Desnoods met confrontatie


Niemand vertelde de waarheid over de toekomst van de verzorgingsstaat
De vakbonden gaan onderhandelen met de regering over haar supersofte langer-werkennota, maar hun antwoord is eigenlijk neen. Het ACV laat nog een gaatje, maar eigenlijk is het antwoord bij alle vakbonden neen.


Mocht men van hen wel iets anders verwachten? Wat is de rol van een vakbond? Aan de kant staan en hard roepen elke keer als een verworven recht van de werknemers bedreigd wordt, en intussen opletten dat de concurrerende vakbond dat niet beter doet? Als dat hun rol is, hebben ze die goed gespeeld.

In het Belgisch systeem kregen ze een ruimere rol. Ze mogen mee aan het stuur zitten, maar dan moeten ze mee verantwoordelijkheid dragen voor het geheel, en mee de keuzes maken voor de toekomst. In het dossier van het loopbaaneinde en van de toekomst van de verzorgingsstaat, hebben ze die rol niet gespeeld.

Jarenlang al wiegen ze hun achterban daarover in slaap. De stijgende loonkosten? Dat is zo erg niet! De vergrijzing? We hebben ooit erger meegemaakt! De onbetaalbaarheid van de pensioenen? Dat waren provocaties van de werkgevers die de sociale afbraak op het oog hadden. De brugpensioenen werden met hand en tand verdedigd alsof er geen vuiltje aan de lucht was.

Het was niet realistisch te hopen dat ze het geweer meteen van schouder zouden veranderen door de langer-werkennota van de regering.

Daaraan moet eerlijkheidshalve toegevoegd worden dat de politiek ook niet het voorbeeld heeft gegeven in dit dossier. Aan de burgers de waarheid vertellen over de toekomst van onze verzorgingsstaat? Daar blonk ze de jongste jaren niet in uit. De VLD slikt nog altijd twee keer voor ze daarover begint: ze zit nog met de kater van 1995, toen ze voor vier jaar naar de oppositie verwezen werd nadat ze een verkiezingscampagne voerde met affiches die voorspelden dat de pensioenen tot aalmoezen zouden gereduceerd worden. Het volk was daartegen en koos toen voor de SP.A van Louis Tobback die zei op te komen voor het behoud van ,,uw sociale zekerheid'', wat dit ook mocht betekenen.

In die SP.A mochten Frank Vandenbroucke en Johan Vande Lanotte de jongste tijd af en toe weleens zeggen dat er een probleem was, maar niet te vaak. De partijlijn was dat je de mensen niet ongerust moest maken, integendeel.

Een enquête van de verzekeraar Swiss Life van begin dit jaar leerde dat de mensen niet zo dom zijn. De gemiddelde werkende Belg hoopt vandaag dat hij op zijn 59ste met pensioen mag en denkt dat dat pas op zijn 62ste zal kunnen. Dat is op een aanzienlijk oudere leeftijd dan in enquêtes van enkele jaren geleden. De burger is dus niet zo onrealistisch. Hij mist alleen de leiders die hem de waarheid durven te zeggen en de noodzakelijke keuzen durven te maken.

Als de vakbonden hun ruime rol niet willen spelen en niet willen praten over langer werken, dan moeten regering en parlement hun verantwoordelijkheid opnemen, ook als dit leidt tot een hete herfst.

De langer-werkennota die de regering woensdag goedkeurde, gaat lang niet ver genoeg over het loopbaaneinde. Ze bevat zelfs gevaarlijke bepalingen. Ze bevat een toezegging voor de verhoging van de uitkeringen na 2008 zonder dat er daarvoor geld is. Maar als dat het maximum is waarover de regering-Verhofstadt het eens raakt, moet dat doorgevoerd worden. Wat daarin voorgesteld wordt is niet goed, maar het is minder erg dan helemaal niets doen.


24/09/2005 Door Guy Tegenbos

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB