Jongeren niet voorbereid op dagelijks leven.

Leerlingen uit het aso beschikken over onvoldoende financiële, maatschappelijke en economische basiskennis. Een vak 'algemene vorming' dringt zich op.

1193 leerlingen uit de derde graad van het algemeen secundair onderwijs (aso) kregen twintig 'simpele' meerkeuzevragen voorgeschoteld om hun financiële, maatschappelijke en economische basiskennis te testen. De resultaten zijn confronterend. Slechts 43 procent van de vragen werd correct beantwoord. Dat concluderen vier studenten van de Arteveldehogeschool in Gent in hun bachelorproef, die genomineerd is voor de Vlaamse Scriptieprijs.

'Het ontbreekt de jongeren aan noodzakelijke basiskennis om te kunnen participeren in de hedendaagse maatschappij', zegt Greta Van De Velde, promotor en docente economie. Van De Velde voert al enkele jaren onderzoek naar de basiskennis van leerlingen en pleit vurig voor een nieuw vak 'algemene vorming'.

Het was confronterend om vast te stellen dat de leerlingen op doordeweekse vragen het antwoord schuldig moesten blijven. Vooral de finaciële kennis laat duidelijk de wensen over.

Bron: De Standaard
Datum: 14/05/2013
Link: http://www.standaard.be/cnt/DMF20130513_00580413

Eigen mening:
Het kan inderdaad niet dat jongeren wanneer ze afstuderen niet voldoende algemene kennis hebben. Dat de financiële kennis bij jongeren het minste is verbaasd me niet. Ik denk dat enkel jongeren die economie krijgen in het middelbaar geconfronteerd worden met financiële producten. Ik denk dat het belangrijk is om meer rekening te houden met de vakoverschrijdende leerstof en meer aandacht aan algemene kennis te besteden. Een extra vak algemene vorming lijkt mij dan ook niet zo slecht.

Ik ben zelf ook van mening dat er in het ASO te weinig aandacht wordt besteed aan algemene vorming. Hier wordt vaak op een abstracte manier ingegaan op de leerstof. De functionaliteit van de leerstof wordt niet altijd ten volle benut.
Deze jongeren hebben op het einde van de rit wel een 'hoger' diploma, maar zijn dus blijkbaar niet echt voorbereid op het dagelijkse leven.
In het beroepsonderwijs bestaat er wel een vak dat leerlingen probeert voor te bereiden op een leven in de maatschappij, namelijk PAV.
Binnen PAV is het de bedoeling om leerlingen in contact te brengen met functionele opdrachten. Daarnaast wordt er ook op een geïntegreerde manier gewerkt. Leerlingen komen zo in contact met verschillende levensechte (probleem)situaties.
Zoals Jorine al aanhaalde, zou het geen slecht idee zijn om ook een vak algemene vorming te voorzien in het ASO. Er zal dan echter wel gesleuteld moeten worden aan de huidige uur -en vakkenverdeling.

Ik denk dat het niet alleen de financiële kant is die ervoor zorgt dat leerlingen niet klaar zijn voor het dagelijkse leven. Ik denk ook dat leerlingen op andere vlakken te weinig vaardigheden leren op school om in het dagelijkse leven vlot te functioneren. Ikzelf heb vroeger in een school gezeten waar iedereen in het tweede jaar economie kreeg, ongeacht de richting en ik vond dit een heel nuttig vak. Ik heb enkele jaren ASO gedaan en enkele jaren KSO. Wat ik vooral miste waren praktische vakken (huishoudelijke vakken, techniek vakken) om mijn plan te kunnen trekken. Vrienden van mij die TSO gevolgd hadden, stonden ver voor als het aankwam op bijvoorbeeld koken. In ASO wordt daar totaal geen aandacht aan besteed en dat vind ik jammer. Vele leerlingen die afstuderen in het zesde middelbaar gaan verder studeren en een deel hiervan gaat zelfs op kot. Dan is het belangrijk dat je al zelf op eigen benen kan staan. Ik vind dat er in het onderwijs, ongeacht ASO-KSO-TSO-BSO, er een vak moet zijn dat leerlingen voorbereid op het latere leven met de bijhorende belangrijke vaardigheden waarbij ook zeker en vast ook de financiële kant hoort.

Ik ben sterk van mening dat er een of andere vorm van 'algemene vorming' geïntegreerd moet worden in het secundair onderwijs, of zelfs al gedeeltelijk in het basisonderwijs! Voor dit laatste heb ik bijvoorbeeld in het vierde studie jaar geleerd hoe ik een fietsband kan herstellen, gaatjes vinden in de banden, een band vervangen.. Ik kijk soms op als iemand de ketting niet op zijn of haar fiets kan leggen (hier heb ik het over leeftijdsgenoten).
In het middelbaar kan je ook proberen om ruimte te maken voor andere praktische zaken naast financiële en economische kennis; denk maar aan alle jongeren die vroegtijdig alleen gaan wonen of op kot gaan.. Het zou naar mijn mening niet slecht zijn als deze jongeren een basis huishoudkunde meekrijgen opdat ze zelf een simpele maar gezonde, lekkere altijd op tafel kunnen toveren, in plaats van klaargemaakte of afhaalmaaltijden.
Ik zie in ieder geval weinig nadelen in het invoeren van 'algemene vorming'. Jongeren hebben het later minder moeilijk om op eigen benen te staan, al moet er voor zo'n vak natuurlijk tijd en ruimte gevonden of gemaakt worden..

De bankencrisis en de taks op spaarrekeningen blijven het nieuws beheersen. “Toch krijgt niet elke leerling daarover iets te horen op school”, zegt Lieven de Moor, professor economie aan de Hogeschool-Universiteit Brussel. Hij vraagt meer aandacht voor financieel-economische thema’s in het secundair onderwijs.

Onderzoek toont aan dat de financieel-economische kennis van de gemiddelde Belg erbarmelijk is, met de jongeren en kansarme bevolkingsgroepen aan het staartje. Door de economische crisis, het ontoereikende wettelijke pensioenstelsel en de toenemende complexiteit van financiële producten en verzekeringscontracten is het wel belangrijk dat iedereen die kennis heeft.

In 2010 kreeg financieel-economische geletterdheid een plaats in het curriculum van het leerplichtonderwijs via de socio-economische vakoverschrijdende eindtermen. Voor de secundaire scholen betekent dit een inspanningsverplichting om te werken rond economie. Maar niet alle leraren voelen zich medeverantwoordelijk om dat te doen.

Bovendien zorgt een inspanningsverplichting ervoor dat elke school haar eigen invulling kiest. De socio-economische vakoverschrijdende eindtermen bestrijken namelijk heel wat terreinen waarbinnen de scholen keuzes maken. Daardoor reiken niet alle scholen momenteel financieel-economische thema’s aan.

Ondanks de inspanningen van secundaire scholen is deze aanpak dan ook niet effectief genoeg als we het echt menen met de financiële vorming van onze kinderen, nu en in hun latere leven. Jongeren nemen immers vaak – net als volwassenen trouwens – uit blind vertrouwen financieel-economische beslissingen, met alle gevolgen van dien.

Iedereen krijgt vroeg of laat te maken met geld en financiële producten zoals spaarrekeningen, leningen en beleggingen. Daarnaast staan de kranten de laatste maanden bol van nieuws over de financiële wereld. Leerlingen zouden dus op school moeten leren om financiële verantwoordelijkheid en beslissingen te nemen; om een budget te leren beheren; om de relatie te kennen tussen een inkomen en het opbouwen van een pensioen, om het belang te kennen van sparen en beleggingen en de manier waarop dit veilig kan. Zo’n ‘financieel rijbewijs’ leert ze ook om te gaan met krediet en schuldbeheer, financiële risico’s in te schatten en te beheren en de financiële gevolgen van beslissingen in relationele contexten te kennen.

Laat ons daarom deze financieel-economische thema’s expliciet integreren in het curriculum van élke richting in élke school van het leerplichtonderwijs en hiervoor eventueel specifieke externe expertise in de klas binnenhalen. Nederland en Duitsland hebben qua financieel-economische vorming in het leerplichtonderwijs een mijlenverre voorsprong. Laat ons ook hier écht werk van maken.

Prof. Dr. Lieven De Moor
Professor Economie aan de Hogeschool-Universiteit Brussel (Associatie KU Leuven)

Klasse voor leraren, 08/05/2013

--------------------------------------------------

Tijdens de lessen economie hebben we het hier al heel vaak over gehad. Het komt nu toevallig in de media omdat er weer een nieuw onderzoek gebeurd is, maar dit probleem is er gewoon altijd al geweest en er wordt niets aan gedaan. Om te beginnen vind ik dat iedereen ooit in zijn opleiding SEI (socio-economische initiatie) zou moeten krijgen, daar zit al heel wat van dit soort leerstof in. SEI is eigenlijk een soort van 'algemene vorming' (dan wel zonder het koken en fietsbanden herstellen zoals hieronder al vermeld werd). In SEI zien de leerlingen heel uiteenlopende thema's, bijvoorbeeld welke soorten rekeningen er zijn, hoe ze een overschrijving moeten invullen, hoe ze moeten omgaan met geld, politieke thema's, er is ook een hoofdstukje over milieu enz. Ik denk alleen dat dit alles voor leerlingen van het tweede jaar een ver-van-mijn-bed-show is. Leerlingen van de derde graad zullen hier al meer in geïnteresseerd zijn omdat ze hier ook effectief mee in aanraking komen. Het is trouwens zo dat financiële opvoeding wel bij de VOETen hoort, dus dat elke leerkracht hier wat aan zou moeten werken. Maar natuurlijk weten we allemaal dat het lessenpakket al vol genoeg zit en dat er weinig ruimte overblijft voor extraatjes. (Zie onderstreepte alinea!) Hier moet gewoon (SNEL) eens goed over nagedacht worden EN er moet ook actie ondernomen worden.
Hier kunnen jullie alvast testen hoe het er met jullie economische basiskennis aan toe is!
http://www.standaard.be/economische...ampaign=seeding

__________________
Believe in yourself and all that you are. Know that there is something inside you that's greater than any obstacle.