Voor het eerst breken wetenschappers door het 'krachtveld' van het brein

Is er een nieuwe techniek geboren om hersenaandoeningen te behandelen?

Voor het eerst is het artsen gelukt gericht het beschermende 'krachtveld' van het brein te doorbreken, de zogeheten bloed-breinbarrière. Met microscopische luchtbelletjes wrikten Canadese artsen het schild open, waarna er medicijn naar binnen kon. Letterlijk maar ook figuurlijk een doorbraak, zeggen experts, met mogelijk grote gevolgen voor de behandeling van hersenaandoeningen uiteenlopend van Parkinson en kanker tot migraine en dementie.

De bloed-breinbarrière bestaat uit een laag dicht op elkaar gepakte cellen en bevindt zich in alle kleinere bloedvaten van het brein. De barrière houdt virussen, bacteriën, gifstoffen en grote moleculen tegen; alleen stoffen die nodig zijn komen erdoor, via goed bewaakte pompjes. Een groot probleem is echter dat ook medicijnen er niet in kunnen.

Maar Canadese wetenschappers van het Sunnybrook Health Sciences Centre in Toronto is het nu gelukt om de barrière plaatselijk tijdelijk te openen, maakten ze deze week bekend. Bij een 56-jarige patiënte met een hersentumor forceerden ze zich een weg naar binnen, met behulp van luchtbelletjes van enkele duizendste millimeter klein. De ongevaarlijke belletjes werden ingespoten zodat ze zich door de bloedbaan konden verspreiden. Daarna beschoten de artsen de schedel van de patiënt bij de tumor met gefocust ultrageluid - bekend van de echoscopieën. De belletjes slaan daarop aan, zwellen en krimpen, en wrikken zo de beschermende cellen uit elkaar, zodat het tegelijkertijd geïnjecteerde chemotherapiemedicijn doxorubicine naar binnen kan.

Toen het team een contrastvloeistof toediende, zag men dat de barrière inderdaad bij de hersentumor was geslecht. Naar verwachting groeit het krachtschild binnen enkele uren weer dicht.

Een 'heel elegante' en 'veelbelovende' techniek, vindt hoogleraar neuro-immunologie Elga de Vries (VUmc). 'We zijn al jaren op zoek naar manieren om op de plek waar je dat wilt langs de bloed-breinbarrière te komen. In feite roeien we nu met de riemen die we hebben.' Zo worden medicijnen soms direct in het brein geïnjecteerd, en zijn er technieken waarbij men het hele krachtschild opent door een speciale suikeroplossing toe te dienen. 'Maar dan komt het medicijn ook in gezonde hersendelen. En dat wil je niet', zegt De Vries. Tot de meer futuristische, nog experimentele methodes horen vetbolletjes die medicijnen mee het brein in smokkelen, en zelfs belletjes die tot ontploffing worden gebracht om het krachtschild te ontwrichten.

Beschikbaar voor de buitenwereld is de techniek nog niet. In eerste instantie wil het Canadese team tien patiënten testen, om te controleren of de methode veilig is en naar behoren werkt. Direct na de ingreep verwijderden de artsen wat van de tumor, om te zien of het medicijn goed is doorgedrongen in het tumorweefsel. 'Het probleem is dat ook bloedvaten in dit soort tumoren veel weg hebben van de bloed-breinbarrière', aldus De Vries.

Op een congres woonde De Vries onlangs een presentatie bij van de belletjestechniek. 'Een mooie eerste stap', vindt ze de Canadese primeur. 'Ik denk dat we hier nog veel van gaan horen.'

Datum: 12/11/2015
Bron: http://www.demorgen.be/wetenschap/v...brein-b9c1aa6a/

Mening:

Lange tijd waren heel wat aandoeningen in de hersenen bijna onbehandelbaar. Wanneer er wel iets aan gedaan kon worden, hield het heel wat risico's in voor de patiënt.
De nieuwe techniek is nog niet voldoende ontwikkeld om toe te passen in de buitenwereld en om nu al veel meer mensen te kunnen genezen, maar wanneer de techniek meer wordt getest (en veilig blijkt te zijn) en meer wordt verfijnd, dan zullen heel wat meer mensen geholpen kunnen worden op een veilige manier. Dit zou een hele positieve stap betekenen in de geneeskunde wat betreft de hersenen.