"Het is nu ieder voor zich"

7000 mensen dolen op straat rond. Drukke dagen voor Els Keytsman van Vluchtelingenwerk Vlaanderen.
Els Keytsman

Els Keytsman © Franky Verdickt

U hebt het erg druk nu, maar wat is de meest schokkende toestand die u ziet, als u op het terrein komt?

Els Keytsman: In ons land ontbreekt elk migratiebeleid, en je ziet een verstrenging en verrechtsing in de hele maatschappij. Dus wordt nu ook op een andere manier over asiel gedacht, waardoor een aantal cruciale rechten worden uitgehold. De wettelijk verplichte opvang wordt nu aan ruim 7000 mensen onthouden. Elke dag komen 80 tot 100 mensen naar ons soeppunt, dat alleen bedoeld is voor wie de eerste dag naar de dienst vreemdelingenzaken moet en daar tijdens de middagpauze wordt buitengezet…

Maar wat schokt u het meest?

Keytsman: Hoe wij als land omgaan met kinderen op de vlucht, dat schokt mij. Dat wij vrouwen en kinderen op straat laten slapen. Toen wij net voor de verkiezingen politici uitnodigden in ons soeppunt voor een politieke actie, was er een Afghaanse vrouw die hier gedropt was en die net iets te laat was om haar aanvraag in te dienen. Die stond met haar vier kinderen voor een gesloten deur. Wij hebben een oplossing gezocht voor die nacht, en later is zij erkend als politiek vluchteling. Die politici hebben dat toen met eigen ogen kunnen zien.

Er werd toen al voorspeld dat de winter vreselijke taferelen zou opleveren, en dat was nog lang voor de zomer. Uw politieke actie heeft dus weinig uitgehaald, en de politici hebben weinig gedaan om het ergste te voorkomen?

Keytsman: Al twee jaar is duidelijk dat het opvangnet oververzadigd is. De oorzaak is de opvangwet van 2007 om mensen geen financiële hulp maar alleen materiële opvang te bieden: bed, bad, brood en begeleiding. Een goed systeem, maar dan moet je ook voorzien in genoeg plaatsen, en dat heeft men niet gedaan. Daarna is de toestand jarenlang verwaarloosd omdat de politici allerlei dossiers aan elkaar gekoppeld hebben.

Dat lag volgens De Standaard aan de ‘kijvende wijven’ ofte het ‘saccochengevecht’ tussen de bevoegde excellenties Annemie Turtelboom en Marie Arena. De Vlaamse gestrengheid versus de Waalse soepelheid. Dat heeft alles jaren geblokkeerd?

Keytsman: (lacht) Ja, er is erg lang ruzie gemaakt. In de winter van 2009 stonden 1000 mensen op straat, met zelfs een tentenkamp in hartje Brussel. Toen heeft men gereageerd door 400 extra plaatsen te scheppen. Een slechte maatregel was de hotelopvang, die tijdelijk bedoeld was, maar er zitten nu nog altijd 1200 mensen in hotels, zonder begeleiding. Ook een van de schokkende dingen voor mij is dat tientallen niet-begeleide minderjarigen deze zomer gewoon in hotels gedropt werden. Vorige winter begon dus met 1000 mensen op straat, maar nu zijn er meer dan 7000! De regering gaat nu snel 2000 plaatsen in vier kazernes scheppen, maar dat is dus lang niet genoeg.

Volgens Fedasil klopt dat cijfer van 7000 niet, omdat het op een lange periode slaat en een deel van die mensen intussen bij familie zou wonen of het land al heeft verlaten.

Keytsman: (verontwaardigd) Dat vind ik toch vrij cynisch. Gelukkig maar dat sommigen nog zelf ergens terecht kunnen! Natuurlijk is het cijfer een cumul van niet-toewijzingen sinds oktober 2009. Maar de meesten van die 7000, die geen opvangplaats toegewezen kregen, moeten zichzelf behelpen, ieder voor zich. Je kunt Brussel rondgaan en de parken zien waar ze slapen, de bruggen, de kraakpanden… De begeleiding bij de asielprocedure is cruciaal, en dat valt allemaal weg. Het is nu puur overleven.

Chris De Stoop

Bron: knack.be

Het is een zeer actueel thema, zeker nu met de vrieskou. Ontzettend veel migranten hebben geen plaats om te verblijven. Sommigen stellen: "Dan moeten ze maar niet naar hier komen." Maar ik vind dat het dieper gaat dan dat. Uiteindelijk kan je die mensen niets kwalijk nemen. De omstandigheden in hun thuisland zijn vaak zo slecht, dat de vrieskou in België soms een beter alternatief vormt. Mensen ontvluchten hun thuisland niet zomaar. Ik denk dat veel mensen daar een verkeerd oordeel vellen. De tocht die ze ondernamen om naar hier te komen verloopt ook meestal niet van een leien dakje.
Uiteraard zijn er ook migranten die naar hier komen om te 'profiteren'. Maar die groep laat ik nu even buiten beschouwing.
Ik vind dat men niet zozeer met de vinger naar migranten moet wijzen, maar wel naar het beleid. Als je in een land aankomt, en je krijgt alles gratis en voor niets aangeboden, dan zou ik ook niet protesteren en het aanbod aannemen. Als er niets meer overblijft kan er natuurlijk niets meer 'gegeven' worden, en dan komen er meer en meer mensen op straat terecht.
Het migratiebeleid moet zodanig aangepast worden, dat er niets meer zo maar 'gekregen' kan worden. We moeten migranten steun bieden, door hun te helpen integreren in de maatschappij. Mogen ze daarom absoluut geen voordelen krijgen? Nee, integendeel, ze moeten begeleid worden in alle opzichten, vooral dan naar een plaats op de arbeidsmarkt. Maar het gratis en voor niets krijgen van een uitkering of een woning, dat hoort daar niet bij.