Wat is er straks veranderd?

Dominique Deckmyn


Over enkele weken (maanden?) gaan we weer verder met ons leven. Maar alles zal een beetje anders zijn, zoals altijd als we met een grote groep mensen iets ingrijpends meemaken. Wat kunnen we, na één week thuis met onze computer en smartphone, daar al over zeggen?


We hebben Facebook herontdekt, dat is zeker. Ik dacht niet dat Mark Zuckerberg nog een kans zou krijgen, en ook niet dat hij die verdiende. Maar we zagen deze week dat de karikatuur die de jongste twee jaar van Facebook en Twitter werd gemaakt, niet (meer) spoort met de werkelijkheid: de sociale media waren geen echoput van polariserend fake news over het virus. Uiteindelijk is Facebook wat jij en je vrienden ervan maken*. Mijn Facebookvrienden zijn overwegend geen Russische trollen, de uwe wellicht ook niet. Ik zie mensen die elkaar steunen en opbeuren (en ja, zeuren over de hamsterende, mondmaskerdragende of feestende medeburger). Facebook pakt de des*informatie rond corona zo efficiënt aan, dat Zuckerberg straks zal moeten uitleggen waarom dat met politieke leugens zo veel moeizamer loopt.

Er is een vermoeden dat desinformatie intussen wel de ronde doet op Whatsapp, dat eigendom is van Facebook. Maar niemand kan dat zeker weten, want alle berichten op Whatsapp zijn versleuteld. Facebook dacht vorig jaar dat dit de manier was om ons vertrouwen terug te winnen: al onze berichten vertrouwelijk maken. Maar in tijden van pandemie lijkt het omgekeerd te zijn. De Facebookapp promoot correcte informatie en zelfs burgerzin, en voelt daarom veilig aan. Op Whatsapp gonzen de samenzweringstheorieën oncontroleerbaar rond, en dat klinkt nu onverantwoord en gevaarlijk. Politici die zogenoemde end-to-endencryptie in apps als Whatsapp willen verbieden, of er een verplicht achterpoortje willen inbouwen zodat de overheid kan luistervinken, krijgen er een argument bij. De meest gedownloade app in Vlaanderen is momenteel trouwens House*party: gezellig videochatten met je vrienden. Het wordt op slag een echte uitdager voor Whatsapp en Facebook Messenger.

Voor vergaderingen met collega’s, ontdekt de wereld de videoapp Zoom. Ook dat wordt een van de grote winnaars van dit bizarre voorjaar. Nu we ontdekken dat telewerken makkelijker en aangenamer is dan we ons van eerdere pogingen herinneren, zullen we het zeker vaker doen. Zelfs wie er nu nog mee worstelt, heeft het over twee weken heus wel onder de knie.

Wat beweegt er nog? De servers van Netflix staan roodgloeiend. Betekent dit de grote doorbraak van streaming*, of een versneld einde voor lineaire televisie? Wellicht niet. Wat Netflix te bieden heeft, wisten de meesten van ons al. En misschien hebben we de interessantste reeksen uitgekeken voor we weer buiten mogen. Tegelijk herontdekken we het groepsgevoel dat je krijgt als je samen en tegelijk naar iets kijkt.

Dat tussen een massa mensen lopen gevaarlijk is, en verre reizen ook, blijft zeker nog jaren in ons onder*bewuste hangen. We zullen dus minder verre vliegvakanties maken, wat we om ecologische redenen toch al van plan waren. We zullen ook zeker (nog) minder naar het shoppingcenter gaan, online shoppen is de ‘veilige’ optie. De cinemazaal zullen we minder vaak opzoeken, maar filmmakers hebben hun alternatief klaar: peperdure streaming thuis tijdens de première*week.

Ook de fitnesszalen zullen niet meer zo vol lopen. Hightech home fitness was al in opmars met bedrijven als Peloton. Dit kan de grote doorbraak worden.

En verder? Er zijn zeker nog andere apps en technologieën die in de komende dagen onze aandacht zullen trekken, en ons kunnen overtuigen. En andere waarvoor de kans plots verkeken is. In ieder geval, helemaal hetzelfde wordt het nooit meer.


DS, 21-03-2020 (Dominique Deckmyn)