Machines worden steeds menselijker
03/12/2009 10:00

Machines zullen in de toekomst morele beslissingen kunnen nemen.

Sommige mensen hebben de op het eerste gezicht wat vreemde neiging technologie een biologisch kantje te willen meegeven. Op het tweede gezicht is dat niet zo vreemd, want was er in het begin al niet iemand die iets anders maakte naar zijn beeld en gelijkenis?

In de 'International Journal of Reasoning-based Intelligent Systems' beschrijven wetenschappers een nieuwe methode om machines redeneringen te laten opbouwen. In een verder uitgebouwde vorm zouden die misschien kunnen uitmonden in een gevoel voor moraliteit.

Het gaat om een programmeertechniek die het principe van de 'prospectieve logica' hanteert. Daarmee kan een moreel dilemma gemodelleerd worden, en kunnen de diverse uitkomsten van beslissingen worden geëvalueerd.

Dilemma

Het systeem werd al gebruikt om een van de belangrijkste ethische dilemma's uit de mensengeschiedenis aan te pakken. Een trein rolt over een spoor waarop hij vijf mensen dreigt te verpletteren. Je kunt die mensen redden door een wissel over te halen waardoor hij van richting verandert. Maar op dat andere spoor staat één persoon, die je dus doodt als je de wissel overhaalt. Wat doe je?

Het artikel geeft helaas niet aan hoe het programma tegen dit dilemma aankijkt in de context van het beschikken over een vorm van machine-ethiek. Zonder moraliteit haalt het uiteraard onmiddellijk de wissel over.

Wagens zonder chauffeur

Op een ander niveau werken wetenschappers naarstig aan het concept van wagens die kunnen rijden zonder een actieve bestuurder. Iets wat veel mensen vandaag angstzweet bezorgt en ongetwijfeld de trein in zal jagen. Maar sommigen gaan ervan uit dat wagens in de niet eens zo verre toekomst meestal zonder chauffeur zullen opereren.

Nu is er een systeem in de maak dat toelaat dat chauffeurloze wagens met elkaar communiceren om een crash of andere problemen te vermijden. Ze zouden zelfs kunnen samenwerken om sneller uit een drukke stad te raken door een efficiëntere verkeersstroom na te streven. Als iedereen wat trager rijdt, gaat het globaal sneller - dat soort concepten. Zonder menselijke inbreng gaat het dus misschien wat makkelijker.
Dirk Draulans
Bron: Knack

Bij het lezen van dit artikel had ik gemengde gevoelens. Enerzijds vind ik het fantastisch dat er binnenkort machines zijn met enige moraal en auto's zonder bestuurder. Het moet wel een gek zicht zijn om een 'lege' auto voorbij zien te rijden. Een groot pluspunt is dat de ongelukken drastisch zullen verminderen en de files een stuk korter zullen zijn. Anderzijds schrikt het me ook af. Wat als onze samenleving binnenkort volledig afhangt van machines? Wat als machines slimmer en gevoeliger worden dan wij? Zijn wij dan nog wel nodig hier?