Zin en onzin van het deeltijds pensioen

Het deeltijds pensioen zal aanzienlijke kosten met zich mee brengen, schrijft Liesbet Sommen (CD&V). 'Mijn grootste ongerustheid is dat onze pensioenminister de landingsbanen en vormen van tijdskrediet op het einde van de loopbaan zou willen afschaffen bij de invoering ervan.'

Dat pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR) een prioriteit wil maken van de invoering van een deeltijds pensioen, wisten we al langer. In zijn beleidsnota 2014 verscheen zijn voornemen hieromtrent al. Ook zijn beleidsnota 2015 zal ernaar verwijzen.

In die beleidsnota schrijft Bacquelaine dat je het deeltijds pensioen zal kunnen nemen op de normale leeftijd van het voltijdse pensioen. Op 63 jaar dus.

Als je deeltijds werkt en deeltijds in pensioen gaat, dan bouw je wat Bacquelaine betreft een hoger pensioen op. Het is onduidelijk of Bacquelaine de bestaande regelingen van landingsbanen en tijdskrediet eindeloopbaan wil afschaffen ten voordele van het deeltijds pensioen.

Duivel

Op het eerste zicht is het deeltijds pensioen een modern en flexibel instrument om de overgang tussen werken en pensioen geleidelijker te laten verlopen. Het zou mensen ook de mogelijkheid kunnen geven om langer te werken, omdat ze het deeltijds kunnen doen.

Maar wanneer je het voorstel van Bacquelaine nauwer analyseert, wordt duidelijk: the devil is in the detail.

Leeftijd

Zo is het deeltijds pensioen enkel een nuttig instrument om de overgang tussen werken en pensioen gradueler te doen verlopen, als het pensioen deeltijds kan worden opgenomen vóór de pensioenleeftijd. Bacquelaine stelt echter voor om het deeltijds pensioen pas mogelijk te maken op de pensioenleeftijd van 63 jaar.

Vele mensen mogen op 63 jaar voltijds met pensioen gaan. Om hen een flexibel loopbaaneinde te geven, moet het deeltijds pensioen op jongere leeftijd, bijvoorbeeld op 60 jaar, worden toegestaan.

Zelfstandigen

De opname op 63 jaar leidt ertoe dat voornamelijk mensen die tóch al van plan waren om na hun pensioenleeftijd te blijven werken, gebruik zullen maken van dit deeltijds pensioen. Andere mensen zullen door de opnameleeftijd van 63 jaar niet verleid worden om wat langer door te werken. Immers, op die leeftijd komen ze al in aanmerking voor het voltijdse pensioen. Voor velen is werken tot 63 jaar al aanzienlijk lang.

We verwachten dat deze groep van mensen die traditioneel langer doorwerkt dan de leeftijd van 63 jaar, vooral uit zelfstandigen zal bestaan. Voor hen kan het deeltijds pensioen dan ook een aantrekkelijke piste zijn, al moet de dagdagelijkse realiteit van hun onderneming het natuurlijk wel toelaten dat ze deeltijds werken.

Begroting

Het deeltijds pensioen zal aanzienlijke kosten met zich mee brengen. Omdat we verwachten dat vooral de groep mensen die toch al langer dan de pensioenleeftijd doorwerkt er gebruik van zal maken, zal de opbrengst uit bijkomende sociale bijdragen op lonen van mensen die langer werken wellicht beperkt zijn. Integendeel, doordat de arbeid nu slechts deeltijds wordt gepresteerd, kan de omvang van de sociale bijdragen zelfs dalen.

De groep mensen die normaal langer doorwerkt dan de pensioenleeftijd, zal nu bovendien op 63 jaar tóch al een stuk van het pensioen opnemen. Dit geeft een tijdelijke uitgavenstijging van deeltijdse pensioenen die vroeger niet uitbetaald moesten worden.

Pensioenrechten

De kosten van het deeltijds pensioen worden nog groter door het feit dat minister Bacquelaine de mogelijkheid wil bieden om bijkomende pensioenrechten op te bouwen en dus een hoger pensioenbedrag te krijgen. Op zich lijkt dit logisch, maar dit gaat in tegen de bestaande wetgeving. Wanneer je vandaag naast je voltijdse pensioen arbeid wil verrichten, bouw je op basis hiervan geen bijkomende pensioenrechten op.

Landingsbaan

Maar mijn grootste ongerustheid is dat onze pensioenminister de landingsbanen en vormen van tijdskrediet op het einde van de loopbaan zou willen afschaffen bij de invoering van het deeltijds pensioen. Nochtans zijn deze systemen geen alternatief voor elkaar.

Het deeltijds pensioen kan opgenomen worden vanaf 63 jaar en komt wellicht vooral ten goede aan de zelfstandigen, die vandaag geen recht hebben op landingsbanen en tijdskrediet.

Voor werknemers is het tijdskrediet eindeloopbaan echter mogelijk vanaf 60 jaar en de landingsbaan in vele gevallen vanaf 55 jaar. Het deeltijds pensioen op 63 jaar kan deze systemen natuurlijk niet vervangen; de instapleeftijd is immers niet dezelfde.

De eindeloopbaanregimes die ingaan op 55 of 60 jaar bieden vandaag juist een uitweg voor oudere werknemers die nog willen blijven werken, maar die het wat rustiger aan willen doen om een lange loopbaan te kunnen volhouden. Deze mogelijkheden afschaffen zou dan ook bijzonder ondoordacht zijn.

Werkbaar werk

Het deeltijds pensioen zal dus een goed systeem zijn voor zelfstandigen, die vandaag geen recht hebben op een eindeloopbaanregeling. De regering zal er wel goed over moeten waken dat de kosten die met dit nieuwe systeem gepaard gaan, niet de pan uit swingen.

De absolute voorwaarde voor de invoering van het deeltijds pensioen zal zijn dat de landingsbanen en het tijdskrediet eindeloopbaan op 55 en 60 jaar niet afgeschaft worden. Daarmee zouden excellente systemen in het kader van 'werkbaar werk' verdwijnen, wat helemaal zou indruisen tegen de visie van deze regering.

Bron:
http://www.knack.be/nieuws/belgie/z...ion-631439.html

Eigen mening:
Ik vind het deeltijdspensioen een goed plan voor oudere werknemers die binnen een aantal jaar op pensioen gaan. De tijd dat deze niet aan het werk zijn is er tijd en plaats voor jonge werknemers met minder ervaring. De tijd dat de oudere werknemer dan aanwezig is kan hij/zij de jongere generatie opleiden.