Uitspraak VN-Hof / Actie tegen 'muur'

van onze redactie buitenland, 10-07-2004


AMSTERDAM - Israël heeft de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof tegen de 'muur' direct verworpen. ,,Het is een schande dat de slachtoffers van terreuraanvallen nu als hoofdschuldigen worden veroordeeld'', aldus de Israëlische minister van justitie. De Palestijnse leider Arafat sprak van een 'overwinning van het recht én van het Palestijnse volk'.


Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag oordeelde gisteren niet alleen dat de 'muur' die Israël in de Palestijnse gebieden bouwt in strijd is met het internationaal recht, afgebroken dient te worden, en dat Israël de Palestijnen schadeloos moet stellen, maar riep ook de VN op actie te ondernemen om de bouw te voorkomen. De uitspraak van het hof, dat zich op verzoek van de VN over de kwestie boog, is een niet-bindend advies.

Beide partijen werpen zich nu al volop op de volgende ronde: de strijd over eventuele sancties als Israël de barrière niet afbreekt en doorgaat met de bouw, zoals het zegt te zullen doen.

Van de door Israël geplande 640 kilometer lange barrière is zo'n 200 af, waarvan een deel door Palestijns gebied loopt. Zo'n negentig procent is hek, tien procent muur. De Palestijnen willen nu aansturen op een spoedvergadering van de Veiligheidsraad en aandringen op sancties tegen Israël, net zoals die indertijd tegen Zuid-Afrika zijn afgekondigd.

De Nederlandse rechter bij het hof, Pieter Kooijmans, steunde de oproep tot actie niet en schaarde zich op dit punt bij de enige van de 15 rechters die op alle punten een afwijkend standpunt had ingenomen: de Amerikaan Buergenthal. Deze meende dat het hof niet gerechtigd was zich over deze zaak uit te spreken. Ook Israël heeft steeds aangevoerd dat het om een politieke kwestie gaat en niet om een juridische. De VS en landen van de Europese Unie, waaronder Nederland, meenden, nog voor de zaak aanhangig werd gemaakt, eveneens dat de kwestie niet in Den Haag thuishoorde. De VS reageerden gisteren dan ook meteen afwijzend op de uitspraak, waardoor de kans op sancties tegen Israël -zeker aan de vooravond van verkiezingen in de VS- nihil lijkt.

De VS hebben tot nu toe met hun veto elke maatregel geblokkeerd die ze in strijd achten met hun politiek jegens Israël.

De Europese Unie riep Israël opnieuw op de veiligheidsbarrière op de Westelijke Jordaanoever te slechten. Maar premier Balkenende wilde in zijn dubbelfunctie van premier en EU-voorzitter niet vooruitlopen op de discussie hierover maandag in de algemene raad.

Hoewel de uitspraak niet onverwacht was, was het opmerkelijk dat het hof niet alleen het Palestijnse standpunt had overgenomen, maar zelfs de Palestijnse benaming en consequent van 'muur' sprak.

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

COMMENTAAR. Smadelijke nederlaag voor Israël


IN een van de meest opmerkelijke uitspraken uit zijn 58-jarige geschiedenis veroordeelde het Internationale Gerechtshof van Den Haag in scherpe woorden de bouw van de omstreden muur in Israël. Die is, zo stellen 14 van de 15 rechters, in strijd met het internationale recht en moet worden afgebroken. Israël moet schadevergoeding betalen aan de Palestijnen. Het hof spoort de Algemene Vergadering en de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties daarenboven aan om zich nu te beraden over mogelijke maatregelen om een einde te maken aan deze onwettige situatie.


Het advies van het hof van Den Haag mag dan niet bindend zijn, het is een van de smadelijkste diplomatieke nederlagen voor Israël in de recente geschiedenis. Het hof van Den Haag, dat in de voorbije decennia een grote rol heeft gespeeld in de ontwikkeling en interpretatie van het internationaal recht, geniet een groot moreel gezag. Israël was gisteren meer dan ooit geïsoleerd op de internationale scène en moest nog maar eens vluchten onder de brede Amerikaanse vleugels. De uitspraak van het hof is een belangrijke overwinning voor de Palestijnen en voor hen die de jongste jaren tegen ,,de muur van de apartheid'' streden.

Toch zijn het net de Palestijnen zelf die een grote verantwoordelijkheid dragen voor de bouw van de muur van zowat 700 kilometer lang en - op sommige plaatsen - 60 tot 100 meter breed van beton, prikkeldraad, loopgraven en uitkijktorens. Israël claimt, niet zonder reden, dat deze constructie het land moet beschermen tegen de Palestijnse zelfmoordcommando's die de jongste vier jaren zowat duizend burgerslachtoffers maakten.

Een zeer grote meerderheid van de geterroriseerde bevolking, die bijna dagelijks slachtoffers van aanslagen moet betreuren, staat achter de bouw van de muur. Nauwelijks een vierde van de constructie is voltooid en het aantal succesvolle zelfmoordaanslagen daalde al drastisch. Palestijnen, die gisteren triomfeerden in Den Haag, moeten voor ogen houden dat er zonder terrorisme geen muur zou zijn.

Maar dat veiligheidsargument is niet voldoende. De muur, die niet gebouwd werd op de oude ,,groene lijn'' van voor 1967, maar op vele plaatsen dwars door Palestijns gebied gaat, confisqueert bezet gebied. Honderdduizenden Palestijnen worden door de muur gescheiden van hun land, hun scholen, hun water, hun hospitalen, hun buren. De muur dreigt een onafhankelijke Palestijnse staat straks te verstikken, een onderhandelde oplossing onmogelijk te maken, en een feitelijke annexatie te concretiseren.

Voor de Palestijnen zal er, ook na de uitspraak van gisteren, in de onmiddellijk realiteit niets veranderen. Ook dit weekeinde zullen bulldozers voortwerken aan de onwettige muur. En zal de machtige Israëlische diplomatieke lobby er alles aan doen om binnen de VN de onvoorwaardelijke steun te blijven genieten van Washington om sancties te ontlopen. De bal ligt nu in het kamp van de Amerikanen.

De les die het Gerechtshof van Den Haag gisteren aan alle betrokkenen gaf: een vrede van de dapperen kan maar bereikt worden aan de onderhandelingstafel. Een vrede ligt niet in de dynamietstaven van de zelfmoordenaars. Maar ook niet in betonnen muren en prikkeldraad op Palestijns land.


10/07/2004 Door Peter Vandermeersch

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB