Bron: www.scientias.nl
Datum: 06 december 2013

Wetenschappers hebben een planeet ontdekt die op extreem grote afstand van zijn ster staat. De afstand tussen de ster en planeet is zo’n 650 keer groter dan de afstand tussen de zon en de aarde. Nog nooit hebben onderzoekers een planeet ontdekt die zo ver van zijn ene moederster verwijderd is.

De planeet HD 106906b is een raadsel voor onderzoekers. Wetenschappers denken dat planeten die dicht bij hun ster staan – zoals de aarde – ontstaan doordat kleine planetoïde-achtige objecten die zich rond de ster ophouden met elkaar in botsing komen. Maar dit proces verloopt traag: te traag om de totstandkoming van gigantische planeten op grote afstand van de ster te kunnen verklaren. Een andere hypothese omtrent de totstandkoming van deze grote planeten is dat ze ontstaan door het snelle ineenstorten van materiaal in de schijf rondom de ster. Maar de schijven rondom de ster bevatten maar zelden voldoende materie op grote afstand van de ster om het bestaan van HD 106906b te kunnen verklaren.

Als een dubbelster

Maar hoe is HD 106906b dan ontstaan? Er is nog een hypothese waarbij de totstandkoming van de planeet vergeleken wordt met de totstandkoming van een dubbelstersysteem. “Een dubbelstersysteem ontstaat wanneer twee gaswolken min of meer onafhankelijk sterren vormen en deze sterren dicht genoeg bij elkaar staan om elkaar aan te trekken en in een baan om elkaar heen te gaan cirkelen,” legt onderzoeker Vanessa Bailey uit. “Het is mogelijk dat in het geval van het HD 106906-systeem de ster en planeet onafhankelijk van elkaar uit een gaswolk ontstonden, maar de wolk van de planeet om de één of andere reden te weinig materiaal had om uit te groeien tot een ster.” Het klinkt aannemelijk, maar ook dit scenario kampt met problemen. De massaverhouding van twee sterren in een dubbelstersysteem is namelijk doorgaans niet meer dan tien tot één. “In ons geval is de massaverhouding eerder honderd tot één. Die extreme massaverhouding is met de theorieën omtrent de totstandkoming van een dubbelstersysteem niet te verklaren, net zoals de theorie omtrent de totstandkoming van planeten niet kan verklaren waarom planeten zo ver van hun ster ontstaan.”

Vragen
HD 106906b wordt omringd door vragen. Toch zijn onderzoekers blij dat ze de planeet ontdekt hebben. “De ontdekking van deze planeet is heel opwindend, omdat deze zo ver van zijn ster staat,” vertelt onderzoeker Tiffany Meshkat. “Dat leidt tot veel intrigerende vragen omtrent zijn totstandkoming en samenstelling. Ontdekkingen zoals HD 106906b voorzien ons van een beter begrip van de diversiteit van andere planetaire systemen.”

En het lijkt erop dat de onderzoekers geluk hebben. In het systeem bevindt zich namelijk nog een puinschijf met restjes die stammen uit de tijd waarin de planeet en ster ontstonden. “Systemen zoals deze waarbij we aanvullende informatie hebben over de omgeving waarin het zich bevindt, kunnen ons helpen om de verschillende modellen omtrent de totstandkoming te ontrafelen,” aldus Bailey. “Toekomstige observaties van de bewegingen van de planeet en de puinschijf van de ster kunnen ons helpen om vragen te beantwoorden.”


EXTRA: OVER DE PLANEET
HD 106906b heeft een massa die ongeveer elf keer groter is dan de massa van Jupiter. De planeet is met een leeftijd van zo’n dertien miljoen jaar nog bijzonder jong. De planeet gloeit zelfs nog na van zijn totstandkoming en heeft een temperatuur van zo’n 1500 graden Celsius.


Mening:
Een ontdekking van een nieuwe planeet is altijd indrukwekkend. Maar deze planeet is nog specialer. Doordat deze planeet zo ver van haar ster staat is het een interessant onderzoeksitem. Volgens mij kan dankzij deze vondst nieuwe informatie bekomen komen over het ontstaan van planeten. Men heeft de laatste decennia al veel nieuwe kennis bekomen door de vele miljoenen euro's die naar de exploratie in de ruimte gaan. Zolang de resultaten blijven komen vind ik deze miljoenen het besteden waard. Met behulp van vele studies door specialisten, kan er meer duidelijkheid komen over het ontstaan van deze planeet.