In de emocratie is de verontwaardiging aan de macht

Niall Ferguson


We leven niet langer in een democratie. We leven in een ‘emocratie’ waar niet de meerderheid maar de emotie regeert en het gevoel belangrijker is dan het verstand. Hoe sterker je emoties – hoe gemakkelijker je verontwaardigd wordt – hoe meer invloed je hebt. En zeg het nooit met woorden als het met emoji’s kan.


Er was een tijd dat we het spelen met emoties in plaats van argumenten als een typische tactiek van rechtse populisten beschouwden. Maar vandaag geven alle partijen emoties en ideologie voorrang op de waarheid. Vorige week confronteerde CBS-presentator Anderson Cooper het kersverse Democratische Congreslid Alexandria Ocasio-Cortez, een ster in de sociale media, met enkele van haar vele feitelijke fouten. Haar antwoord was dat van een echte emocrate: ‘Veel mensen lijken feitelijke nauwkeurigheid belangrijker te vinden dan morele juistheid.’

Vorige zaterdag werd duidelijk hoe schadelijk die emocratie wel is, toen je de volgende krantenkoppen kon lezen: ‘“Het werd sinister”: inheemse Amerikaanse drummer vertelt over zijn ontmoeting met tieners met MAGA-petten.’ En ‘Jongens met Make America Great Again-petten intimideren inheemse Amerikaanse voorganger tijdens mars’. De eerste stond in The New York Times, de tweede in The Washington Post. De twee stukken waren berekend om een storm van emoties uit te lokken. En dat hebben ze gedaan.

Dit is het echte verhaal. Een groep (bijna allemaal blanke) jongens van de Covington Catholic High School in Kentucky was in Washington voor een demonstratie van March for Life, een antiabortusorganisatie. Bij het Lincoln Memorial kwam het tot een confrontatie met een groepje inheemse Amerikanen.

Een van die laatsten, Nathan Phillips, vertelde de journalisten dat hij de jongens ‘bouw die muur’ had horen scanderen en dat hij als tegenstander van Donald Trumps grensmuur naar hen toe ging om hen van antwoord te dienen. Ondertussen weten we dankzij andere ooggetuigen en een veel langere video wat er echt gebeurde. De inheemse Amerikanen werden inderdaad uitgescholden, maar door een handvol leden van een Afro-Amerikaanse sekte, de Black Hebrew Israelites (BHI).

Het was de leider van de BHI die de inheemse Amerikanen op de jongens wees. Zij scandeerden niet ‘bouw die muur’ maar reageerden met onschuldige sportriedels van hun school op het schelden van de BHI. Toen Phillips, die op een trommel sloeg, met enkele andere inheemse Amerikanen op hen af kwam, deden de jongens eerst mee en dansten ze op het ritme. Pas daarna werd het vreemd.

Phillips, nog altijd trommelend, stapte op een van de jongens af, Nick Sandmann. Sandmann, die duidelijk niet op zijn gemak was en zich geen houding wist te geven, verstijfde. Phillips kwam nog dichterbij en trommelde zo dicht bij het gezicht van de jongen dat die met de ogen knipperde. Zijn geforceerde grijns was duidelijk een teken van gêne en niet van minachting.

Intussen bleven de BHI de jongens uitschelden, noemden ze hen ‘toekomstige schoolschutters’ en schreeuwden ze ‘jullie president is een homo’. De jongens reageerden niet, er kwam alleen boegeroep toen de leider van de BHI het woord ‘nicht’ gebruikte.

Als vader van vier jongens geef ik de leerlingen van Covington Catholic een 10 voor zelfbeheersing. Jammer genoeg leven we in een emocratie, waar zelfbeheersing weinig waard is. De Twitter-account die de video mee verspreidde, @2020Fight, beweert van een leerkracht uit Californië te zijn die ‘Talia’ heet. Het feit dat de profielfoto die van de Braziliaanse actrice en blogster Nah Cardoso is, stoorde The Washington Post niet om het verhaal te verslaan. Het stoorde de krant evenmin dat zijn journalisten zich voornamelijk op de getuigenis van Phillips baseerden. De scoop was te sappig om tijd te verspillen aan saaie dingen als onderzoek naar de feiten.

Veel commentatoren konden niet wachten om hun zegje te doen. Reza Aslan, een voormalige CNN-presentator die zich een godsdienstwetenschapper noemt, vroeg: ‘Eerlijke vraag. Heb je ooit een gezicht gezien waar je liever op zou slaan dan dat van die jongen?’ Dankzij Aslan en andere emocraten werd Sandmann het slachtoffer van fysieke en doodsbedreigingen en werd hij uitgescholden in de sociale media. Zijn school ging een dag dicht.

De emocratie uit zich op vele plaatsen. Bijvoorbeeld op de campussen, waar ‘trigger warnings’ en ‘safe spaces’ de gevoelens van de studenten moeten beschermen, of in de #MeToo-beweging, waar ‘ik geloof haar’ vaak zwaarder doorweegt dan het vermoeden van onschuld. Maar het zijn de – sociale en traditionele – media die de emocratie alomtegenwoordig hebben gemaakt.

The Sunday Times

DS, 28-01-2019 (Niall Ferguson)