Minder voedsel verspillen helpt niet tegen honger

Het bestrijden van voedselverspilling helpt nauwelijks tegen het hongerprobleem. Het kan wel helpen om in Europa het ruimtebeslag door de landbouw flink te verminderen. Maar als dat het doel is, kan Europa beter overstappen op een gezond dieet dan zich druk te maken over het weggooien van kliekjes.

Elk jaar duikt het thema op Wereldvoedseldag weer op: voedselverspilling. Dit jaar is door de Europese Unie zelfs uitgeroepen tot het Jaar Tegen Voedselverspilling. De EU wil de verspilling in 2025 met de helft verminderd hebben.

Een studie van de Wageningen Universiteit wijst uit dat de strijd tegen voedselverspilling niet veel zal oplossen voor de hongerigen. In arme landen zal de plattelandsbevolking er zelfs op achteruit gaan.

Stijgende prijzen
Volgens Gerdien Meijerink, die nauw bij de Wageningse studie is betrokken, werkt dat als volgt: "Als de Europese consumenten minder voedsel weggooien, zullen ze ook minder voedsel kopen. Daardoor zullen de voedselprijzen in Europa dalen en dus wordt Europa concurrerender op de wereldmarkten. Ook op de Afrikaanse markten; daar dalen de prijzen ook. Dat is gunstig voor de consumenten daar, maar de boeren zijn weer de klos." Die kunnen minder verkopen, en tegen lagere prijzen.

Als de hoeveelheid afval in Europa met 30 procent wordt verminderd, levert dat de gemiddelde Europeaan een besparing op van 92 euro; 5 procent op zijn voedselbudget. Dat kan oplopen tot 153 euro per hoofd als er 50 procent minder wordt weggegooid, zoals het Europees Parlement wil.

Direct effect van minder verlies is dat er minder landbouwgrond nodig is. Volgens de studie zou er in een gemiddeld scenario (30 procent minder verlies) 29 duizend vierkante kilometer landbouwgrond overschieten, een akker ter grootte van België.

Er zijn effectievere ingrepen
Volgens onderzoekers concluderen is het beter om de aandacht op een ander beleid te richten dan het terugdringen van verspilling.

Weliswaar stijgt het nationaal inkomen een fractie minder (0,09 procent in 2020) omdat er per saldo iets minder geld zal worden uitgegeven. Maar de welvaart stijgt toch omdat de consument minder geld nodig heeft voor voedsel en dus meer voor andere spullen overhoudt.

Maar al die gooi-geen-eten-wegcampagnes staan steevast in het teken van het hongerprobleem. En juist op dat punt levert verliesbestrijding nauwelijks iets op. Dus, concluderen de onderzoekers: "Als voedselzekerheid het voornaamste punt van zorg is, is het beter om de aandacht op een ander beleid te richten dan het terugdringen van verspilling."

Ook als het terugdringen van ruimtebeslag door de landbouw het doel is, zijn er effectievere ingrepen, stellen de onderzoekers. Een gezonder voedingspatroon; dus minder zuivel, minder vlees en meer plantaardig, zoals de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid onlangs aanraadde, levert veel meer op. In dat geval, stellen de onderzoekers, houden we niet één België over, maar drie.

Europese huishoudens zijn de grote weggooiers
Wereldwijd gaat volgens de voedsel- en landbouworganisatie FAO ongeveer éénderde van al het voedsel verloren, oftewel jaarlijks 1,3 miljard ton. Alleen al in de rijke landen wordt genoeg voedsel weggegooid om heel Afrika bezuiden de Sahara mee te voeden.

In de Europese Unie wordt volgens de Europese Commissie jaarlijks 89 miljoen ton weggegooid, 179 kilo per persoon. En zonder veranderingen in gedrag en beleid zal dat in 2020 40 procent meer zijn: 186 miljoen ton. In arme landen gaat voedsel vooral verloren op de akker, tijdens het oogsten of kort daarna. Bijvoorbeeld bij gebrek aan bestrijdingsmiddelen, of na de oogst aan koeling.

In rijke landen gaat het meeste verloren nadat het uit de fabriek komt. In de Europese Unie komt 40 procent van het verlies voor rekening van de boer en de fabriek, 5 procent van de winkelsketens en 14 procent van de catering. Huishoudens zijn in Europa de grote weggooiers: 42 procent van het voedselafval komt daar vandaan.

Bron: De Morgen, 16/10/2014, http://www.demorgen.be/wetenschap/m...onger-a2091432/

Commentaar:
Ik heb eigenlijk een dubbel gevoel bij dit artikel, omdat ik deels akkoord ben en deels niet akkoord. In het artikel staat er dat er altijd gezegd wordt dat we minder voedsel moeten verspillen omdat er zoveel landen in hongersnood zitten, maar dat dit niet klopt. Als dit inderdaad niet klopt, en dat het dus enkel maar nadelig is voor die landen, dan ben ik het er mee eens dat men dit niet elke keer mag aanhalen. Maar wanneer ze in het artikel zeggen dat we dan maar afval moeten blijven weggooien, dan vind ik dit toch niet oké. Ik denk dat het nog steeds belangrijk is om minder eten weg te gooien. Zeker als dit gaat over eten dat wat 'misvormd' is. Vaak wordt voedsel weggegooid omdat ze niet de juiste grootte, vorm of kleur hebben. Dit vind ik verkeerd! Zolang de smaak goed is, is er toch geen probleem?
In het artikel staat ook, dat als we minder afval zouden produceren, de plattelandsbevolking van de arme landen alleen maar achteruit zouden gaan. Dit doordat we al ons eten zelf zouden kunnen produceren en minder gaan moeten importeren. Nu ergens snap ik dit wel, maar misschien kunnen we deze mensen dan op een andere manier helpen? Misschien kunnen wij ons voedsel dan naar daar brengen voor een niet al te hoge prijs? Ik vind niet dat dit een reden is om als ons goed voedsel maar weg te blijven gooien.

Net zoals F*nne.Baeken geeft dit artikel mij een dubbel gevoel. Langs de ene kant kan ik begrijpen dat minder weggooien niet meteen gevolgen heeft voor de armoedebestrijding. Ik denk inderdaad ook dat we met betere maatregelen moeten komen als we echt iets willen doen tegen de armoede en de hongersnood. Zo kan het volgens mij al een oplossing zijn om in de landen die het nodig hebben voedselmiddelen tegen een lagere prijs aan te bieden, de boeren te helpen om op de markt te functioneren, de overheden helpen,... Ik ben ervan overtuigd dat als we gewoon voedsel geven, dit niet echt zal helpen. Deze landen moeten er zelf uit geraken. Toch vind ik dat we niet zomaar mogen zeggen dat voedsel weggooien mag/moet. We moeten er ons bewust van zijn dat er mensen zijn die dat niet zomaar kunnen doen. Het is een beetje vreemd dat er wordt gezegd dat producten weggooien oké is, vind ik. Het gaat in tegen wat wij thuis leerden: gooi niet te veel weg, ben blij met wat je krijgt, want dat is niet zo bij iedereen. Het geeft mij niet zo'n positief gevoel eigenlijk. Al begrijp ik, zoals hierboven vermeld, de verklaring uit het artikel wel.