Jongeren beginnen volgens Open VLD steeds vroeger te experimenteren met seksualiteit. Daarom moet volgens de partij overwogen worden om de leeftijd waarop het toegestaan is om seksuele handelingen te stellen, te verlagen van 16 jaar naar 14 jaar, op voorwaarde dat de partner maximaal vijf jaar ouder is. Zou ons land daardoor alleen komen te staan in Europa, waar 16 jaar de norm lijkt te zijn?


In Europa varieert de leeftijd waarop iemand wettelijk gezien mag instemmen met seks tussen de 13 en de 18 jaar, met een meerderheid tussen de 14 en de 16 jaar. Gemiddeld gesproken zal België dus bij een eventuele leeftijdsverlaging niet bepaald opvallen.

Pas als België de leeftijd naar 13 jaar zou verlagen, dan zou het in het vakje met landen met de jongste toestemmingsleeftijd belanden, waar momenteel enkel Spanje zich bevindt. Zolang een rechtbank oordeelt dat er geen sprake is van ‘misleiding’, kan je niet gestraft worden voor seks met iemand vanaf 13 jaar. Echter, vanaf 1 juli 2015 zal de leeftijd met een jaartje opgetrokken worden.

In Italië ligt het ingewikkelder: seks mag vanaf 13 jaar, maar enkel als het leeftijdsverschil maximum 3 jaar bedraagt, vanaf 14 jaar als de partner ook nog steeds minderjarig is, en vanaf 16 jaar als geen van de twee partners een ‘gezaghebbende’ positie heeft tegenover de andere.

Met de leeftijdsverlaging naar 14 jaar zou ons land echter wel in de eerste grote brok landen met die beperking belanden. Meestal mag dat evenwel niet vrijblijvend. Zo mag het in Albanië op voorwaarde dat het betrokken meisje ‘seksueel matuur’ bevonden wordt, en moeten jongeren in Bulgarije wel degelijk in staat zijn om hun ‘daad’ correct in te schatten. In Portugal klinkt het dat het mag, zolang er ‘geen misbruik wordt gemaakt van de onervarenheid’ van de 14- tot 16-jarige.

In Oostenrijk mag er dan weer maar 3 jaren leeftijdsverschil tussen de partners zitten, terwijl dat in Estland 5 jaar verschil wordt. In Duitsland mag de ‘oudere’ partner niet ouder zijn dan 21 jaar, terwijl Hongarije de grens op 18 jaar legt.

In Bosnië en Herzegovina mag seks vanaf 14 jaar, als er maar geen ‘machtsmisbruik’ is. Ook zo in Liechtenstein, waar de leeftijd op 14 jaar ligt, zolang er geen sprake is van ‘uitbuiting’ - wat ‘seksuele corruptie’ wordt in San Marino. In Macedonië klinkt het dan weer dat er geen sprake mag zijn van ‘misbruik van vertrouwen’ voor seks vanaf 14 jaar, en ook in Montenegro belicht men het verbod op het hebben van een autoritaire positie, zoals ook in Servië.

Een aantal landen staat toe dat jongeren vanaf 15 jaar seks hebben, maar de landen waar seks maar mag vanaf 16 jaar, blijft nog steeds de grootste groep. Op overtredingen staan bovendien vaak gevangenisstraffen: van twee jaar in Armenië, over zes jaar in Andorra tot acht jaar in Nederland. Sommige landen hanteren ook hier beperkingen. Zo mag de partner in Zwitserland maximum 19 jaar oud zijn, en mag het in het Verenigd Koninkrijk niet tegen betaling, of waar sprake is van een machtsrelatie.

Op Cyprus en Ierland moet je dan weer minstens 17 jaar zijn om aan seks te beginnen. In Malta en Vaticaanstad wordt dat 18 jaar. Dat is ook zo in Turkije, maar daar kan seks met iemand van 15, 16 of 17 jaar pas bestraft worden als die persoon ook effectief een klacht neerlegt.

Bron: De Standaard, 26/05/2015 http://www.standaard.be/cnt/dmf20150526_01698381

Mening: Ik vind seksueel contact toelaten op 14 jaar veel te vroeg. Tieners zijn er op die moment nog helemaal niet klaar voor, ook al denken ze van wel. Meestal hebben ze er achteraf ook spijt van. Een andere vraag is: Wat mogen we hier allemaal onder verstaan? Voor sommigen begint seksueel contact al bij een zoen of handjes vasthouden. Iedereen interpreteert dat anders. Al bij al, om echt intiem te zijn met elkaar vind ik 14 jaar nog te jong. Ze zeggen dan mag de partner niet meer dan vijf jaar ouder zijn, maar dan is de partner al wel 19 jaar en weet die waarschijnlijk veel beter wat hij/zij aan het doen is. Iemand van 14 jaar kan ook nog heel snel worden omgepraat of ze dwingen hen om het te doen. Als je 14 jaar bent, kan je al wel eens een vriendje hebben gehad, maar om daar meteen seks mee te hebben, is te vroeg.

Dit is een gespreksonderwerp waar veel onenigheden rond bestaan. Sommige mensen vinden dat dit absoluut niet kan, terwijl andere mensen denken dat dit wel moet kunnen. Ik kan mij persoonlijk, in tegenstelling tot Lore, in beide partijen wel vinden. Langs de ene kant vind ik, net zoals Lore, 14 jaar aan de jonge kant om te experimenteren met seksuele handelingen. Aan de andere kant denk ik dat dit enorm veel afhangt van persoon tot persoon. Sommige 14-jarigen zijn nog kinderen, terwijl anderen al vrij volwassen zijn. Ook de omgeving speelt een grote rol. Jongeren waarvan de ouders zelf open zijn, modern zijn en een breed perspectief hebben zullen eerder geneigd zijn om vroeger seksueel te experimenteren dan jongeren waarvan de ouders eerder aan de conservatieve kant zijn.
Ik stel mij hierbij, net zoals Lore, de vraag vanaf welk punt je over 'seks' mag spreken. Sommigen vinden een kus er al toe behoren en anderen bestempelen het gebeuren enkel onder deze term als 'de daad' effectief gebeurt is. Misschien zouden er hier ook richtlijnen voor moeten komen.