Verbale en fysieke agressie in ziekenhuizen neemt toe

Spoedafdelingen toleranter dan andere afdelingen

BRUSSEL - Het wangedrag waarmee ziekenhuizen kampen, verschuift. 'Vroeger had je vooral diefstallen, nu steeds meer verbaal en fysiek geweld.'
In 2005 stelde de federale politie 540 processen-verbaal op wegens fysieke agressie in ziekenhuizen. Voor 2009 zijn de gegevens nog onvolledig, maar de teller staat al op 590, een stijging met bijna tien procent. Al een paar jaar stimuleert de FOD Binnenlandse Zaken de ziekenhuizen uitdrukkelijk om elk incident te melden bij de politie, wat zeker een impact heeft op de cijfers. 'Maar er is zeker ook een verschuiving van de criminaliteit', zegt Jan Eyckmans, woordvoerder van de FOD Volksgezondheid. 'Vroeger kampte men vooral met diefstallen, incidenten op parkings. Vandaag merken we een duidelijke evolutie naar verbaal en - helaas - ook fysiek geweld.'

Het merendeel van die incidenten doet zich voor op spoedafdelingen. 'Dat zijn de “hot spots, voor zowel verbale als fysieke agressie', zegt Daniël Teunis, de securitymanager van het UZ Gent. Soms gaat het er om leven of dood, waardoor er uiteraard veel stress in het spel is. 'Maar er zijn ook mensen die gewoon het onderscheid niet kunnen maken tussen grote en minder grote problemen. Iedereen denkt dat hij de grootste ellende doormaakt', aldus Teunis. Eyckmans beaamt dat. 'Er heerst steeds meer een soort “klant is koning,-houding, terwijl het natuurlijk nog altijd de urgentiearts is die beslist wie wanneer geholpen wordt.'

Ook Frank Rademakers, hoofdgeneesheer van het UZ Gasthuisberg in Leuven, gewaagt van een toenemende assertiviteit bij patiënten. 'Ze hebben meer vragen en ze stellen ze soms dringender en dwingender dan vroeger.' Daniël Teunis merkt daarbij op dat spoedafdelingen sowieso al toleranter zijn dan andere. 'Verbaal geweld dat op de spoed geduld wordt, zou nooit getolereerd worden op pakweg de kraamafdeling.'

Steeds vaker ontaardt dat verbale geweld dus in fysieke agressie, zoals donderdag gebeurde in Aalst. Eyckmans: 'Dat voorval illustreert ook dat zulke zaken niet langer alleen in Brussel gebeuren.'

In Leuven merken ze voorlopig anders geen toename van het fysieke geweld. 'Wij houden de cijfers van de interne veiligheidsdienst in het oog, en die wijzen niet op een stijging', zegt Rademakers. Mogelijk speelt de aanwezigheid van een politieagent bij de spoeddienst daarin een rol. 'En fysieke agressie is in de meeste gevallen gelinkt aan misbruik van drugs of alcohol. Die problemen zie je veel minder vaak in Leuven dan in bijvoorbeeld Brussel.'

In Gent zegt Daniël Teunis' 'intuïtie' dat er meer fysiek geweld is, maar harde cijfers heeft hij niet. Hoe dan ook, vanaf maandag aanstaande zet het UZ tussen middernacht en 5 uur 's ochtends permanent een bewakingsagent in op de spoedafdeling. Die zal niet gewapend zijn. 'Hij moet anticiperen op agressie', zegt Teunis. 'De timing heeft overigens niets te maken met het incident in Aalst', voegt hij eraan toe.

Zoals Rademakers aangeeft, doet het gros van de geweldplegingen zich voor in ziekenhuizen in het Brusselse, waar de criminaliteitscijfers ook veruit het hoogst zijn.

Een van de meest tot de verbeelding sprekende voorvallen dateert van oktober 2009. In het Sint-Jansziekenhuis stak een dronken dakloze zijn matras in brand. Nagenoeg de hele spoedafdeling werd verwoest.

Urgentiearts Jean-Jacques Mbia: 'Dat was uitzonderlijk. Sindsdien zijn er geen zulke zware incidenten meer geweest. Verbale agressie is dagelijkse kost, fysieke agressie valt veel minder vaak voor. Misschien is er een lichte toename tegenover een paar jaar terug, maar zelf merk ik dat niet. Ik vind de situatie gewoon even erg (lacht).'

zaterdag 15 mei 2010
Bron: De Standaard
Auteur: Jan Desloover

Mijn mening: Ik vind het spijtig dat er nu ook in ziekenhuizen dag en nacht een politieagent moet rondlopen. Waar gaat dat naartoe? Waar zijn we nog wel veilig? Binnenkort moet ook in elke bibliotheek, school, openbaar zwembad, … permanent een politieagent aanwezig zijn. In Amerika zijn alle recepties en posten voor verpleegkundigen reeds gesloten met beglazing zodat er geen fysiek contact meer mogelijk is tussen patiënt of familie en de werknemers van het ziekenhuis. Ik zou het spijtig vinden als dit ook in België zou moeten gebeuren want hiermee verdwijnen ook de goede contacten tussen beiden. De stijging van het verbaal en fysiek geweld in ziekenhuizen heeft ook te maken met het feit dat mensen steeds sneller bellen voor elk akkefietje. Dit fenomeen merken we op in alle sectoren. Mensen voelen zich steeds minder geremd om ongerechtigheden of tekortkomingen te melden.