Benelux-rel rekte top EU


Niet het Poolse dreigement maar een breuk in de Benelux heeft het akkoord op de Europese top tot de late uren bemoeilijkt. Premier Guy Verhofstadt en de Nederlandse minister-president Balkenende zwaaiden met veto's.


Op zijn laatste Europese top heeft de Belgische premier Guy Verhofstadt zich opnieuw laten opmerken als een Europese hardliner. En uit de commentaren tijdens en na de top, onder meer van Angela Merkel, bleek opnieuw dat niet iedereen dat naar waarde weet te schatten.

Vooral de eis van de Nederlandse regering, dat de nationale parlementen de overschrijding van de Europese bevoegdheden scherper moeten kunnen tegenwerken, was aanleiding tot een conflict tussen België en Nederland. Vorige week zondag had de Belgische minister Karel De Gucht de Nederlandse eis al 'een schaamlapje' genoemd.

Er was in een protocol bij de grondwet al in een controle door de nationale parlementen voorzien. Maar er was geen sprake van verplichte intrekking. Die kwam in het Duitse voorstel wel in zicht als een meerderheid in het Europees Parlement of de Raad ook een bevoegdheidsoverschrijding vaststelt. Bovendien werd de termijn waarbinnen de nationale parlementen hun klacht moeten formuleren verlengd van 6 naar 8 weken.

Daartegen trok premier Guy Verhofstadt ten strijde. Het exclusieve initiatiefrecht van de Commissie werd aangetast en de duur van Europese beslissingen - nu gemiddeld drie jaar - zou nog gerekt worden, zei hij. België diende een eenzijdige verklaring in waarin het eiste dat de kwestie 'zal terugkomen tijdens de Intergouvernementele Conferentie'. Met andere woorden: voor België was dat geen gedane zaak. En de Nederlandse premier kon niet terug naar zijn Tweede Kamer die eiste dat hij die controle van de nationale parlementen definitief binnen had. België had ook al moeten slikken dat de expliciete bepaling uit de grondwet, dat het Europese recht voorrang heeft op het nationale recht, uit het nieuwe verdrag verdwijnt en in een protocol wordt gestopt.

Commissievoorzitter José Manuel Barroso moest tussenbeide komen en erkende dat Verhofstadt een 'belangrijke kwestie' aanraakte. Maar hij vond dat er een compromis moest komen en dat het initiatiefrecht van de Commissie niet werd aangetast. De Nederlandse premier Balkenende dreigde daarop op zijn beurt met een veto en wees erop dat België alleen stond. Ook Angela Merkel zwaaide met een juridisch advies van de Raad dat Balkenende gelijk gaf . Waarop een geïrriteerde Sarkozy opmerkte dat het niet meer het moment was om midden in de nacht nog een conflict in de Benelux te regelen. Ook hij vond dat Nederland 'geholpen' moest worden. Uiteindelijk gaf Verhofstadt toe.

In een reactie noemde oud-premier Jean-Luc Dehaene, die mee aan de gesneuvelde grondwet schreef, het punt over de nationale parlementen 'een van de blutsen' in het compromis dat 'esthetisch niet om aan te zien' is, maar wel 'een basis vormt om de Unie voort te laten groeien'.


DS, 25-06-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB