Verdriet kan verslaven


Rotterdam, 26 juni. Verdriet over de dood van een geliefde kan iets ‘fijns’ hebben. Bij mensen die maar niet over de dood van een geliefde heenkomen, blijkt óók het beloningscentrum in de hersenen geactiveerd te worden als ze aan de overledene denken. Bij mensen die wel met het verlies leren leven, is dat niet zo.Dat blijkt uit hersenonderzoek onder 23 vrouwen van wie de moeder of een zus onlangs aan een erfelijke vorm van borstkanker was overleden. Het wordt binnenkort gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift NeuroImage.


De meeste mensen wennen aan het verlies van een dierbare. Maar 15 tot 20 procent van de achterblijvers houdt lang last van een onstuitbaar verlangen naar de overledene en dagdromen over de tijd dat hij of zij nog leefde. Het niet kunnen stoppen aan de overledene te denken, tast ook hun dagelijks functioneren aan. Dit rouwsyndroom staat op de nominatie om onder de noemer ‘complicated grief’ (gecompliceerde rouw) te worden opgenomen in de volgende editie van het wereldwijd gebruikte, classificerende psychiatrisch handboek DSM-V.

De Californische onderzoekers maakten hersenscans van de 23 vrouwen (12 ‘normaal’ rouwend, 11 pathologisch) terwijl die keken naar een foto van hun overleden dierbaren of van vreemden, en naar woorden die ze zelf met rouwen associeerden of naar neutrale woorden. Bij alle rouwende vrouwen in het onderzoek activeerden foto's van de dierbaren hersengebieden die met pijnverwerking geassocieerd worden. Maar alleen bij de elf zeer langdurig rouwende vrouwen was ook de nucleus accumbens het belonings- of genotscentrum actief, dat een rol speelt bij sociale hechting, maar ook bij verslavingen. Hoe sterker dat hersengebied geactiveerd was, hoe meer de vrouwen zeiden nog naar de overledene te verlangen.

De nucleus accumbens speelt een rol bij sociale hechting, maar ook bij verslavingen. Bij seks, druggebruik en ander plezier komt er de neurotransmitter dopamine in vrij. In feite zijn zij verslaafd aan het denken aan de overledene, ook al maakt dat het veel moeilijker om te wennen aan de harde realiteit, aldus de onderzoekers. Rouwtherapie moet dus niet de pijn aanpakken, maar het verlangen en het gevoel van beloning daarbij.

Wat maakt dat de ene persoon normaal gaat rouwen en de andere pathologisch, maakt dit onderzoek niet duidelijk. Het biedt wel aanknopingspunten voor behandeling. Die moet niet de pijn aanpakken, maar het verlangen en het gevoel van beloning daarbij. Ook suggereert dit onderzoek dat medicijnen die het dopaminesysteem beïnvloeden, zouden kunnen helpen.

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB