’Werk onderbreken is riskant voor vrouw’


„Begin niet te vroeg aan kinderen. Onder de huidige omstandigheden op de Nederlandse arbeidsmarkt is het beter om eerst een soort fundament op te bouwen in je carrière, zodat je kan bogen op flinke werkervaring”, luidt het advies van sociologe Amelia Román.


„En als je eraan begint, gun je zelf de tijd om zaken goed op de rails te hebben. Neem ouderschapsverlof. Dan kan je terugkeren naar een zo groot mogelijke baan.” Met een klein deeltijdbaantje zijn veel carrièrekansen en daarmee een betere sociaal-economische status en betere beloning verkeken. Ten minste 24 uur per week werken, het liefst 32 uur, brengt minder schade.

De wetenschapster, geboren in Californië, analyseerde de gevolgen van de loopbaanonderbreking en deeltijdwerk in Nederland. „Veel vrouwen werken parttime of stoppen, vooral als ze kinderen hebben, maar zonder de gevolgen daarvan te kennen.” Die consequenties in kaart brengen zodat ze een betere afweging kunnen maken, was haar belangrijkste motief voor het onderzoek. Die gevolgen zijn ronduit negatief, moest ze concluderen.

Met haar onderzoek slaat ze ook een flinke deuk in de door het kabinet aangemoedigde levensloopregeling. „Het is een begin, maar we zijn er nog lang niet.” Zolang bepaalde ontwerpfouten er niet worden uitgehaald, is de regeling geen stimulans voor de arbeidsparticipatie van vrouwen en ouderen en zal die zelfs schipbreuk lijden.

Ouderen zullen hem vooral gebruiken om vervroegd te stoppen met werken, en vrouwen schaden hun carrière-opbouw als ze er gebruik van maken. Ze halen dat niet meer in, blijkt uit haar onderzoek. „Het komt erop neer dat vrouwen uiteindelijk langer zullen moeten doorwerken om de financiële schade, zoals minder pensioen, vanwege loopbaanonderbreking te compenseren, terwijl mannen er eerder uitstappen.”

Román heeft vooral kritiek op een van de fundamenten van de huidige levensloopregeling, die de verantwoordelijkheid volledig bij de werknemer legt. „Het is niet wettelijk geregeld dat je het opgespaarde verlof kan opnemen, daarover moet je onderhandelen met de werkgever. Alle nadelige gevolgen zijn dus ook voor rekening van de individuele werknemer. Zij hebben het probleem.”

De sociologe wijst erop dat uiteindelijk ook de bedrijven en de economie slechter af zijn als werknemers door de zwakke regelingen voor de combinatie van arbeid en zorg minder kunnen participeren op de arbeidsmarkt dan gewenst. „Werkgevers hebben al lang door dat vrouwen onmisbaar zijn in hun organisaties, maar door het ontbreken van voorzieningen zitten ze vaak in te kleine deeltijdbaantjes en kunnen niet bijdragen wat er nodig is.”

Juridisch hebben deeltijdwerkers in Nederland weliswaar dezelfde rechten als fulltimers, maar dat vertaalt zich niet in gelijke kansen, legt het onderzoek van Román bloot. De blijvende negatieve gevolgen van een deeltijdverleden zijn volgens haar zorgwekkend, vooral omdat de Nederlandse economie van anderhalfverdieners stevig overeind staat. Als beleidsmakers werkelijk de arbeidsparticipatie van vrouwen willen verhogen, zal het daarom „eenvoudigweg economisch aantrekkelijk moeten worden om meer uren te werken”, concludeert ze.

Román is optimistisch over de kansen op ’meer maatwerk’. „Als ik zie van hoever we zijn gekomen, hoeveel meer vrouwen werken, denk ik dat we over tien jaar zijn waar we willen komen.”


Trouw, 16-10-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB