Unicef slaat alarm over ongelijkheid op school


BRUSSEL - Onderwijs zou een hefboom moeten zijn voor kansarme jongeren om een beter leven op te bouwen. Maar in België bestendigt het juist de achterstand. Dat verklaren ook de jongeren zelf.


Bijna een op de vijf kinderen en jongeren in ons land groeit op in armoede. Velen onder hen presteren op school minder goed: ze hebben viermaal meer kans om naar het buitengewoon onderwijs doorverwezen te worden. Een op de vijf heeft thuis geen plaats om huiswerk te maken. En de kans dat ze vroegtijdig met school stoppen, is vele keren groter dan bij kinderen die niet in armoede opgroeien.

Onderwijs zou een hefboom kunnen zijn voor wie in precaire omstandigheden opgroeit. Helaas is dat in België veel te weinig het geval. Kansarme kinderen in ons land ervaren hun schoolse loopbaan veeleer als een hindernissenparcours. Allerlei internationale instanties – de VN, de Oeso – hebben hierover al meermaals hun bezorgdheid geuit. We doen het op dit vlak veel slechter dan de meeste andere Westerse landen.

Unicef vroeg nu ook aan de jongeren zelf hoe zij hun school ervaren.

Leerkrachten zijn heel belangrijk voor hen, maar die relatie is niet altijd ideaal: er zijn misverstanden en vooroordelen. Kinderen waarderen het als leerkrachten aandacht hebben voor hun moeilijkheden, maar dat is niet altijd het geval. Sommige leerkrachten zijn niet geïnteresseerd, of ze geven niet goed les, of ze hebben het te druk met de klas in toom te houden.


Vernederende uitspraken

Erger nog: soms doen ze uitspraken die het kind vernederen. ‘Een leerkracht mag ons toch niet dom noemen?'

Een jongere bedenkt: ‘Er zou ook een CLB moeten zijn voor leerkrachten. Wij zien dat zij ook problemen hebben. Ze hebben bijvoorbeeld veel vooroordelen.'

Hun ideale leerkracht is iemand die een tweede kans geeft en die niet altijd alles serieus neemt. Iemand met wie ze kunnen praten. Die strikt is, maar niet begint te dreigen of te roepen. ‘Iemand die ons respecteert.' En ook: ‘Iemand die ons iets leert op een boeiende manier.'

Unicef concludeert dat leerkrachten de sleutel vormen tot de slaagkansen van kansarme leerlingen en vraagt in zijn aanbevelingen om leerkrachten te versterken door ze meer te coachen en de job aantrekkelijker te maken.

Een andere veel voorkomende klacht van jongeren is dat ze te snel worden doorverwezen naar andere onderwijstypes. Veel jongeren piekeren erover dat ze in het buitengewoon onderwijs niet genoeg leren om later een goede job te vinden.

Een andere bezorgdheid van kansarme kinderen is pesten op school. De jongeren vragen dat leerkrachten en scholen daar strenger tegen optreden. Jongeren die gepest worden en geen steun ervaren, zijn sneller geneigd om de school vroegtijdig te verlaten.

Unicef pleit onder meer voor meer investeringen in kwaliteitsvol basisonderwijs, zodat iedereen een goede start krijgt.


DS, 15-02-2013 (Veerle Beel)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Het is natuurlijk juist opgemerkt van de kinderen dat leerkrachten de jongeren niet mogen benaderen met vooroordelen en mogen uitschelden. Iedere leerling verdient natuurlijk een gelijke kans om zich volledig te kunnen ontplooien. En wij als leerkracht moten iedere leerling deze kans proberen te geven. Ik schrijf proberen omdat het als leerkracht ook niet altijd evident is. Een zaak zoals armoede in de gezinnen van onze leerlingen kunnen we moeilijk in ons eentje aanpakken. Er moeten meer instanties komen om armoede in scholen te ondersteunen. Als leerkracht hebben we natuurlijk de taak om de leerlingen zo goed mogelijk op te vangen en een kans bieden op een mooie toekomst door ze te laten studeren. Maar als er niets veranderd aan de thuissituaties van deze leerlingen gaan er op het gebied van school ook niet veel veranderingen plaats kunnen vinden omdat de leerlingen school niet als prioriteit stellen. Er moet voor de leerkrachten meer bijstand komen. Wij kunnen nu eenmaal niet de thuissituatie veranderen. We kunnen enkel ons best doen voor deze leerlingen op school. Er zou meer wisselwerking moeten plaatsvinden tussen school en de thuisbasis van deze leerlingen, een tussenpersoon die beide kanten op de hoogte houdt van de veranderingen en verbeteringen in de situatie. Een persoon die er voor zorgt dat de ouders thuis alles meer in orde krijgen zodat de leerkrachten ervoor kunnen zorgen dat de leerlingen op school alles op orde krijgen. Maar in ons eentje staan we machteloos en dat is ook iets dat ouders en leerlingen zouden moeten begrijpen. We zijn leerkrachten en geen superhelden.