Ik zweeg mezelf dood


Er gaat geen week voorbij of ergens in dit land wordt een man opgepakt die zijn kinderen - of kinderen die hem zijn toevertrouwd - heeft misbruikt. Dat wordt dan een kort bericht in de krant, als het niet op de valreep sneuvelt voor 'iets belangrijkers'. Slachtoffers zijn te jong om te spreken, of ze durven niet. Tilly (51) kan het nu wel. Het heeft haar jaren gekost.


'Je bent zo eenzaam, als slachtoffer. Je mag niks zeggen. Ze maken je bang. Het zal jóúw schuld zijn als hij naar de gevangenis moet. Je leeft onder terreur, want je weet nooit wanneer het de volgende keer zal gebeuren. Je probeert je onzichtbaar te maken - althans, dat deed ik. Ik zei ja als ik dacht dat ik ja moest zeggen en nee als ik dacht dat het nee moest zijn. Ik had geen eigen mening.'

De feiten: van haar negende tot haar veertiende werd Tilly misbruikt. Haar vader en haar buurman verkrachtten haar, bij haar broer moest ze 'dingen doen'. Het hield pas op toen ze ineens vijf en een halve maand zwanger bleek. Kwam het misbruik toen in de openbaarheid? 'Ik veronderstel het', zegt ze. 'Want toen hield het in elk geval op.'

'De huisarts heeft me ingeleid, zodat ik een miskraam zou krijgen. Die nacht had ik verschrikkelijke pijnen. Mijn ouders hebben mij naar een ziekenhuis gebracht en daar aan de deur afgezet. Vijf dagen later kwamen ze mij weer ophalen, nadat eerst de huisarts was langsgekomen.'

Ze laat een stilte vallen. En dan: 'Ik herinner mij dat er die avond heel wat over en weer is gereden en gepraat, zelfs met de pastoor van het dorp. Maar ik weet niet wat er allemaal is gezegd, want ik was naar mijn kamer gestuurd. Mijn moeder was duidelijk: ik mocht dankbaar zijn dat ik thuis mocht blijven en niet naar een instelling moest. Ik mocht er met geen woord meer over reppen. Het was allemaal voorbij. Het gevolg was dat ik in alle opzichten zwijgzaam werd. Ik zweeg mezelf dood.'


Vormsel

De eerste die zich aan haar vergreep, was de buurman. Ze was alleen thuis, omdat ze 's morgens haar vormsel had gedaan. In die tijd gebeurde dat nog op een maandag, een dag na de plechtige communie. De oudste van de acht zou twee dagen later trouwen. De rest van de familie was die middag aan het werk, of bezig in de zaal waar het trouwfeest zou worden gevierd. Zij moest thuisblijven om schoon te maken.

Hij kwam binnen en vroeg of er nog iemand thuis was. Toen ze nee zei, keek hij haar raar aan en haalde een mes boven. Hij zette het tegen haar keel. Hij was heel gewelddadig. Hij zei dat hij haar zou vermoorden als ze het aan iemand zou vertellen.

Tilly: 'Dik twee maanden later deed mijn vader het ook. Bij hem was het anders. Hij kwam naast mij zitten en begon mijn rug te strelen en heel lief tegen me aan te praten. Ik was zijn lieve, kleine meisje. Hij kuste me, in mijn hals, op mijn wangen, op mijn mond en kleedde mij uit. Zo verkrachtte hij mij. Op die momenten was hij mijn vader niet.'

'In ons gezin was er veel agressie en ging het er vrij gewelddadig aan toe: slaan, vloeken, tieren en straffen. Van vader waren we bang. Maar als hij mij misbruikte, was hij heel zacht en sloeg en tierde hij niet. Die gedaanteverwisseling was enorm angstaanjagend. Even later kon hij mij alweer een pak rammel geven. Eerlijk, dat had ik veel liever.'

Haar broer? 'Dat begon ergens tussen de andere twee in. Dat was geen verkrachting in de letterlijke zin van het woord.'

Wisten de drie misbruikers het van elkaar? Ze veronderstelt het, maar ook dat weet ze niet zeker. Begin 1996, nog voor de affaire-Dutroux losbarstte, heeft ze een klacht ingediend tegen alledrie. Vijfentwintig jaar na de laatste feiten. Eerst gebeurde er niets mee. Toen ook een dochter van haar broer een klacht indiende omdat hij ook haar had misbruikt, kwam alles in een stroomversnelling. Tilly: 'Onze dossiers werden samengevoegd. De onderzoeksrechter heeft de zaak serieus genomen. Later zijn onze dossiers weer gescheiden. In mijn zaak is er al een uitspraak geweest: iedereen gaat vrijuit!'

'Ik dacht dat recht recht was, maar soms is het enorm krom!' verzucht Tilly. 'Ik ben in beroep gegaan, maar dat is nog hangende. Ik probeer mij er niet op vast te pinnen. Vreemd genoeg is die rechtszaak toch mijn grote geluk gebleken, omdat ik tijdens het vooronderzoek, in 1999, met de drie daders ben geconfronteerd. De buurman, die altijd struis en hardvochtig was geweest en nog altijd een ontzettende macht over mij uitoefende, durfde me niet eens aan te kijken! Ik wel, ik durfde het wel. In mijn therapie had ik geleerd dat niet ik, maar zij schuldig waren. Die confrontatie was een keerpunt. Mijn angst was op slag over.'


Genieten

Seksueel misbruik in je kindertijd houdt voor de slachtoffers niet op als er een einde komt aan de feiten. Experts zijn het erover eens dat de schade enorm is, zowel op mentaal als fysiek vlak. 'Nooit kan ik dat vergeten', zegt Tilly. 'Maar ik kan er nu mee leven. Ik heb dat geleerd door hard te werken aan mezelf. Door jaren van therapie en psychiatrische behandeling, die me enorm veel goed heeft gedaan. Ze zeggen: eens in de psychiatrie, altijd in de psychiatrie. Dat kan ik niet beamen. Ze hebben mij geholpen om de wereld weer te omarmen. Ik kan nu genieten van de tuin, de zon, de bloemen en de vogels en van zoveel kleine dingen. Ik heb ook geleerd dat seks mooi kan zijn en dat je ervan kunt genieten.'

'Vroeger interesseerde me dat allemaal niet. Ik zat altijd binnen en ik deed wat ik moest doen. Ik probeerde niet te veel na te denken, want ik wilde het niet opnieuw beleven. Ik keek niet achterom, ik keek alleen vooruit. Tot ik ineens niet meer vooruit kón. Ik zat klem.'

'Mijn oudste dochter was negen geworden, de leeftijd waarop het met mij begon. Ik kreeg nachtmerries, waarin ik alles opnieuw beleefde, elke nacht opnieuw. Tegen mijn huisarts heb ik het toen gezegd: dat ik als kind verkracht was geweest. Meer kon ik toen nog niet over mijn lippen krijgen. Hij heeft me doorgestuurd naar een therapeute. Ook bij haar heeft het nog lang geduurd voor ik alles kon vertellen. Omdat spreken moeilijk ging, stelde ze voor om het op te schrijven, dat ging iets beter.'

'Mijn man wist het van voor ons huwelijk. Nu ja, hij wist íéts. Ik had gezegd dat ik ooit door de buurman was verkracht en dat ik een abortus had ondergaan. Ik was bang voor zijn reactie, maar hij reageerde heel goed. Ik heb echt een schat van een man.'

'Natuurlijk kreeg hij het kwaad toen hij vernam dat ook mijn vader en mijn broer mij hadden misbruikt. Maar hij begreep toen ook beter waarom ik in de voorafgaande jaren almaar meer afstand nam van mijn ouders. Je moet weten dat ik tot mijn 33ste nog bijna elke dag bij hen langsging. Ik verafgoodde mijn moeder. Had zij er niet voor gezorgd dat ik niet was weggestuurd? Ik deed alles wat ze me vroeg. Dat was echt een verziekte relatie.'

'Mijn woede ten opzichte van haar is in feite nog groter dan die tegenover mijn vader. Tja, hoe komt dat? Omdat ik door de therapie heb beseft dat ze van alles op de hoogte moet zijn geweest, maar niets ondernam? Ze zei dat ik alles zelf had gewild en er zelf voor had gekozen. Omdat ze ook later nooit geluisterd heeft naar mijn verhaal? Mijn man en ik hebben een paar jaar lang geprobeerd om hen met de feiten te confronteren. In een van die gesprekken heeft mijn vader zijn schuld toegegeven, wat hij bij de rijkswacht prompt weer ontkende, maar goed. Hij heeft het toch erkend. Ik vond dat toen bewonderenswaardig van hem. En zij, zij begon altijd maar over zichzelf. Hoe lastig het wel was om acht kinderen groot te brengen. Ze bleef doof voor mijn pijn.'


Breuk

Seksueel misbruik, ten slotte, veroorzaakt ook pijn bij de volgende generaties. Er kwam een totale breuk met de familie. Met de broers en zussen had ze toch al geen hecht contact, ze waren immers niet in een warm nest grootgebracht. Sinds de breuk gebruikt ze haar familienaam niet meer.

'Ik vond dat zelf een heel moeilijke beslissing, maar ik heb onlangs pas goed beseft hoe zwaar het voor onze kinderen is geweest. Onze zoon heeft enkele herinneringen aan die tijd neergeschreven. Daarin heb ik gelezen hoe hij, ondanks het verbod om alleen naar mijn ouders te gaan, toch nog een paar keer is langsgegaan. Omdat hij er zo van genoot naast bomma te zitten en samen te lachen en liedjes te zingen. Hij wist toen al wat er met mij was gebeurd, en hij schrijft in die tekst ook hoe hard hij hoopte dat ze zou zeggen dat het haar speet. En hoe hij er niets over durfde te vragen.'

'Toen de oudste twee kinderen elf en twaalf jaar waren, ben ik voor het eerst opgenomen in de psychiatrie. Dat heeft - in en uit - zo'n vier jaar geduurd, met anderhalf jaar van dagopnames. Ineens waren zij sleutelkinderen. Dat was een grote verandering voor hen. Mijn zoon had het er heel moeilijk mee. Meer dan tien jaar later pas heeft hij het kunnen verwerken en erover kunnen praten. Nu gaat het goed met alledrie de kinderen, zij zijn elk op hun manier gelukkig.'

'Het is zwaar geweest, heel zwaar. Van mijn familie heeft alleen mijn jongste zus mij gesteund. Hoe lang heb ik er niet mee gelopen voor de wonde openbarstte? Wat wisten wij in onze tijd over seks, laat staan over misbruik? We kregen helemaal geen voorlichting. Daarom is het goed dat het taboe nu toch enigszins doorbroken is: jonge mensen durven er sneller mee naar buiten te komen.'

'Dank zij mijn therapeut ben ik ook naar de zelfhulpgroep ISG - Incest en Seksueel Geweld - gestapt. Dat is een babbelgroep die een keer per maand bijeenkomst. Mensen van alle leeftijden. Allen hebben we hetzelfde meegemaakt. Jaarlijks is er een werkweekend in de abdij van Averbode. Daar komt veel volk op af. Je denkt als kind dat je alleen bent, maar we zijn met heel velen.'

'Dikwijls heb ik tegen mijn man en tegen de therapeut gezegd: had ik maar gezwegen. Dan was ik niet door zo'n diepe put hoeven te gaan. Maar je moet erin, in die put, helemaal tot beneden, om er weer uit te kunnen kruipen. Het is een moeilijke weg geweest, maar zeker de moeite waard.'


ISG viert vandaag in Averbode zijn 20-jarig bestaan en stelt er het boek 'Troost het kind in mij' van Karlijn Demasure voor.
Informatie: 0486-12.88.14 of tzeefje@hotmail.com


DS, 20-10-2007 (Veerle Beel)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Onlangs las ik het boek ‘In vrije val: armoede in België’ van Bart Demyttenaere. Dit boek bevatte ook een waar gebeurd verhaal van een vrouw die ooit seksueel misbruikt is geweest. In het boek werden de gevoelens van het slachtoffer zeer goed verwoord. De misbruikte voelde zich vooral héél machteloos. Ja, wat kan je doen als je pas 6 bent en je wordt mishandeld door je vader, ooms en broers. Na een tijdje weet je misschien niet meer beter.

Zoiets meemaken is écht verschrikkelijk. Het blijft een trauma voor je leven. Erover praten met anderen kan een grote steun bieden enerzijds, maar anderzijds zal erover praten ook heel veel moeite vragen en pijn doen.

Gelukkig bestaan er voortaan hulporganisaties waar zo’n slachtoffers naar toe kunnen gaan. Het is zeer belangrijke dat mensen met zo’n verleden kunnen praten met lotgenoten. Op deze manier kunnen ze hun verleden een plaats geven en hun verdriet verwerken.

Ik heb ooit een documentaire gezien over een vrouw die misbruikt werd door haar vader en haar broer. Mensen die zoiets meemaken moeten in een verschrikkelijk dal terechtkomen. Zoiets geraak je echt moeilijk te boven.
Ik heb echt bewondering voor die vrouw. Hoe moedig ze is en hoeveel bewondering ik voor haar heb, omdat ze na zoveel jaren toch een klacht indient.
Ik kan mij best voorstellen dat het een hele opluchting is om je te 'bevrijden'. Maar zoiets is niet op een twee drie vergeten. Hier gaan jaren aan voorbij en de littekens blijven voor altijd.
Die vrouw was dan ook nog zwanger en dus is dit ook echt verschrikkelijk dat haar ouders, vooral haar moeder, zich gedraagt alsof haar dochter de schuldige was. En dit terwijl de vader zijn dochter misbruikt.
Ik vind het zeer moedig van de vrouw om een klacht in te dienen en ook om dit in de media te verklaren.