Europa is klaar voor tobintaks
Economen trekken beoogde opbrengst in twijfel

Ook Spanje en Italië zien brood in een financiële transactietaks. Dat maakt de weg vrij voor een Europese tobintaks. De invoering ervan heeft een grote symbolische waarde, maar economen twijfelen aan de opbrengsten.

Tegen de verwachting in hebben ook Spanje en Italië zich gisteren bereid verklaard om een financiële transactietaks in te voeren. Ook Estland en Slovakije sluiten zich aan. Op initiatief van Duitsland en Frankrijk beslisten de Europese landen dat de taks ingevoerd zou worden als minstens negen landen dat zouden doen. Nu staat de teller op elf. Ook België is een voorstander van de taks.

Daarmee staan we opnieuw een stap dichter bij een zogenaamde tobintaks. Dat is een kleine taks op beurstransacties. In het voorstel van de Europese Commissie gaat het om een heffing van 0,1 procent op aandelen en obligaties en 0,01 procent op afgeleide producten.

Met die taks wil de Europese Commissie de speculatieve verhandeling van aandelen en obligaties ontmoedigen. ‘Dit is een middel om een meer verantwoorde handel op de beurs af te dwingen', zegt de Europese commissaris voor Belastingen, Algirdas Semeta.

De taks heeft een grote symbolische waarde omdat de andersglobalisten van Attac het idee van Nobelprijswinnaar James Tobin aangrepen om aan herverdeling te doen. Zij voerden jarenlang campagne om met zo'n taks geld weg te halen uit de financiële markten en dat te gebruiken voor de bestrijding van armoede. Rond de taks was het lang stil, maar sinds de kredietcrisis is de taks opnieuw een politiek symbool om banken, hefboomfondsen en beurshandelaars mee te laten betalen voor de crisis. De Oostenrijkse minister van Financiën Andreas Schneider schuwde de grote woorden niet: ‘Dit is een kleine stap voor elf landen, maar een grote stap voor de Europese Unie.'

Dat Spanje en Italië overstag gegaan zijn, is niet zozeer om ideologische redenen, maar om budgettaire. Volgens berekeningen van de Europese Commissie zou de taks vanaf 2014 jaarlijks 57 miljard euro kunnen opbrengen. Een derde van de opbrengst zou, volgens het voorstel van de Commissie, rechtstreeks naar de landen gaan. Twee derde wordt gebruikt om de kas van de Europese Unie te stijven, maar de landen die meedoen, krijgen dat geld terug als een korting op hun Europese bijdrage. Voor België zou dat neerkomen op 1,6 miljard euro per jaar.

Volgens het kabinet van Financiën is het nog niet duidelijk hoe de belasting ingevoerd wordt. ‘Medio november hoopt de Europese Commissie een voorstel te kunnen voorleggen. Daarna wordt het Europese Parlement nog geraadpleegd. Pas dan zullen we zicht hebben op hoe het in België ingevoerd wordt', aldus woordvoerder Rik Otten.

België voerde trouwens in 2004-2005, als eerste land ter wereld, al een tobintaks in. Maar die zou pas van kracht worden als alle EU-landen dat ook zouden doen. Wat nu dus strikt genomen nog steeds niet het geval is.

Economen stellen grote vragen bij haalbaarheid van de taks. Volgens hen zal de speculatie niet afnemen en wordt de opbrengst niet gehaald, omdat onder meer Groot-Brittannië niet meedoet met de tobintaks, waardoor heel wat beursactiviteiten naar Londen verschoven zullen worden.

De Standaard, 10-10-2012 (Dries De Smet)

Commentaar:
Ik vind het goed dat de rijke speculanten een stukje mee gaan betalen. Zij halen immers geld uit de wisselkoersen zonder er veel voor te doen. Dit is een maatregel die volgens mij de armere niet schaadt. Als men niet veel kapitaal heeft zal men er niet mee naar de beurs gaan en zal men dus geen bijdrage moeten leveren. Omdat de bijdrage zo miniem is, zullen de rijkste gewoon blijven speculeren. Hieraan wordt dan relatief veel verdiend. Ik vind het jammer dat Groot-Brittannië niet bereid is om mee te doen. Zij houden zich binnen de Europese Unie te afzijdig.
Dit artikel is geen “boecht” volgens mij omdat het betrekking heeft tot de economie van de Europese Unie.

Ik ben er ook van overtuigd dat de financiële transactietaks een goed initiatief is. Voorlopig hebben elf Europese landen zich al aangesloten, maar het zou natuurlijk beter zijn mocht dit aantal nog verhogen. Als een meerderheid van Europese landen ermee akkoord gaat, kan er een volledige Europese Tobintaks ingevoerd worden en dat lijkt me positief voor de economie.
Natuurlijk ken ik er niet zo veel van als de economen die vermeld worden in het artikel, maar ik vind dat ze er nogal wantrouwig tegenover staan. Dat het Verenigd Koninkrijk zich niet aansluit, is natuurlijk een pijnpunt in het Europa-verhaal. Het invoeren van een financiële transactietaks lijkt me echter ook haalbaar zonder dat elke staat ermee instapt.