtonen de obstakels voor geslaagd studeren aan de universiteit. Net wat autochtonen zeggen dus.
Van onze redacteur

'We gingen ervan uit dat allochtone studenten hun verblijf op de universiteit heel anders ervaren. Maar dat blijkt niet zo te zijn. Ze signaleren dezelfde obstakels als hun autochtone leeftijdsgenoten.' Katrien De Bruyn is verrast. Zij is beleidsmedewerker van de cel Diversiteit en Gender van de Universiteit Gent. Vandaag stelt ze het rapport De wet van de sterksten? voor, een onderzoek bij 44 studenten - inclusief een autochtone controlegroep.

De ondervraagde allochtonen hadden dertien verschillende origines, de Turkse en Marokkaanse groepen waren het talrijkst. Twee op de drie respondenten waren vrouw. Een deel van hen was geslaagd, een deel had afgehaakt na het eerste jaar. Ze studeerden aan alle faculteiten, op drie na (diergeneeskunde, wetenschappen en bio-ingenieur).

Andere voorgeschiedenis

De studie vertrok van de vaststelling dat er weinig allochtonen naar de universiteit gaan en dat hun slaagkansen laag liggen. Bij de eerstejaars is het slaagcijfer 63 procent, bij allochtonen valt dat terug naar 47 procent.

In de gesprekken geven ze aan dat de grootschaligheid van de universiteit hen een beetje overdonderde. Ze noemen de lessen te weinig interactief, hebben te weinig contact met hun docenten. De studieomgeving noemen ze niet echt motiverend. Als ze steun zochten bij hun medestudenten, hadden ze het wat moeilijk om een netwerk op te bouwen. 'Allemaal dingen waar ook autochtone studenten mee kampen', zegt De Bruyn.

Er zijn natuurlijk verschillen. Zo ligt hun sociaal-economische thuissituatie en hun voorgeschiedenis in het secundair vaak anders. 'Velen van hen hebben een grilliger parcours afgelegd. Ze hebben hun middelbaar niet afgemaakt en hun diploma via de examencommissie gehaald.'

Omgekeerd tonen de geslaagden aan dat een stimulerende thuis, een goede vooropleiding en steun van de medestudenten troeven zijn. De Bruyn: 'Vandaar onze aanbeveling aan het beleid: zorg voor een ondersteunend klimaat, zodat studenten met minder bagage toch kansen krijgen. Creëer een netwerk van studenten. Buitenlandse voorbeelden bewijzen dat je dat structureel kunt opbouwen.'

Ervaren deze studenten discriminatie? Uit sommige getuigenissen blijkt dat er soms 'onwennige' reacties zijn, bijvoorbeeld op het dragen van een hoofddoek (wat mag aan de UGent), anderen hebben daar geen negatieve ervaringen mee.

Enkelen verwezen naar het referentiekader van de autochtone middenklasse, dat aan de universiteit overheerst. Een succesvolle student vertelde dat hij naar een 'witte' school was gegaan. Op bezoek bij vrienden met kansrijke ouders - twee artsen - had hij er kennis gemaakt met de middenklassecultuur. Ze lazen daar Knack. Hij had zo zijn voordeel gedaan met die contacten.

Statusrichting

Muhammet Ikban Sahal (21), Gentenaar met Turkse roots, is een van de studenten die meewerkte aan het onderzoek. Hij zit in zijn eerste master experimentele psychologie. Hem hoor je niet klagen over zijn universitaire jaren. 'Mijn ouders zijn laaggeschoolde arbeiders, maar ze hebben me altijd sterk gemotiveerd om voort te studeren. Ze spreken ook Nederlands. Dat scheelt.'

Hij zat op een Freinetschool in Gent. 'Nogal upper class. Ik volgde er Latijn-moderne talen. Een goede voorbereiding op de universiteit. De overgang is vlot verlopen.'

Een succesverhaal? 'Opgelet, ik heb mijn diploma nog niet, hé (lacht). Ik zie bij andere allochtonen dat ze te hoog mikken. Ze gaan voor rechten of economie, omdat dat status heeft, niet omdat ze er de capaciteiten of interesse voor hebben. Ik krijg soms ook de opmerking waarom ik “maar, psychologie studeer.'

'Ik vang wel eens verhalen op van studenten die niet geslaagd zijn en beweren dat ze anders behandeld zijn vanwege hun afkomst. Maar het kan ook een excuus zijn. Misschien hadden ze gewoon harder moeten studeren. Ik heb in elk geval nooit discriminatie of racisme ervaren.'

Bron: www.standaard.be

Mijn mening
Uit het artikel blijkt dat allochtonen dezelfde moeilijkheden ervaren als autochtonen en dat de meeste geen discriminatie ervaren. Dit vind ik zeer positief.

Het artikel vermeldt ook dat ze moeilijkheden ervaren om een netwerk van medestudenten op te bouwen. Zelf heb ik in Leuven gestudeerd en daar deden de studentenverenigingen veel moeite om de nieuwe eerstejaars kennis te laten maken met de medestudenten. Zo hadden vele studentenverenigingen een onthaalweekend voor eerstejaars, een peter-meter avond en nog veel meer. Daarnaast werden er ook overkoepelende activiteiten georganiseerd door de verenigingen. Voor diegene die op kot zitten, zijn er dikwijls ook kotactiviteiten met zeker ook een kennismaking in het begin.
Daarom vind ik het toch verwonderlijk dat zoveel studenten (zowel autochtoon als allochtoon) moeite hebben om een sociaal netwerk op te bouwen.

Dat er weinig contact is met de docent is nogal logisch, want als je met 200 in het eerste jaar zit, kan de docent niet iedereen kennen, maar daartegenover staan we de oefensessies en monitoraten. Deze vinden plaats in kleinere groepen en daar weten de assistenten wel wie je bent.