Uitgerekend ‘duurzame’ jongeren vliegen spotgoedkoop: ‘Onhoudbaar’!


Moet vliegen binnen Europa worden verboden? Gaat goedkoop vliegen wel samen met een groene levensstijl? En is vliegen eigenlijk een universeel recht? Ons reisgedrag komt steeds vaker onder vuur te liggen. ‘De ecologische waarheid heeft haar rechten.’


‘Uitgerekend mensen met een groene levensstijl en een kosmopolitisch perspectief maken massaal gebruik van goedkope luchtvaart.’ Jan Mertens, lid van de onafhankelijke denktank Oikos, wil in column in het magazine Mo de confrontatie aangaan en mensen doen nadenken over hun ecologische voetafdruk.

‘Heel wat jongeren willen duurzame waarden uitdragen en de wereld verkennen. Maar ze moeten stilaan beseffen dat de ecologische waarheid ook rechten heeft’, zegt Mertens in De Wereld Vandaag op Radio 1. ‘Veel mensen die een groene levensstijl belichamen, hebben al te vaak een grote ecologische voetafdruk. Want zij vliegen veel.’


Geen universeel recht

‘De luchtvaart betaalt helemaal niet de werkelijke prijs van de ecologische kost die het veroorzaakt’, verklaart Mertens. Volgens hem weten we goed genoeg dat die goedkope vluchten op relatief korte afstanden helemaal niet kunnen. ‘Zeker citytrips en korte zakenreizen zijn niet houdbaar.’

Volgens de expert is vliegen dan ook helemaal geen universeel recht. ‘Het succes van het vliegtuig staat voor democratisering. Maar als het uit de hand loopt met het klimaat zullen net de meest kwetsbaren - die het minst vliegen en het minst verantwoordelijk zijn - het eerste slachtoffer zijn.’


‘Verbied vliegen binnen Europa’

Mertens is niet de enige die zich vragen stelt. Ook schrijver en politicoloog Hein-Anton van der Heijden schrijft vandaag in een opiniestuk in de Nederlandse krant NRC dat het zo niet verder kan. In zijn stuk ‘Verbied vliegen binnen Europa’, haalt hij aan dat ‘het tijd is om afscheid te nemen van de dominantie van de luchtvaart’, want ‘zonder ingrepen zal de luchtvaart op termijn meer kooldioxide uitstoten dan alle andere economische sectoren samen.’

Van der Heijden ziet weinig oplossingen binnen de luchtvaartindustrie: ‘Biobrandstoffen bieden nauwelijks soelaas, vliegen op elektriciteit is op grote schaal pas mogelijk diep in de tweede helft van deze eeuw. En zelfs enorme prijsverhogingen van vliegtickets zouden niet helpen om de groei van het vliegverkeer te remmen.’

Hogesnelheidslijnen zijn dan weer een prima alternatief voor de spotgoedkope Europese vluchten, vindt de schrijver. Ook Mertens gelooft in het openbaar vervoer, maar ‘in Europa zijn lange vliegtrips goedkoper geworden dan korte treinritten. Zo absurd is het geworden’.

Van der Heijden wijst ten slotte de Europese landen met de vinger: ‘Wat je (de landen van) de Europese Unie kunt verwijten, is dat zij geen paal en perk hebben gesteld aan vliegen binnen Europa, terwijl er uitstekende alternatieven voorhanden zijn. In plaats van de Europese Commissie de opdracht te geven het vliegverkeer te reguleren, hebben de Europese landen de prijsvechters in de luchtvaart alle ruimte geboden om van spotgoedkoop vliegen de norm te maken.’


DS, 13-12-2017