'De Egyptische revolutie lijkt definitief mislukt'


In 2011 stond Abdelghany Sayed in de frontlinie van de protesten tegen Hosni Mubarak, de man die Egypte sinds 1981 met ijzeren hand had geregeerd. Bijna vier jaar later moet hij concluderen dat de revolutie definitief is mislukt: een nieuwe sterke man is aan de macht en Mubarak, die was aangeklaagd wegens de dood van 239 demonstranten, komt met de schrik vrij.


"Dit is wel zo'n beetje het ergste wat kon gebeuren", zegt Sayed. "En toch is het onmogelijk de revolutie nieuw leven in te blazen. Zodra er gedemonstreerd wordt, zoals de afgelopen twee dagen, mengt de Moslimbroerderschap zich erin. En dan treedt de politie keihard op, met instemming van een groot deel van de bevolking."

De jonge jurist, die na de val van Mubarak in dienst trad van de overgangsregering, had eigenlijk wel verwacht dat de voormalig president nooit veroordeeld zou worden - en zaterdag besloot de rechter inderdaad de 86-jarige te ontslaan van rechtsvervolging. Geen vrijspraak, maar toch een soort overwinning. "Ik kan niet zeggen dat het als een verrassing kwam", zegt Sayed, "maar er zijn van die dingen die je ziet aankomen en je toch hard treffen als ze dan echt gebeuren."


'Onschuldig'

Zelf is hij vertrokken naar Groot-Brittannië. Er is in Egypte geen plaats meer voor het gematigde midden, zegt hij, alleen de extremisten zijn overgebleven: de moslimbroeders aan de ene kant en het regime van president al-Sisi aan de andere kant.

Mubarak beweerde in een gesprek met een tv-verslaggever dat hij onschuldig was. "Ik heb niets gedaan", zei hij. Tijdens de achttien dagen van protest tegen zijn regime vielen bijna negenhonderd doden; voor nog geen derde daarvan was hij door de aanklager verantwoordelijk gesteld. In 2012 werd hij hiervoor veroordeeld tot levenslang, maar dat vonnis werd in hoger beroep verworpen.

Nu heeft rechter Rashidi het niet eens tot een nieuw proces laten komen: de aanklacht is op technische gronden vernietigd. Omdat de naam van Mubarak als verdachte twee maanden na de dagvaarding was toegevoegd. Bij protesten tegen de vrijspraak is zeker 1 dode gevallen.

"Er bestaat geen onafhankelijke rechtspraak in Egypte", zegt Sayed. "Dit was een politiek gemotiveerde beslissing." Niet dat er sprake is van gerechtelijke fraude, zo zwart-wit is het niet. "Men heeft een juridische nooduitgang gevonden die het regime zeer van pas komt."


Leeftijd

Rechter Rashidi prees zaterdag de opstand van 2011, en noemde de doelen van het protest legitiem. Mubarak had fouten gemaakt, zei hij, maar zijn leeftijd had hem moeten vrijwaren van een proces.

Voor Sayed staat vast dat de revolutie niet voor niets is geweest, ondanks de droevige uitkomst van dit moment. "Er is wel degelijk iets veranderd in Egypte. De staat is machtig en hard, maar de bevolking heeft een geestelijke vrijheid verworven die zij voorheen niet had. De vraag is alleen hoe lang het duurt voordat dat politieke gevolgen krijgt. Maar voorlopig lijkt dat nog ver weg."


Blog Trouw, 01-12-2014 (Stevo Akkerman)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB