Wie rechts is, walgt anders


Walging is onze diepst ingebakken emotie. Zo diep dat ze zelfs ons politieke denken mee bepaalt. Rechtse mensen walgen intenser dan linkse.


Een snelle, automatische walgreactie op het juiste moment kan ons leven redden. Het is dus niet verwonderlijk dat walging diep in onze geest en ons DNA ingebakken zit. Zo diep dat ze ons gedrag en onze kijk op de wereld kleurt. Inbegrepen onze politieke kijk, zo weten psychologen al lang. Ze onderzoeken dat verband dan ook al jaren.

Drie jaar geleden meldde een groep onderzoekers in Plos One dat ze mensen walgelijke foto’s lieten zien, waarop die reageerden met een verandering in huidgeleiding en met onwillekeurig dichtknijpen van de ogen. Mensen die dergelijke reacties het sterkst vertoonden, zaten rechts van het opiniespectrum – in elk geval wat hun houding ten opzichte van het homohuwelijk betrof.

Nu meldt een groep onderzoekers (onder wie drie die ook aan het eerdere onderzoek deelnamen) in Current Biology dat ze iemands positie in het links-rechtsspectrum, inbegrepen zijn houding tegenover abortus of wapenbezit, al kunnen bepalen met één walgelijk beeld. Toch als de proefpersoon bereid is zijn hoofd in de scanner te leggen en een beeld van zijn hersenactiviteit te laten maken.

Op huidgeleiding en ooggeknipper zit nog redelijk wat ruis: ze worden ook door andere dingen dan walg beïnvloed, zo blijkt uit de onbetrouwbare resultaten van leugendetectors. Maar de hersenscans hingen zeer sterk samen met de maatschappelijke denkbeelden van de proefpersonen – beter dan de walging die ze mondeling rapporteerden en die niet altijd klopte met hun hersenactiviteit.


Vrijheid blijheid

‘Links’ en ‘rechts’ zijn tamelijk vage omschrijvingen, en de meeste politici zullen u melden dat ze niet in een van beide hokjes passen. Maar met ‘rechts’ bedoelen de vorsers de meer behoudende mensen, die veel belang hechten aan recht en orde, en met ‘links’ bedoelen ze de vrijheid-blijheid*adepten, ‘liberals’ in het Amerikaanse jargon.

Om de zaak te objectiveren gebruikten ze een klassieke vragenlijst, de Wilson-Pattersonschaal, die je een positie tussen 0 en 1 geeft op de links-rechtsas. Als je bij een groep mensen die test afneemt, krijg je geen klassieke ‘klok’-verdeling met de meeste mensen in het midden, maar een curve met twee pieken, de linksen en de rechtsen.


Erfelijk

Het was de onderzoekers opgevallen dat politieke aanhorigheid redelijk erfelijk is, en ze vroegen zich af of het om aangeleerd gedrag ging dat je in je opvoeding meekreeg, of om ‘echt’ erfelijk gedrag dat je via je genen overerfde. Een van de verschillen tussen rechts en links is het belang dat ze aan ‘zuiverheid’ hechten. Walging is een puur lichamelijke reactie die ook met zuiverheid te maken heeft, en die grotendeels aangeboren is. Als er een verschil in walggevoeligheid was tussen links en rechts, dan zou dat betekenen dat ook je politieke neigingen op zijn minst gedeeltelijk in je DNA vastliggen.

Dat verschil in walging is er – rechtse mensen walgen intenser, zeker bij beelden van verminkte dieren. In de scannerbeelden van de 83 proefpersonen was het verschil heel duidelijk te zien. Het verband met hun Wilson-Pattersonscore was onmiskenbaar.

De vorsers benadrukken dat ze nog niet weten waarom of hoe conservatieve van vrijdenkende hersenen verschillen, enkel dat ze verschillen.

Maar dat uw politieke mening puur rationeel is, dat mag u nu wel vergeten.


DS, 05-11-2014 (Pieter Van Dooren)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB