Verkeersperikelen (1)

Vrolijk dronken op de fiets - Fietser met rijverbod mag fiets blijven gebruiken


BRUSSEL - Een dronken fietser kreeg van de politierechter in Sint-Niklaas een rijverbod van drie maanden, omdat hij met 3,7 promille alcohol in zijn bloed werd betrapt (DS 8 februari). Mag die fietser nu nog zijn fiets gebruiken? Bij politierechters bestaat hierover onduidelijkheid. Het meest overheersende standpunt is dat een fietser die op dronken rijden is betrapt, vrolijk verder de fiets op mag.


OM elk misverstand meteen uit de wereld te helpen: in dronken toestand met de fiets de openbare weg opgaan is een verkeersinbreuk, die bestraft wordt met een gevangenisstraf en een geldboete. De fietser kan ook een rijverbod krijgen. In het jargon gaat het om een 'vervallenverklaring van het recht tot sturen'.

Dat verbod geldt in elk geval voor de personenauto waarmee de veroordeelde zich verplaatst. Maar geldt dat verbod ook voor het rijden met de fiets? Ja, zegt de ene politierechter. Neen, zegt de andere. De rechtspraak is verdeeld, luidt dan de conclusie.

De onduidelijkheid vindt zijn oorsprong in het begrip 'voertuig'. Wie dronken achter het stuur wordt betrapt, kan een rijverbod krijgen. ,,De wet verplicht ons in sommige gevallen een rijverbod op te leggen voor het voertuig waarmee de inbreuk is gepleegd'', zegt Peter D'hondt, politierechter in Dendermonde.

Met andere woorden: een bestuurder van een personenwagen die tegen de lamp vliegt, mag na een rijverbod zijn auto niet meer gebruiken. Een vrachtwagenchauffeur die dronken achter het stuur van zijn tientonner zit, mag na een 'vervallenverklaring' niet meer met zijn camion de weg op.

Volgens de Gentse politierechter Dirk Verstuyft kan volgens die redenering een rechter ook een rijverbod voor een fiets opleggen. Andere politierechters volgen hem daarin, blijkt uit hun uitspraken. Voor zijn collega D'hondt uit Dendermonde is een rijverbod opleggen voor een fiets ,,niet evident''.

,,Om met een fiets te rijden is geen rijbewijs vereist'', redeneert D'hondt. ,,Het rijbewijs voorziet bovendien in diverse groepen voertuigen: de brom- en motorfietsen (categorie A, red.), personenwagens (B), vrachtwagens (C en E) en autobussen (D). Een fiets staat daar niet bij opgesomd. Daaruit leiden mijn collega-politierechter in Dendermonde en ikzelf af dat je geen rijverbod kunt opleggen voor een fiets. We spreken zo'n straf niet uit, omdat de strafwet dit volgens ons niet toelaat. En in het strafrecht mag je niet vrij interpreteren.''

De politierechter van Dendermonde wijst onmiddellijk op het onderscheid tussen het rijverbod en de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs. ,,Het rijverbod is een straf opgelegd door de rechter. De intrekking is een beveiligingsmaatregel. Als de fietser zo dronken is dat hij een gevaar is voor zichzelf of de anderen, kan de politie hem tijdelijk verbieden zijn fiets te gebruiken.''

Ook Werner Dobbeleer van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (BIVV) stelt vast dat er onduidelijkheid onder de politierechters leeft. Toch is er volgens het BIVV slechts één interpretatie mogelijk. ,,Om een fiets te besturen heb je geen rijbewijs nodig. Het is bijgevolg technisch onmogelijk een rijverbod voor de fiets op te leggen. Een fietser kan wel een rijverbod krijgen. Dat geldt dan voor zijn auto.''

Een rijverbod geldt doorgaans voor alle voertuigcategorieën: bromfiets, auto, vrachtwagen voor zover de veroordeelde zo'n rijbewijs heeft. In uitzonderlijke gevallen kan de politierechter een uitzondering voor een van de voertuiggroepen toestaan.

Een vrachtwagenbestuurder die eenmalig op zaterdag met zijn personenwagen op dronken rijden wordt betrapt, kan vragen zijn rijbewijs C (voor vrachtwagens) te behouden, omdat hij de kostwinner is en anders zijn werk zou verliezen. Het gaat om een gunstmaatregel, die zelden wordt verleend aan mensen die eerder een veroordeling wegens dronken rijden opliepen.

,,Zo'n uitzondering staan politierechters niet zo vaak toe'', zegt Dirk Verstuyft, ,,want op elke zitting horen wij tientallen keren van beklaagden 'dat zij voor hun werk hun auto niet kunnen missen'.''

Voor systematische alcoholcontroles moeten fietsers niet direct vrezen. De fietser die in Sint-Niklaas is veroordeeld, werd van straat opgeraapt door twee politiemensen. De man bleek dermate dronken te zijn dat hij zich niet in evenwicht kon houden.

Dat (zwaar) dronken fietsers tegen de lamp lopen, heeft, dat erkent iedereen, vooral met toeval te maken.


09/02/2005 Filip Verhoest

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Verkeersperikelen (2)

Voetganger heeft geen absolute voorrang


BRUSSEL - Een voetganger die de straat oversteekt op een zebrapad heeft geen absolute voorrang. Dat heeft de Brugse politierechtbank nog maar eens duidelijk gemaakt. Een vrouw van 64 jaar die op een zebrapad in Knokke doodgereden werd door een bromfietser, draagt volgens de Brugse rechter de helft van de verantwoordelijkheid.


Een rechter die het aandurft om een voetganger mee schuldig te verklaren aan een ongeval met een auto of een bromfiets, mag zich aan heftige reacties verwachten. Ook nu weer in Brugge. Daar stond een tiener van 17 jaar terecht die met een opgefokte brommer een bejaarde vrouw aanreed op de drukke Lippenslaan in Knokke. De jongeman beweerde dat de vrouw de indruk gaf dat hij mocht doorrijden. Toen ze toch het zebrapad opstapte, slipte hij tijdens het remmen over een riooldeksel en reed de vrouw aan. De bejaarde dame kwam met het hoofd tegen een boordsteen terecht en overleed enkele uren later.

De rechter veroordeelde de jongeman tot drie maanden rijverbod en 500 euro boete voor de aanrijding, plus een extra boete en rijverbod wegens onverzekerd rijden. Maar tegelijk legde hij de helft van de schuld bij het slachtoffer omdat de vrouw onvoorzichtig was toen ze de straat opstapte.

Nog geen week geleden werd in Bergen ook al een gehandicapte voetgangster veroordeeld omdat ze dertig centimeter buiten het zebrapad liep, toen ze door een wagen aangereden werd. ,,Een gebrek aan voorzorg'', besliste de politierechter en hij liet de vrouw een tiende van de schade aan de wagen betalen.

Een uitspraak van een Gentse politierechter veroorzaakte eind 2002 nog meer heisa: na een dodelijke aanrijding met overdreven snelheid en vluchtmisdrijf oordeelde hij dat de twee tienerslachtoffers eveneens schuld droegen omdat ze roekeloos de straat waren overgelopen.

Die uitspraken roepen telkens weer vragen op over de verantwoordelijkheid van de voetgangers op de weg en de voorrang die ze op een zebrapad genieten. De onduidelijkheid is nog vergroot sinds de verkeerswet bepaalt dat de zwakke weggebruikers altijd volledig vergoed worden voor hun lichamelijke schade. Sommige voetgangers besluiten daaruit dat ze ook altijd in hun recht zijn, maar dat is duidelijk fout gedacht.

,,Iedereen draagt verantwoordelijkheid op de weg, we hebben vorig jaar nog campagne gevoerd om dat ook aan de voetgangers duidelijk te maken'', zegt Tom Dhollander van de Voetgangersbeweging. Toch kan hij zich niet vinden in de uitspraak van Brugge, omdat het slachtoffer voor een zebrapad stond en oogcontact zocht. Substituut Christian Van Hoorebeke wijst erop dat je pas voorrang hebt als je al op het zebrapad bent.


09/02/2005 (wdb)

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB