'Windenergie wordt zeer zwaar onderschat'

Chris Derde, voorzitter Vlaamse Windenergie Associatie


BRUSSEL - België doet er verkeerd aan te zeggen dat het weinig geschikt is voor hernieuwbare energie en dat door die energie de stroomprijs zal stijgen. Dat vindt Chris Derde, de voorzitter van de Vlaamse Windenergie Associatie.


In ons land wordt windenergie zeer zwaar onderschat, stelt Derde. En dat terwijl de Belgische stroomverbruiker tot nog toe weinig heeft gemerkt van de 'goedkope' stroom van de kerncentrales.

De mogelijkheden om in België stroom op te wekken via hernieuwbare energieproductie zijn beperkt, staat in het rapport van de Commissie Energie 2030. Europa heeft dat onlangs erkend.

'Ik ben het daar niet mee eens. Dat komt doordat de mogelijkheden van windenergie enorm onderschat worden. Volgens ons is het mogelijk tegen 2030 tot 20% van het Belgische elektriciteitsverbruik te dekken met windenergieparken.'

'Studies wijzen uit dat er in het Belgische gedeelte van de Noordzee een technisch potentieel is om jaarlijks 50 tot 60terawattuur elektriciteit op te wekken -de helft van de totale elektriciteitsbehoefte-, zonder hinder voor de scheepvaart, de grintwinning of de vissers. Dat is een pak meer dan wat de Belgische overheid tot nog toe heeft gepland. Hun ambitie is om tegen 2020 circa 8 terawattuur elektriciteit te genereren via offshore windparken. Dat is bijna 10procent van het stroomverbruik.'

'In Duitsland zal dit jaar nog een windenergiepark gerealiseerd worden dat nog verder in zee zal liggen dan het Belgische, met dubbel zoveel turbines.'

Maar het blijft toch de vraag of zo ver in zee op een betrouwbare manier stroom geproduceerd kan worden?

'Dat soort uitspraak is het zoveelste bewijs dat windenergie onderschat wordt. Wereldwijd draaien nu al bijna 50.000 windturbines op het land. De technische beschikbaarheid is meer dan 95procent. Dat mag niet onderschat worden. In klassieke elektriciteitscentrales wrijven ze zich al in de handen als de installaties in de buurt komen van 90procent.'

Er kwamen de voorbije jaren toch signalen dat de windturbinebouwers tegen technologische grenzen botsten.

'Het opdrijven van het vermogen van een windturbine van 2 naar 5megawatt heeft inderdaad iets langer geduurd dan verwacht. Maar bij het grote Duitse offshoreproject zijn twee turbinebouwers betrokken die klaar zijn om turbines met een vermogen van 5megawatt veertig kilometer ver in zee bedrijfszeker te laten draaien.'

De vrees is dat de windenergie van op zee de elektriciteitsprijs omhoog jaagt, omdat de stroom van de windparken veel duurder is dan de elektriciteit van klassieke centrales.

'Windenergieparken op zee zijn nog steeds een stuk duurder dan op het land, maar een investering in toekomstige betrouwbare energievoorziening en nieuwe industrie. De meest berekeningen van, bijvoorbeeld, Eurostat houden nog rekening met een olieprijs van 51dollar in 2020. De energieprijzen liggen vandaag een heel stuk boven die drempel.'

'Er wordt bovendien met twee maten en gewichten gemeten. Neem de kosten. Bij hernieuwbare energie worden steevast alle mogelijke kosten meegerekend, terwijl bij de klassieke stroomproductie een pak externe kosten niet worden meegerekend.'

'Het verzekeringsrisico van de kerncentrales is begrensd en wie heeft ooit de kosten meegerekend die nodig zijn om het veiligheidsrisico in te perken? Initiatiefnemers van windenergieparken moeten ook meteen garanties geven over de afbraak na afloop van de exploitatie. Bij kernenergie is het nog altijd niet duidelijk op welke manier de centrales ontmanteld en opgeslagen zullen worden.'

'In Duitsland staan ze een stuk verder. Daar zijn ze tot het besluit gekomen dat hernieuwbare energie een bonus inhoudt voor de gemeenschap, omdat de externe kosten sterk in het nadeel spelen van de klassieke stroomproductie.'

'En de kritiek over de hogere elektriciteitsprijs houdt toch ook geen steek? Enkele jaren geleden luidde het dat zonder de kerncentrales de elektriciteitsprijs sterk zou gaan stijgen. We zijn nu een paar jaar verder. Hoewel de kerncentrales nog op volle capaciteit draaien, zijn de prijzen al fors gestegen naar het voorspelde niveau zonder kernenergie.'

België is met iets meer dan twee procent hernieuwbare energie een van de achterblijvers. Gaan we de andere landen achterna blijven hinken?

'Ons land is dichtbevolkt, we hebben geen bergen of lange kustlijn zoals Denemarken. Maar dat is nog geen reden om almaar te blijven zeggen dat hernieuwbare energie slechts een zeer beperkte rol kan spelen en dat het bovendien veel zal kosten aan de energieverbruikers om hernieuwbare energieproductie een kans te geven. Ik krijg de indruk dat heel wat betrokken partijen weigeren om de voordelen te zien.'

'Zo biedt hernieuwbare energie heel wat werkgelegenheidskansen. De kranenspecialist Sarens heeft een wereldreputatie in het opbouwen van windturbines. In het Oost-Vlaamse Zele maakt de glasproducent Saint-Gobain glasvezels voor de rotorbladen van de windmolens. En er zijn nog verscheidene andere voorbeelden.'

'Maar in ons land wordt heel slordig omgesprongen met de industriële troeven die hernieuwbare energieproductie biedt. Weet u wat er in Spanje gebeurt? Het plannen van grote windenergieprojecten gaat daar samen met het aanmoedigen van lokale productie van de windturbines zelf, of onderdelen ervoor.'

De Vlaamse overheid levert dus te weinig inspanningen om hernieuwbare energie te stimuleren?

'Vlaanderen doet zijn best om de productie van hernieuwbare energie te bevorderen. De steunmaatregelen zijn goed en bieden heel wat kansen om nieuwe windenergieprojecten op te zetten en te realiseren. Electrabel heeft wel een productieoverwicht, maar het is niet in staat om de uitbouw van de hernieuwbare energie naar zijn hand te zetten.'

'Het probleem is dat de publieke opinie van verscheidene kanten te horen krijgt dat wind- en vooral zonne-energie duur zijn en de kerncentrales moeten openblijven om ervoor te zorgen dat het licht blijft branden en energie betaalbaar blijft.'

'De ontplooiing van hernieuwbare energie wordt zeker niet bevorderd door steeds het accent te leggen op de hoge kostprijs en het beperkte potentieel. De man of vrouw in de straat vraagt zich af welk nut hernieuwbare energie heeft als kernenergie eveneens CO2-vrij is en daarenboven beweerd wordt dat het veel goedkopere elektriciteit oplevert.'

'Neem nu zonne-energie. Massale investeringen vandaag zouden de elektriciteitsprijs in ons land sterk doen stijgen. Maar ten eerste is zonne-energie niet nodig om tegen 2020 of 2030 een belangrijke hernieuwbare energieproductie te hebben. En wat compleet over het hoofd wordt gezien is dat de technologische vooruitgang en de massale plaatsingen van zonnepanelen de kostprijs in enkele jaren tijd gevoelig heeft doen dalen. Twee jaar geleden was er een subsidie van 450 euro per megawattuur nodig om zonne-energie te kunnen produceren. Voor nieuwe projecten zou het al kunnen met 420 euro.'


DS, 06-02-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB