Het tijdperk Schröder is ten einde, bondskanseliere Merkel kan aan de slag


Uiteindelijk hebben de Duitse SPD en haar voorman Gerhard Schröder de realiteit onder ogen willen zien: CDU en CSU zijn weliswaar twee partijen, maar ze vormen toch echt één gezamenlijk fractie die ook nog eens de grootste in de Bondsdag is. Hun lijsttrekker Angela Merkel had dan ook het gelijk aan haar zijde toen ze het bondskanselierschap opeiste. De poging van Gerhard Schröder om die post voor zichzelf te claimen is gelukkig mislukt.


De grote coalitie die nu is ontstaan is duidelijk een verstandshuwelijk, afgedwongen omdat alternatieve coalities niet haalbaar zijn en nieuwe verkiezingen door iedereen onwenselijk worden geacht. In zo'n huwelijk hoeft liefde niet per se de boventoon te voeren, maar de hardheid waarmee het spel is gespeeld stemt niet vrolijk over de toekomst van de coalitie. Bij een eerdere poging van SPD en CSU/CDU om samen te regeren, eind jaren zestig, was er veel onderling wantrouwen, wat zorgde voor jarenlange moeizame beleidsvorming. Dat kan nu weer gebeuren.

Voor Duitsland en voor de Europese Unie zou dat niet goed zijn. Slagvaardigheid is nodig om de economie van het land weer uit het slop te trekken en de samenwerking in de EU weer nieuwe impulsen te geven.

Veel zal afhangen van de kwaliteiten van Angela Merkel zelf. En gezegd moet worden dat zij tot nu toe een goede indruk maakt. Niet alleen heeft zij de slag om het kanselierschap gewonnen, ook heeft zij in de onderhandelingen over ministersposten naar het lijkt handig geopereerd. De portefeuilles die de SPD mag beheren zijn in sommige gevallen zeer logisch – Buitenlandse Zaken gaat bijvoorbeeld altijd naar de kleinste coalitiepartner – en behoren in andere gevallen tot de ’hoofdpijncategorie’ – Financiën, Arbeid en Gezondheid zijn geen makkelijke posten in een tijd waarin zwaar moet worden bezuinigd.

De grote vraag is welke rol Schröder zelf nog gaat spelen. Zeker is dat hij bij de cruciale inhoudelijke onderhandelingen over het regeringsbeleid nog aan tafel zal zitten, maar te hopen valt dat hij zich daarna meer op de achtergrond opstelt. Voormalige regeringsleiders kunnen tenslotte in allerlei functies in binnen- en buitenland mooie rollen vervullen. Dat geeft Angela Merkel de kans om als eerste vrouwelijke kanselier te regeren, zonder te worden belast met Schröders frustratie over het einde van zijn politieke dominantie.


Trouw, 12-10-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB