Franstaligen voeren show op, maar kunnen zij anders?


De houding van de Walen in de communautaire onderhandelingen is niets om trots op te zijn: een voetbalploeg die te veel op de verdediging speelt, zal haar fans nooit enthousiast maken, vindt CLAUDE DEMELENNE. 'Maar die houding is wel begrijpelijk, want de Walen zijn geen masochisten.'


Mijnheer de minister-president, u hebt gelijk. De Franstalige politieke leiders willen niet ernstig met u over een grote staatshervorming praten. Ze doen maar alsof. Al maanden houden ze u aan het lijntje. In voetbaltermen zouden we zeggen dat de Walen 'tegen de klok spelen'. Ze proberen de eisen van de flaminganten op alle mogelijke manieren af te remmen. Ze willen tijd winnen.

De houding van de Walen is niets om trots op te zijn: een voetbalploeg die te veel op de verdediging speelt, zal haar fans nooit enthousiast maken. Maar die houding is wel begrijpelijk, want de Walen zijn geen masochisten. Ze zullen geen 'grote staatshervorming' aanvaarden die hen armer maakt. En die bovendien nadelig zou zijn voor de Franstaligen in Brussel. De houding van die laatsten is nog onverzettelijker: tactisch zeggen de meesten, ja, mijnheer de minister-president, wij willen onderhandelen. Maar in de praktijk is het nee. Een onvoorwaardelijk nee. Ze zullen geen duimbreed wijken, want ook zij zijn geen masochisten.

Ze hebben vooral belangstelling voor twee dossiers: de uitbreiding van de grenzen van Brussel, als enige manier om een consequente structurele financiering van het derde gewest te verzekeren. En de benoeming van de Franstalige burgemeesters die door minister Marino Keulen wordt geblokkeerd, als enige manier om de democratie te respecteren. De Vlaamse politieke klasse weigert unaniem om over die twee dossiers te praten. En dus antwoorden de Franstaligen op hun manier: door de communautaire dialoog te boycotten. Op een schijnheilige manier, want de boycot wordt nooit duidelijk verwoord.

U bent niet dom, mijnheer de minister-president. U hebt dan ook besloten om een punt te zetten achter deze slechte komedie. De communautaire dialoog die er geen was, dreigde in een klucht te veranderen. Alle acteurs, Franstaligen zowel als Vlamingen, maakten zichzelf belachelijk. Over de grond van de zaak, uw analyse van het gedrag van de Franstaligen, hebt u gelijk. Ik zal u vertellen wat de Franstalige politieke leiders buiten beeld zeggen, als er geen microfoons in de buurt zijn: 'De Vlamingen zullen niets meer krijgen. Slechts enkele kruimels. Als wij het confederalisme aanvaarden, wordt België een lege doos. Een uitstalraam. Voor de schijn. En vooral om ervoor te zorgen dat Vlaanderen Brussel behoudt.'

En als ze echt de achterkant van hun tong laten zien, voegen ze er dit aan toe: 'Als de Vlamingen meer autonomie willen, zullen ze die heel duur betalen. Duidelijk gezegd: vroeg of laat zullen ze de Belgische staat doen wankelen. En in dat scenario zullen ze Brussel verliezen.' De Franstaligen weten dat het verlies van Brussel - 'het enige Belgische merk dat heel de wereld kent', zoals Jean-Marie Dedecker zegt - een prijs is die Vlaanderen niet wil betalen. En zo komt het, mijnheer de minister-president, dat de Franstaligen zich in de schijndialoog, waaraan u een einde hebt gemaakt, paradoxaal genoeg sterker voelen dan de Vlamingen. Zij zijn vrijwel zeker van hun zaak: ze kunnen de stand nog lang op 0-0 houden. Door niets te doen. En door hun commedia dell'arte op te voeren: met de hand op het hart zweren dat zij bereid zijn om met u over een 'grote staatshervorming' te praten, terwijl ze daar geen woord van menen.

Alle Franstaligen zijn het met elkaar eens, zowel de haviken als zij die doen alsof er nog een dialoog mogelijk is. Op enkele piepkleine nuances na delen alle Franstalige leiders de standpunten van Olivier Maingain. Sommigen doen alsof ze soepeler zijn en veinzen dat ze 'vooruitgang willen boeken, bijvoorbeeld op het vlak van de werkgelegenheid'. Geloof er geen woord van, mijnheer de minister-president. Het is show, pure show. Dat is niet glorierijk. Dat is niet erg ambitieus. Maar kunnen zij echt anders, als ze geen harakiri willen plegen...?

Ik heb het gevoel dat de Franstaligen zich in een vrij vernederende positie bevinden: ze liggen dwars omdat ze te weinig zelfvertrouwen bezitten om het hoofd te bieden aan de realiteit van de Vlaamse eisen. Ze voeren een show op en liegen over hun echte motivatie om de staat te hervormen. Die motivatie, u snapt het al, ligt dicht bij het absolute nulpunt. In de ogen van de Franstaligen leiden de 'Vlaamse' hervormingen naar een België extra light dat zij niet wensen. De Franstaligen zijn ervan overtuigd dat de Vlamingen de federale staat niet willen hervormen, maar stap voor stap ontmantelen. Als België niet langer een gemeenschappelijk project is, als de solidariteit wordt afgebroken, als ze alleen nog dient om de Vlamingen in staat te stellen Brussel te behouden - een stad waar zij nauwelijks 10 procent van de bevolking vertegenwoordigen - zien de Franstaligen niet in waarom ze het spel nog langer zouden meespelen. U hebt dat allemaal begrepen, mijnheer de minister-president.

Wat gaat u nu doen? Wat gaan wij doen? Ik zie twee mogelijkheden. Ofwel onderhandelen we over een nieuw pact tussen de Belgen, zonder taboes - en wordt er dus ook over de grenzen van Brussel gepraat, en over afwisselende Vlaamse en Franstalige premiers (sinds 1974 hebben we geen Waalse premier meer gehad). Ofwel praten we zonder geweld en zonder rancune over het einde van België. U moet weten, mijnheer de minister-president, dat veel Franstalige politieke leiders, als er geen microfoons in de buurt zijn, steeds pessimistischer zijn over de overlevingskansen van dit land op lange termijn. Zult u hen ongelijk geven? De bal ligt in uw kamp. Want bij gebrek aan beter zullen de Franstaligen nog vele jaren tevreden zijn met een 0-0-stand.

Claude Demelenne, 'Pour ou contre la Belgique française', uitgeverij Le Cherche midi, Parijs, januari 2009.


DS, 18-02-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB