Duitsers hoeven ouders niet te onderhouden


De plicht van de Duitsers om ouders te verzorgen heeft grenzen. De sociale dienst kan kinderen niet verplichten hun vermogen aan te spreken om moeders tehuis te betalen, vindt de rechter.


De 'sandwich-generatie' kan opgelucht ademhalen. Duitsers -vaak tussen de dertig en zestig- die zowel voor hun kinderen moeten zorgen als voor hun behoeftige ouders, hoeven niet krom te liggen. De wettelijk vastgelegde plicht om financieel bij te springen als ouders in een verzorgingshuis moeten worden opgenomen, is ondergeschikt aan de zorg voor kinderen en de eigen oude-dags voorziening, zo redeneert het Bundesverfassungsgericht in Karlsruhe.

Deze hoogste rechtbank draaide dinsdag een uitspraak van een lagere rechtbank in Duisburg terug. De zaak was aangespannen door een inmiddels 66-jarige inwoonster van Bochum, die negen jaar geleden een rekening van omgerekend 63000 euro kreeg gepresenteerd voor de verpleegkosten van haar inmiddelsoverleden moeder. De moeder had de verpleegkosten niet zelf van haar pensioen kunnen betalen, en ook haar dochter, met slechts 530 euro per maand inkomsten, kon die rekening niet betalen.

De sociale dienst van Bochum kwam met een creatieve oplossing. De dochter moest het openstaande bedrag van 63000 euro verplicht (renteloos) lenen bij de gemeente. Deze lening zou drie maanden na haar overlijden uit haar erfenis (een eigen huis) moeten worden terugbetaald door haar erfgenamen. Aldus hoeft de gemeenschap niet op te draaien voor de verpleegkosten, redeneerde de sociale dienst. Een rechtbank in Duisburg billijkte deze gang van zaken.

Het hof in Karlsruhe tornt niet aan de zorgplicht voor familieleden in de eerste lijn. Maar het vonnis maakt gehakt van de beslissing van de Duisburgse rechtbank die de regeling bekrachtigde. Die 'mist elke rechtsgrond' en is in 'schrille tegenspraak' met de bedoeling van de wet, vindt het hof. Sociale diensten en rechtbanken moeten rekening houden met de 'bijzondere belastbaarheidssituatie' waarin kinderen van behoeftige ouders verkeren, zoals hun eigen kinderen, of aan hun eigen oude dag. Een eigen huis is een appeltje voor de dorst, daar moeten sociale diensten in het Bochumse en vergelijkbare gevallen van afblijven.

Een woordvoerder van de gemeente Bochum jammerde dat het nu moeilijker wordt om kinderen aansprakelijk te stellen. Aangezien Duitsland in rap tempo vergrijst, blijft dat probleem niet tot Bochum beperkt.

Weliswaar kent Duitsland sinds tien jaar een soort ziekenfondsregeling, de Pflegeversicherung. Maar die verplichte verzekering dekt de kosten van voltijdsverpleging op geen stukken na. Gemeenten moeten steeds hogere bedragen reserveren voor de verzorging van bejaarden.


Trouw, 09-06-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB