Wetenschapper Jörn Horum geeft tekst en uitleg bij de vondst.
Zowat een kwart eeuw lang heeft het apenfossiel Ida in de lade van een onbekend gebleven private verzamelaar gesluimerd, tot het langs omwegen in het lab van een Noorse wetenschapper is aanbeland en onder meer door de BBC vandaag met de grote trom wereldkundig is gemaakt. Het ongeveer 47 miljoen jaar oude overblijfsel van het beest, dat in de Messel-groeve nabij Darmstadt is gevonden, is niet alleen buitengewoon geconserveerd, maar biedt volgens deskundigen ook baanbrekende informatie over de evolutie van de mens. Mogelijk is het zelfs een 'missing link' in de stamboom van de mens en onze voorouders, de apen.

Uitgestorven diersoort
Genoemd naar de dochter van de Noorse vorser Jörn Horum, is Ida ongeveer 20 cm groot. Het toont de voorouder van de aap van op zijn zijde. Armen, benen, gebit, weefselresten en zelfs de maaginhoud zijn goed te zien.

Het fossiel zou het eerste volledig gebleven skelet zijn van een tot nu toe onbekende soort van de adapoïden. Deze uitgestorven diersoort geldt als een voorouder van de maki's. Dat zijn halfapen waarvan er nu nog leven op Madagaskar. De wetenschappers zien in Ida een "maki-aap", een wezen dat zowel kenmerken van maki's heeft als van apensoorten waaruit de huidige apen en mensen zich hebben ontwikkeld.

Indirecte voorouder
Officieel Darwinius massilae gedoopt, heeft het dier op het eerste zicht inderdaad raakpunten met de maki's, onder meer door de slanke lichaamsbouw en de lange staart. Een grote vinger die in tegengestelde richting als de andere vingers staat, wijst er op dat het vrouwtjesdier goed kon grijpen en klauteren, en waarschijnlijk in bomen leefde. Anderzijds mankeert Ida specifieke kenmerken van de maki zoals een rij gelijk gegroeide tanden en een speciale klauw. Het kleine zoogdier heeft echter wel al een spronggewrichtsbeen, wat volgens wetenschappers enkel bij apen voorkomt.

Het dier kan aldus een indirecte voorouder van de mens zijn. Het zou dus eerder onze oer-oer-oergroottante zijn in plaats van oer-oer-oergrootmoeder. (belga/sps)