AI, LIBERALEN


Arme Jean-Jacques De Gucht. Het zit hem niet altijd mee. En nee, ik bedoel daarmee niet de detectivegewijs verkregen onthulling dat deze jongeman 'in heel zijn leven' nog maar drie dagen zou hebben gewerkt, als ijsjesverkoper. Dat komt straks, langs de achterdeur, waarlangs Jean-Marie Dedecker altijd in huis valt.


Ik kreeg het een paar weken geleden te doen met de kleine De Gucht toen hij in het Canvas-programma Terzake in de clinch lag met CD&V-ideoloog Wouter Beke. Het onderwerp was euthanasie. En na afloop dacht ik: ai, arme Jean-Jacques, dat wordt nog veel boterhammen eten. Maar toen dacht ik ook: ai, arme liberalen, als jullie het van deze jongeman moeten hebben om de liberale ethiek te verdedigen, dan zijn jullie nog lang niet jarig.

Die Wouter Beke is iemand die over moraal en traditie roestvrijstalen opvattingen koestert en die met verve kan verdedigen, daar niet van. Maar tegen De Gucht junior kreeg hij het succes toch goedkoop aan huis besteld.

Beke had het erover dat de terminale patiënt maar niet te veel moet denken dat hij alleen kan beslissen over de zin van zijn leven, en dat het best overlaat aan de professionals rond zijn ziekbed, De Gucht leek dat allemaal niet te hebben gehoord of niet erg te vinden.

Iedereen moet de kans krijgen om politiek te groeien, akkoord. Maar gelet op diens positie voor de komende verkiezingen - lijsttrekker van Open VLD in Oost-Vlaanderen - wekken ze bij zijn partij toch de indruk dat de jonge De Gucht wel degelijk al geheel volleerd is. Het schijnt dat hij zich al opmaakt om minister van Cultuur te worden. Nog een geluk dat hij daarmee zal verdwijnen uit de senaat om naar het Vlaams parlement te trekken, dat niet bevoegd is voor ethische kwesties.

Maar iedereen weet ook hoe het is gegaan. De partijleiding wrong de kleine De Gucht door de strot van de Oost-Vlaamse liberalen omdat hij nu eenmaal zijn familienaam mee heeft, beau garçon is, jong ook en, als gevolg van dat alles, een stemmentrekker. Wat hij verder ook aan politieke ideeën te vertellen heeft, maakt eigenlijk al niets meer uit.

Uiteindelijk vraagt Open VLD van zijn kiezers niets minder dan een nimmer versagend geloof, meer bepaald een geloof in de naam van de vader.

Het gaat met die dynastieën in de politiek hoe dan ook al een beetje de richting van de hemelse schepping uit. Is God op alle plaatsen, dan kan Karel De Gucht toch ook al op twee plaatsen tegelijk zijn, in zijn eigen hoedanigheid in de federale regering, en straks in de hoedanigheid van zijn zoon in het Vlaams parlement.

Waar De Gucht de Oudere ook nog verkeert - dat is al een derde plek - is in de donkerste uithoeken van het brein van Jean-Marie Dedecker, daar waar bij hem de wraakzucht broeit. Dat het nooit heeft geboterd tussen die twee, zozeer zelfs dat er privédetectives aan te pas kwamen, kan de indruk wekken dat Dedecker ongeveer de antipode van de clan-De Gucht moet zijn, ongeveer zoals Rastapopoulos de eeuwige vijand van de clan rond Kuifje is.

Maar dat is slechts gezichtsbedrog. Want met politieke ideeën of met blauwdrukken voor een nieuwe, betere en meer rechtvaardige maatschappijordening heeft ook Dedecker niet veel te maken. Daar laten zijn methodes weinig twijfel over bestaan. Dat zijn niet die van de overtuiging en de argumentatie, maar die van het schandaal en de rottigheid. Daarmee hoopt hij de oude elites, als het kan de De Guchts in de eerste plaats, te verjagen om zelf de hefbomen van de macht te kunnen overnemen.

Niet dat er overigens iets mis is met het inhuren van detectives - in de Verenigde Staten is dat al lang de gewoonte. Daar kan de kandidaat dertig jaar geleden maar beter niet in licht beschonken toestand een paaltje omver gereden hebben, want het zal hem worden nagedragen door zijn politieke concurrenten. En zelfs als er niets is, zullen ze wel iets proberen te verzinnen. We kunnen dus maar beter leren leven met de methode-Dedecker.

Maar ten gronde is het verschil tussen Dedecker en De Gucht junior onbestaande. Ze vormen slechts twee varianten van eenzelfde verschijnsel, dat van de personalisering van de politiek. Niet de idee of het programma moet de kiezer lokken, wel de persoonlijkheid van de kandidaat.

De Gucht behoort daarbij tot de lichte cavalerie, die het doet met sympathieke nietszeggendheid. Dedecker bedient zich van de subtiliteit van de honkbalknuppel. En wat als de kiezer eens liet weten wat hij daarvan denkt?

Marc Reynebeau is redacteur van deze krant.


DS, 22-04-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB