GENT - Cola zou in de toekomst extra belast kunnen worden. Die taks zou aan de preventie van obesitas kunnen worden besteed. Of de geboorte van een Belgische 'obesitaks'.

Van onze redacteur

Econoom Johan Albrecht (UGent en denktank Itinera) zit nooit om een prikkelend idee verlegen. Met Brieuc Van Damme heeft hij een tekst geschreven die het voorstel van een heffing op frisdranken opwerpt.

Obesitas is wereldwijd een groeiend probleem en wordt een epidemie genoemd. In de VS is 34 procent van de bevolking zwaarlijvig (een body mass index of BMI van meer dan 30). Bij ons is dat 13 procent. Een op de drie Belgen kampt met overgewicht (BMI tussen 25 en 30).

Al die kilo's leiden tot gezondheidsproblemen en hoge kosten voor de gezondheidszorg. In de VS gaat obesitas met een tiende van de gezondheidsuitgaven lopen.

'Obesitas ga je best te lijf met preventie in de lokale gemeenschap, met programma's rond eetgewoonten en lichaamsbeweging', zegt Albrecht, 'maar dat kost veel geld. Je zou dus zoete frisdrank kunnen belasten en dat geld naar preventie laten terugvloeien.' Dergelijke frisdrank is door zijn hoge suikergehalte mee verantwoordelijk voor zwaarlijvigheid. Het verbruik ervan is in België sinds 1980 bijna verdrievoudigd.

De auteurs maakten de berekening. Als er op een liter frisdrank 3 eurocent extra zou worden geheven, vloeit er 36 miljoen euro per jaar naar de schatkist. Het budget voor gezondheidspreventie kan in één klap met 40 procent stijgen.

Er kan een dubbel effect optreden. Door de duurdere prijs laten meer mensen de frisdranken staan en om de heffing te vermijden, brengen producenten gezondere drank op de markt. 'Wij hebben dit niet bedacht,' zegt Albrecht, 'zowel in de VS als in Frankrijk is het idee al gelanceerd.'

Werkt het prijseffect wel? De accijnzen op sigaretten liggen hoog en toch wordt er nog gerookt. 'Klopt', zegt Albrecht, 'maar er vloeit belachelijk weinig van die accijnsopbrengsten op tabak naar preventie. En met goedkopere sigaretten zou er wellicht nog meer worden gerookt.'

Johan Albrecht beseft dat het voorstel niet populair is. Hij wil het debat op gang trekken. En dat lukt, want prompt rolden de reacties binnen van de verbruikersorganisatie Oivo en van de Vereniging van de Industrie van Waters en Frisdranken (VIWF). Zij zijn niet gewonnen voor zo'n taks.

Oivo meent dat een kleine taks geen invloed zal hebben op het koop- en drinkgedrag. Daarvoor is volgens Amerikaans onderzoek minstens een prijsstijging van 10procent nodig. De industrie treedt dat bij. 'Het gaat om een complex probleem dat om een algemene aanpak vraagt', zegt de VIWF.

Eigen mening:

Ik denk ook dat 3 eurocent weinig invloed zal hebben op het koop- of drinkgedrag van de consumenten. Het is wel positief dat het de schatkist zo goed spijst. Maar eens je verslaaf bent aan frisdrank of aan sigaretten "maakt het niet meer uit" hoeveel je hiervoor moet betalen.

Bron: de standaard, 25 november

Ze gaan er blijkbaar in dit artikel van uit dat frisdranken de voornaamste oorzaken zijn van obesitas. Maar dit is naar mijn mening slechts één van de vele oorzaken. Als men een extra belasting op frisdrank wilt opleggen, moeten ze dit ook doen bij snoep, chips, suikerwaren... Want deze dingen zijn volgens mij de grootste oorzaken van obesitas, samen met fastfood.

Een betere oplossing voor het probleem zwaarlijvigheid is dat men een gezondere levensstijl gaat promoten, in plaats van een ongezonde duurder te maken. Grote fastfoodketens als Mc Donalds zijn zo al ettelijke jaren bezig met gezondere menu's aan te bieden.

Ook een manier om een ongezonde levenstijl tegen te gaan is om mensen aanzetten te sporten, aangezien sport zeer goed is voor de gezondheid. Het idee om een extra taks op te leggen vind ik dus overbodig, omdat er zoveel meer goede alternatieven zijn voor een ongezonde levensstijl. En ik denk dat iemand die echt ongezond leeft niet zal zien op enkele eurocenten meer.

Mattias, ik kan jou hier volledig in volgen...
Het ongezonde duurder maken, zal niet voor iedereen effect hebben. Sommige mensen zullen niet stoppen met het kopen van frisdrank en snoepgoed en ze zullen nog steeds naar de FastFood-ketens gaan... Op die manier blijven ze hun zwaarlijvigheid in de hand werken, ze zijn verslaafd aan hun consumptiegedrag. Tegelijk moeten ze meer uitgeven, en komen ze in problemen terecht. Uiteindelijk kampen de mensen met geldnood, wat niet bevorderend is in hun situatie.
Kant-en-klare maaltijden, zijn vaak goedkoper dan maaltijden die bestaan uit verse voedingsmiddelen. Mensen met geldproblemen zullen daardoor sneller grijpen naar de voorverpakte maaltijden, wat opnieuw zwaarlijvigheid in de hand werkt. Een vicieus cirkeltje...

Dat is ook de hele bedoeling van de taksverhoging. Het feit dat mensen dan misschien wat minder frisdrank zullen drinken, is volgens de initiatiefnemer enkel goed meegenomen, maar het hoofddoel is om met het geld dat die prijsverhoging opbrengt preventiecampagnes uit te werken.

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -

Neen, de begroting is één grote soep en ze durven belastingen niet verhogen, dus ga maar taxen heffen op dit soort stommiteiten. Verkoop het onder 'milieu' 'gezondheid' .. etc.. en de naïevelingen ullen het wel slikken en zelfs proberen te verdedigen omdat ze iets niet kunnen doorzien. Ik wacht op de dag dat'k tax moet betalen omdat ik een tweede toilet heb in mijn huis(milieu!), een schouw(idem!) heb, etc etc.. Die gaat er komen, no worry. De trick is de mensen iets voor te spiegelen.

zoals die boetes voor banken etc waarmee ze hun begroting in evenwicht wilden brengen (die trouwens aan de basis zéér onfair is tov banken die niet met rommelkredieten werken zoals Argenta ) die uiteindelijk toch op ons worden verhaald als zijnde derde persoon.

Denk je nu écht dat dit voor de gezondheid van hun burgers is? LOL, dan had er een verplicht stikkertje van volksgezondheid ofzo opgemoeten. Dit is financiën pur sang.

Oh, en andere smeerlapperij als chips enzo niet vergeten, véél erger dan die suikers van frisdrank.

Hé, ik citeer maar gewoon de tekst hoor. Ik heb toch niet gezegd dat ik ermee akkoord ga
Overigens heb ik geen probleem met (extra) taksen op LUXEgoederen. Zolang het geld maar nuttig gebruikt wordt.

__________________
"De jeugd van tegenwoordig houdt alleen maar van luxe, heeft slechte manieren en veracht de autoriteit.
Zij heeft geen respect voor oudere mensen. De jeugd verpraat de tijd terwijl er gewerkt moet worden, schrokt bij de maaltijden het voedsel naar binnen, legt de benen over elkaar en tiranniseert de ouders..."
- Socrates, 2400 jaar geleden... -

Ik denk dat dit weinig effect zal hebben. Mensen gaan echt niet minder frisdrank drinken omdat het een paar eurocent is opgeslagen. Ik vind het trouwens ook slecht om daar taksen voor aan te rekenen. Er wordt al voor alles veel geld gevraagd en wie zegt dat dat geld effectief wordt gebruikt om obesitas te bestrijden? Mensen die niet lijden aan overgewicht worden hier ook door gestraft. Ze zouden beter gezonde voeding promoten en bijvoorbeeld een wet maken dat je pas vanaf 16 jaar frisdrank mag kopen. Zo kan er al iets gedaan worden aan overgewicht op jonge leeftijd.

En hier zijn we bij de echte oorzaak. Echte obesitas is dikwijls terug te traceren naar de eerste 14 levensjaren. Het is in die periode dat je lichaam zijn balans zoekt en een soort 'remmer' zet op suikers en vetten. Na 15-jarige leeftijd is deze remmer gezet en is het moeilijker naar echte obesitas te gaan. Verdikken is iets anders..

Steek uw 6-jarig kind vol met chips en cola en andere smeerlapperij, dag in dag uit, en zijn lichaam zal vroeg of laat zeggen 'stop genoeg, hier is de grens' en elk grammetje vet opslaan vanaf at ogenblik, voor altijd. Denk aan de Benjamins in Turkse families, die krijgen overal zoveel suikers te slikken dat ja.. ze dikwijls nogal gevormder zijn dan hun oudere broers/zusters, en veel obesitas-gevallen he..

Een verbod etc.. is een beetje erover, maar zéker meer sensibiliseren is de boodschap. Zoals in origineel artikel hieronder gepost, op papier mooi voorstel, in realiteit is het the money die telt. Ik geloof 1 cent per blikje dat verkocht wordt in ons land dat rechtstreeks naar de staatskas zal gaan? Jawadde, begin maar al te tellen, die preventie-actie wil ik wel eens zien.. golden flyers