Zeven vragen over de vogelgriep


Het vogelgriepvirus dat bij Turkse duiven is geconstateerd, lijkt identiek te zijn aan de variant die sinds enkele jaren in Azië rondwaart. De Europese uitbraak vormt vooral een bedreiging voor het pluimvee; de mens blijft vooralsnog buiten schot.


1. Welk gevaar loopt het pluimvee?

De zogeheten H5N1-variant van het vogelgriepvirus, waar het hier om draait, is voor pluimvee zeer besmettelijk en dodelijk. Via trekvogels zou het virus deze kant op kunnen komen. Trekvogels hebben wel vaker pluimvee besmet met vogelgriep, maar meestal ging het dan om minder ziekmakende varianten. Er breekt pas een ernstige epidemie onder de dieren uit als zo’n virus binnen de pluimveestapel verandert in een agressievere variant. H5N1 heeft die stap al gezet.


2. Is er een risico voor de volksgezondheid?

Dat risico is er al jaren. Tot nu toe zijn in Zuidoost-Azië 117 mensen met H5N1 besmet geraakt; ruim zestig van hen zijn aan de gevolgen overleden. Dat is ernstig, maar de aantallen zijn niet schikbarend groot. Kennelijk kan het virus nog niet goed overspringen van vogel naar mens. Een besmetting van mens op mens heeft voor zover bekend nog nooit plaatsgehad.

De kans bestaat dat dit laatste op een dag wel lukt. Het is waarschijnlijk dat de daarvoor benodigde mutatie dan in Zuidoost-Azië optreedt, omdat de vogelgriep daar op grotere schaal voorkomt dan bij ons.


3. Bestaat er een vaccin tegen deze griep?

Nog niet. Er zijn deze zomer wel kleine resultaten gemeld, maar een echt werkzaam vaccin is er nog niet. Volgens de Rotterdamse hoogleraar virologie Ab Osterhaus is het probleem dat de huidige methode voor de productie van griepvaccins niet werkt bij de H5N1-variant. De bedoeling is het virus zover te verzwakken dat het net geen ziekte meer veroorzaakt maar nog wel immuniteit opwekt. In die balans schieten onderzoekers nu nog door, met als gevolg te zwakke vaccins die geen bescherming bieden. Een oplossing zou zijn een stimulerende stof aan het vaccin toe te voegen. Onderzoek daarnaar zou nog een jaar kosten, schat Osterhaus.


4. Waarom krijgen pluimveehouders het advies zich met een klassiek griepvaccin te laten inenten?

Dat is om te voorkomen dat het H5N1-virus versmelt met een menselijk griepvirus dat al in hun lichaam aanwezig kan zijn. Met de vaccinatie beschermen boeren dus vooral de rest van de mensheid. Zelf kunnen ze nog gewoon met H5N1 besmet raken. Die infectie moeten ze dan op eigen kracht overwinnen.


5. Helpen virusremmers, bijvoorbeeld Tamiflu?

Ja. Deze middelen kunnen preventief worden gebruikt, bijvoorbeeld door boeren met besmet pluimvee. Is een mens eenmaal besmet, dan helpen deze virusremmers om de ziekte te dempen. Voor sommige mensen zou dat net het verschil kunnen uitmaken tussen overleven of overlijden. Nederland heeft een voorraad virusremmers besteld. Als hier een epidemie onder mensen uitbreekt, zullen de middelen vooral worden ingezet om virushaarden in te dammen en om medisch personeel op de been te houden.


6. Kan ik nog op vakantie naar Turkije?

Het ministerie van buitenlandse zaken ziet een reis naar Turkije niet als een gevaar, maar ontraadt plaatselijke bezoekjes aan kinderboerderijen en pluimveemarkten.


7. Kan ik nog kip en eieren eten?

Ja. Volgens de Voedsel- en Warenautoriteit heeft het H5N1-virus via voedsel geen vat op de mens. In goed doorgewarmde kip kan het virus sowieso niet overleven, net zoals in ingevroren kip. Bovendien worden alle pluimveeproducten uit getroffen landen uit voorzorg uit Nederland geweerd.


Trouw, 15-10-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB