Eenheidsworst uit de Studio 100-fabriek


Bieke Purnelle keek met veel ongeloof naar het spektakel in ‘Sportpladijs’, het twintigste verjaardagsfeest van Ketnet. Was dat wel zo’n onschuldig feestje?


Ik beken: ook ik ben weleens bezweken voor een trip down memory lane, zoals dat in pr-taal heet. Niettemin staarde ik met open mond naar het gebeuren dat zich, wars van enige andere ambitie dan tickets verkopen, ‘Sportpladijs’ noemde. 74.000 volwassenen die collectief uit de bol gaan op kinderliedjes van Studio 100. Werkelijk?

Wanneer ik over de schouder van mijn opschietende zonen mee kijk naar Ketnet, zoek ik met een vergrootglas naar de schaarse met liefde en intelligentie gemaakte, hersenprikkelende en uitdagende programma’s, naar iets dat niet van de band van de Studio 100-fabriek is gerold. Voor verbeelding blijkt er weinig plaats in de lucratieve entertainmentindustrie.


Miniconsument

Het heet al snel ‘zuur’ om je vragen te stellen bij wat we kinderen aanbieden. We willen onze argeloze bloedjes tenslotte niet opzadelen met morele vraagstukken, met de complexiteit en schaduwzijden van het leven en de wereld. Kinderen werden pas een apart doelpubliek tijdens de verlichting, ergens halverwege de achttiende eeuw. Het onschuldige kind mocht niet blootgesteld worden aan kommer en kwel, maar had recht op een zorgeloze eerste kennismaking met de maatschappij. De komst van de televisie haalde het afgeschermde kind abrupt uit de veilige bubbel. Het kind werd een miniconsument, gestimuleerd door een commerciële kindercultuur.

Intussen groeien de bloedjes op met bedenkelijke rolmodellen en vlakke metaforen die ze later hopelijk niet in de praktijk zullen brengen.

Personages met de complexiteit en gelaagdheid van een blad papier; conversaties en dialogen die vooral tot doel hebben de andere te beledigen, te kleineren of te treiteren; vrouwelijke personages met spitsvondige namen à la ‘Kwebbel’ en ‘Smal’, verhaallijnen die een minimum aan hersenactiviteit vereisen; een monotoon universum van eenduidig goed versus even eenduidig kwaad, van witte middenklassers in een witte middenklassewereld, van stoere mannen en giechelende of kijvende dwaze vrouwtjes, van loontje komt om z’n boontje; een beperkt paletje van alles waarvan je hoopt dat je kind het niet worden zal.

Wie zelf al eens tijd doorbrengt met kinderen en jongeren, begrijpt hoeveel intelligentie, inzicht en reflectie onbenut blijven. Intelligentie, kritische zin en reflectie die we later wél van hen verwachten en zelfs zullen eisen.

De openbare omroep heeft zoveel van zijn ziel verkocht dat hij verzuimt om kwaliteitsvolle kindertelevisie te maken. Hij biedt een semi-monopoliepositie aan een bedrijf dat kinderen schromelijk onderschat en schaamteloos exploiteert, dat op gênante wijze stereotypeert en op de koop toe weigert fiscaal bij te dragen aan de samenleving. Dat is geen vaststelling waar ik vrolijk van word.

Is het wel zo’n onschuldig feestje wanneer die openbare omroep 74.000 mensen 20 euro laat betalen om samen luidkeels ‘Ik wil leven, ik wil vrij zijn’ te zingen, als die bezongen vrijheid dient om je kindertijd te laten mismeesteren en uitbuiten door het soort consumptie dat de wereld vakkundig en lucratief om zeep helpt, in plaats van om de planeet radicaal een andere richting uit te sturen?

Bieke Purnelle, freelancejournaliste en columniste


DS, 07-12-2017

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB