Flipping the classroom zet de les op zijn kop
Er staat wel nog een leraar voor de klas. Maar de les, die hebben de leerlingen al thuis op YouTube gezien. “De lestijd op school gebruiken we om oefeningen te maken”, zegt wiskundeleraar Erwin Meyers. Klassikale les en huiswerk omwisselen, dat is het idee achter flipping the classroom. Geven we binnenkort allemaal omgekeerd les?

“De theorie kennen ze al van thuis”

“Ik heb screencasts gemaakt”, zegt Erwin Meyers (leraar wiskunde WICO Campus Tio Overpelt). “Dat zijn korte instructiefilmpjes waarin ik een kernbegrip uitleg, zoals de stelling van Pythagoras. Die heb ik op YouTube gezet. Mijn leerlingen bekijken de filmpjes thuis. Zo kennen ze de theorie al wanneer ze de klas binnenstappen. Ik herhaal in het begin van de les de kernpunten en de leerlingen beginnen meteen met de oefeningen. Vroeger ging bijna de volledige les op aan theorie en moesten we op het einde vlugvlug oefeningen maken. Die werkten ze thuis af zonder dat ik nog feedback kon geven. Nu begeleid ik mijn leerlingen als een coach. Ik kan differentiëren. Vroeger stelde ik een probleem pas vast als ze een onvoldoende hadden voor een toets.”

“Natuurlijk kan je niet alle lessen verfilmen. Ingewikkelde meetkundige constructies leg je niet uit in een screencast van zeven minuten. Maar voor de uitleg van de basisbegrippen win je tijd, omdat er veel gepalaberd wordt als je de theorie steeds weer moet uitleggen in de les. De leerlingen sturen hun eigen leerproces ook meer. Ze kunnen op hun eigen tempo thuis de leerstof in de instructiefilmpjes herbekijken. Zo zijn ze weer mee en stapelen de tekorten zich niet meer op.”

“Al mijn filmpjes staan op YouTube. Iedereen mag ze gebruiken. Ze zijn een gratis alternatief voor bijlessen. De filmpjes zijn al 50.000 keer bekeken. Ik krijg ook vragen van leerlingen die ik niet ken om een filmpje over een bepaald probleem te maken. Als ik tijd heb, doe ik dat. Met de klas hebben we ook een Twitteraccount. Daarop discussiëren de leerlingen ’s avonds met elkaar over de leerstof. Als ze vragen hebben, krijgen ze vaak meteen een antwoord van klasgenoten. En ik twitter zelf ook mee.”

--------------------------------------------------------------------------------

“Ik laat ze zelf leraar spelen”

“Toen ik ooit een screencast met Power- Point maakte, viel me op dat ik heel hard moest nadenken over hoe ik de theorie zo goed mogelijk kon uitleggen”, zegt Bram Faems (ICT-coördinator Jonatanschool, Sint-Niklaas). “Bovendien begreep ik de theorie pas echt tot in de puntjes als ik ze zelf uitlegde. Dus liet ik mijn leerlingen – die een zware leerachterstand hebben – leraar spelen. Ze gaven zelf de uitleg en monteerden die in een screencast, als instructiefilmpje voor de flipped classroom. We zijn dus nog een stap verder gegaan: we hebben de flipped classroom geflipt! Wat bleek: mijn leerlingen begrepen de leerstof effectief veel beter als ze die zelf mochten uitleggen.”

“Zelfs mijn zwaar leergestoorde leerlingen jongleren met PowerPoint. Dat is typisch voor kinderen: ze zijn niet bang om fouten te maken. Ze klikken op undo en weten dat ze opnieuw kunnen beginnen. Het leerproces is daarbij belangrijker dan het resultaat. Maar we gebruiken die instructiefilmpjes ook echt. In het begin van de les frissen we er de leerstof mee op. We merken aan de views op ons YouTubekanaal dat we er ook andere leerlingen in andere scholen mee helpen. Dat maakt mijn leerlingen enorm trots. Uitgerekend zij, de kinderen met leerachterstand, leggen aan leeftijdsgenoten uit hoe ze een probleem moeten aanpakken.”

“Belangrijk is wel dat je de flipped classroom als een extra tool beschouwt, naast alle andere werkvormen. YouTube is nooit zo verrijkend als een onderwijsleergesprek. Je vervangt de leraar niet zomaar door filmpjes. Lesgeven is inspireren: dat lukt nooit met alleen maar onlinevideomateriaal. Het is niet omdat leerlingen thuis de theorie leren, dat je ze in de les dan maar werkblaadjes moet laten invullen zodat je zelf je Facebookaccount kan checken. Enkel goeie leraren kunnen de classroom flippen, anders krijg je slechte lessen.”

--------------------------------------------------------------------------------

“Wie leest nu nog handleidingen?”

“In het hoger afstandsonderwijs werken we al jaren met flipped classrooms” zegt Geert Callebaut, docent aan de lerarenopleiding van KAHO Sint-Lieven. De studenten krijgen hier maar enkele lessen op de campus. Als je dan eerst de hele theoretische uitleg moet geven, is de helft van de lestijd al vervlogen. Dus posten wij instructiefilmpjes op het digitale leerplatform. Studenten bekijken die vooraf en in de les maken ze gerichte oefeningen. Als docent heb je de handen vrij om individuele problemen aan te pakken en van pc naar pc te stappen.”

“Een screencast maken is niet moeilijker dan pakweg met een digitaal bord te werken. Alles wat je nodig hebt is een computer en een videocamera of webcam. Met het gratis downloadbare programma Movie Maker monteer je makkelijk video’s en foto’s tot een instructiefilmpje. Die screencasts hoeven zich overigens niet te beperken tot een PowerPoint-presentatie die je online gooit. Je kan je screencast ook een stuk interactiever maken door als docent zelf in beeld te komen. In de lerarenopleiding werk ik steeds meer met instructiefilmpjes. Want als je je studenten gewoon klassikaal vertelt over onderwijsvernieuwing, hoe verwacht je dan dat ze zelf de classroom zullen flippen eens ze zelf voor de klas staan?”

“Het echte onderwijsleergesprek ontbreekt bij een instructiefilmpje. Maar dat leergesprek komt er wel in de contactmomenten. Dan is er interactie, terwijl ze anders in hun eentje thuis de oefeningen maken. Natuurlijk hebben hoorcolleges nog een vaste plek. Studenten vragen daar ook om. Een concert bijwonen is toch nog altijd leuker en interessanter dan nadien de cd te gaan beluisteren. Maar vergeet niet dat jongeren multimediaal zijn opgevoed. Een handleiding, een geschreven instructie met tekening, wie leest dat nog? Als het scherm van je smartphone kapot is, kijk je toch ook gewoon naar een instructiefilmpje op YouTube: ‘How to replace a touch screen?’”

Bron:http://www.klasse.be/leraren/31748/flipping-the-classroom-zet-de-les-op-zijn-kop/
Zondag 3 maart 2013

Ik denk dat het "flipping the classroom" principe niet zo'n goed idee is. Leerlingen die de theorie via Youtube-filmpjes bekijken en nadien oefeningen maken in de klas, nee.. Ik ben er geen voorstander van. Ten eerste: wie controleert of de leerlingen wel degelijk de theorie thuis gaan bekijken? Wat als ze dan de oefeningen in de klas ook niet begrijpen en een ontzettende achterstand oplopen?
Volgens mij is het nog steeds het beste dat leerkrachten de theorie zélf uitleggen. Verschillende leerlingen hebben immers vaak nood aan een andere uitleg. Ikzelf vind interactie tijdens een les ook zeer belangrijk, zo wordt de leerstof door de leerlingen vaak veel sneller opgepikt en veel langer onthouden. Wanneer leerlingen dan theorie gaan moeten aanleren door naar filmpjes te kijken, denk ik dat ze vrij ongeïnteresseerd gaan zijn en snel zullen afhaken. En uiteindelijk: leren moeten ze op school, niet thuis.
Mij lijkt het dus geen succesverhaal...