Patat, wéér een fregat


Goed nieuws voor Steven Vandeput: Defensie krijgt eindelijk weer geld. En daar worden ook twee fregatten mee gekocht. Tiens: had de Navo dat niet met klem afgeraden?


Jaja, de Navo had in maart gezegd: ‘get rid of them’.

Tijdens een vertrouwelijk gesprek tussen minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) en Heinrich Brauss, defensie-topman bij de Navo, gaf die laatste advies over de toekomst van de Belgische Defensie. De Standaard kon de inhoud van dat gesprek toen onthullen, en de boodschap was duidelijk: weg met die Belgische fregatten, want ze zijn te duur en de Navo heeft er al meer dan genoeg.


Maar dat nieuws was ‘uit de context gehaald’, horen we bij Defensie.

Vandeput wilde destijds liever niet ingaan op dit gesprek ‘van man tot man’, maar hij benadrukte wel dat er geen sprake was van een ‘dictaat’ vanuit de Navo.
Zijn woordvoerder, Tony Langone, zegt vandaag aan de telefoon dat het nieuws toen ‘uit de context was gehaald’. Die context is vandaag trouwens anders dan toen, vertelt hij. ‘Dat advies kwam er vanuit het idee dat het Belgische budget voor Defensie onveranderd zou blijven: als we keuzes moesten maken binnen een klein budget, raadde de Navo af om te kiezen voor fregatten. Maar dat ligt vandaag dus anders.’


En trouwens: er is meer dan de Navo alleen.

Volgens Langone moeten we ook kijken naar ons nationale belang. ‘We hebben een -weliswaar kleine - kustlijn en enkele belangrijke havens, waardoor een sterke marine nu eenmaal belangrijk is. België heeft economische belangen op zee, en daarbij spelen die fregatten ook een rol: ze worden bijvoorbeeld ingezet voor operaties tegen piraterij en drugssmokkel.’


Soms zijn er nu eenmaal spanningen tussen de Navo en de nationale belangen.

Vanuit het standpunt van de Navo is het logisch om te kijken naar de totale optelsom van alle lidstaten, zegt professor Sven Biscop, defensiespecialist (UGent en Egmont Instituut). ‘Ze proberen de lidstaten dus in een bepaalde richting te duwen. Maar elk land heeft ook eigen belangen. Als je een rol van betekenis wil spelen bij internationale missies, heb je in elke tak van defensie een gevechtscapaciteit nodig. Als België een van die takken volledig zou afstoten, wordt de politieke bewegingsruimte enorm beperkt. Daarom vind ik dit zeker een goede beslissing.’


Dé kritiek luidt nochtans: een klein land als België moet keuzes maken.

Maar we zijn helemaal geen klein land, benadrukt Biscop. ‘Vertel dat eens in Zweden of Hongarije: dat zijn landen met een veel kleinere bevolking of een veel lager defensiebudget. Wij zijn, qua BBP en bevolking, het negende land van de Europese Unie. Naar Europese termen zijn wij dus een middelgroot land. Vandaar dat er ook internationale kritiek zou komen, mochten we te veel besparen. Als België al niet meer zou investeren, waarom zouden pakweg Oost-Europese landen dat dan nog doen?’


En die fregatten zijn nu eenmaal erg ‘polyvalent inzetbaar’

De oorlogsschepen kunnen in veel scenario’s worden gebruikt. Dit jaar trok de Leopold I bijvoorbeeld naar de golf van Guinee om de maritieme veiligheid in de regio te verbeteren (piraterij is daar een belangrijk probleem), maar het fregat redde ook 258 vluchtelingen uit een smokkelboot en het escorteerde een Frans vliegdekschip naar de Perzische Golf.
Volgens Biscop zijn de fregatten ‘een gemakkelijke manier om concrete bijdragen te leveren’. Bovendien is onze marine sterk geïntegreerd met die van onze Noorderburen. ‘Je moet dus samen fregatten vervangen, anders stelt die samenwerking niet veel voor.’


Al zijn ze ook wel van symbolisch belang.

‘Fregatten zijn toch wel dé kern van een marine’, besluit Biscop. ‘Als je als leger serieus genomen wilt worden, dan heb je ze nu eenmaal nodig.’


Blog DS, 23-12-2015 (Stefanie Van den Broeck)

Bijgesloten Plaatje(s)

 

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB