Professor Carl Devos kreeg heel wat vragen tijdens zijn chat met de lezers van De Standaard. Hij behandelde onder meer de federale gevolgen van deze verkiezingen, de nederlaag van Patrick Janssens, het zwakke resultaat van de SP.A en zo veel meer.
Hoe zal de coalitievorming in Antwerpen verlopen?

'Bart De Wever kondigde aan met alle partijen te zullen spreken. Dan zal wellicht blijken dat een coalitie met het Vlaams Belang en Groen inhoudelijk niet kan. Waardoor de Stadslijst nodig is. Het is niet omdat partijen elkaar bestrijden in de campagne, dat ze nadien geen meerderheid kunnen vormen.'

'De Wever zal vermoedelijk zijn best doen om te tonen dat hij echt probeerde een bestuur zonder de socialisten te vormen. Pas als dat niet lukt , rest hem geen andere mogelijkheid.'

'Als de Stadslijst naar de oppositie gaat en zo de coalitievorming blokkeert, is dat vooral een slechte zaak voor de stadslijst, Bart De Wever zal dan kunnen zeggen dat ze hem echt willen doen struikelen.'

Hoe gaat De Wever het voorzitterschap combineren met zijn sjerp?

'De combinatie met partijvoorzitter is heel moeilijk, en ik heb begrepen ook maar tijdelijk. Wat zijn rol dan is en hoe hij die zal spelen in de campagne van 2014, dat weet ik niet. Maar hij kan die ook beperken: de president De Wever komt enkele keren tussen in enkele grote debatten, meer niet. En voor de rest geeft hij een paar speeches en bestuurt hij de grootste stad als voorbeeld van hoe hij nadien Vlaanderen wil besturen.'

Is Patrick Janssens het slachtoffer van de linkse verdeeldheid?

'Dat Janssens de verkiezingen verloor is het spiegelbeeld van zijn winst in 2006. Toen stemde links in A'pen samen, nu verdeeld. En dat kost Janssens zijn overwinning, terwijl rechts nu hergroepeerde onder N-VA en zo kon domineren.'

'Het succes van PVDA moet een wake up call zijn voor Groen en zeker SP.A. Die laatste was ontgoochelend gisteren. Alvast een grotere verliezer dan CD&V en minstens zo slecht als Open VLD. Na al die nederlagen slaagt SP.A er nog niet in om de juiste lijn te vinden. Ze schoven op naar het centrum en lieten links ruimte, maar dat levert hen ook in dat centrum geen sterke positie op. Ook de score van Groen is een teken dat SP.A daar mogelijkheden laat liggen.'

Is het ondemocratisch een coalitie te vormen tegen N-VA of CD&V of een andere partij?

'Er zijn zeker voorakkoorden tegen N-VA en die partij wordt als winnaar ook in sommige gemeenten buiten gesloten. Maar dat is niet uniek voor N-VA. Naast Kortrijk zijn er nog voorbeelden van de uitsluiting van de grootste partij, waar het niet om N-VA gaat. En N-VA werkt daar ook aan mee.'

'Ook dat is democratie: snel en slim met anderen samen zitten om zo een meerderheid (democratie) te vormen tegen de winnaar, en daarbij respecteren ze alle democratiche spelregels. Maar eervol kan je wat bijvoorbeeld in Kortrijk gebeurt, niet noemen.'

Wat betekent deze uitslag nationaal?

'De uitslag interpreteren is moeilijk, altijd, maar zeker bij lokale verkiezingen. Ik denk dat je deze uitslag niet kan verklaren door enkel op lokale factoren te wijzen, er moet m.a.w. wel een nationale onderstroom in zitten.'

'Anderzijds: CD&V blijft de grootste partij in de steden en gemeenten. Maar N-VA won overtuigend het 'nationale referendum' dat in de uitslag van de provinciale verkiezingen wordt gezien. Om allerlei redenen kan je die provinciale verkiezingen inderdaad zien als een nationale test, en daar kwam N-VA dan weer als sterkste uit. Zelfs nog sterker dan in 2010.'

'De invloed van N-VA op de federale regering is maar zo sterk als de mate waarin CD&V, Open VLD en SP.A zich daardoor laten beïnvloeden. Veel hangt van hun koelbloedigheid af. Maar het kan niet anders dan dat er effecten zullen zijn.'

'CD&V zal meer druk zetten op de zesde staatshervorming, die te traag opschiet in de federale regering (door vertraging vanuit MR, die zeker wil zijn dat alles pas vanaf 2014 kan verschuiven?). Open VLD moet nu nog harder tegen belastingen vechten. SP.A moet dringend een nieuw inhoudelijk en ideologisch elan vinden, en dat zullen ze toch moeten laten zien in de federale regering ... die kan niet onbewogen blijven na zondag.'

Hoe evolueert dit verder naar 2014?

'Met zeer veel vraagtekens. Het is, vergeef het mij, ook een heel boeiende periode. Na de wereldrecordpoging regeringsvorming dacht ik dat de Belgische politiek nadien wat in een saai gat zou vallen. Na deze unieke ervaring is alles gewoontjes. Niets van. Het is weer spannend en boeiender dan ooit. En eigenlijk mogen wij kiezers blij zijn dat we in deze tijd leven, waar we die fundamentele discussie over de toekomst van ons land van dichtbij meemaken en waar we zelfs onze stem over mogen uitbrengen.'

'Mijn opvolgers zullen aan de universiteit, en uw kinderen zullen aan hun kinderen, misschien nog vertellen over die tijd toen België in 2010 geen regering kon vormen, en de hele wereld hier stond te kijken, en over de tijd toen België na 2014 ... ja wat eigenlijk? Wordt vervolgd.'

Hoe scoorde CD&V?

'Het is hoe je het bekijkt. In veel steden en gemeenten ging CD&V achteruit, maar gezien de sterke positie van 2006 was dat te verwachten. Ze blijft de grootste partij en gaat (21,5 tov 17%) er in de provincieraadsverkiezingen zelfs op vooruit tov 2010. Je kan dus zeggen dat ze verkiezingen verloor, maar CD&V is zeker niet de grote verliezer. Er zijn zelfs tekenen (zoals de vooruitgang tov 2010) dat CD&V het beter doet. Tevreden zijn met een beperkt verlies is natuurlijk geen teken van sterkte.'

Wat onthoudt u van het lijsttrekkersdebat gisteren op Eén?

'Het debat was zeer interessant. Ik vraag me af in welke mate de voorzitters daar lessen uit getrokken hebben voor het debat straks om 20u op canvas (Terzake).'

'Misschien, nu het stof wat is gaan liggen, zien ze de zaken scherper en hebben ze een beter verweer tegen De Wever, die gisteren meteen de toon zette en alle andere liet meepraten in zijn format: die van de opmars naar 2014.'

'Een ding moet nu zonneklaar zijn: de traditionele partijen hopen er best niet op dat het succes van N-VA voor 2014 vanzelf zal verdwijnen. N-VA blijft winnen, op basis van de provincieraadsverkiezingen zelfs nog meer, nog meer dan in 2010. Dus blijft de vraag prangender dan ooit: wat zetten de anderen daartegenover? Ze hebben nog anderhalf jaar om daar over na te denken, maar de kiezer waarschuwen voor N-VA of elke andere fixatie voor N-VA is niet het antwoord.'

'Het zal van en uit de traditionele partijen zelf moeten komen, en uit de federale regering die zo cruciaal is om die moeder der verkiezingen in 2014 te winnen. De traditionele partijen hebben geen enkele reden om daar gerust in te zijn. Zelfs al komt de confederale revolutie er niet in 2014, ze hebben geen marge om dan nog meer zetels te verliezen. Want anders rest hen niets anders meer dan Van Rompuy-strategie te volgen: geen federale regering zonder een nieuwe staatshervorming.'

Waarom wordt er soms ongenadig ingehakt op Bart de Wever en de N-VA.

'Blijkbaar zijn er mensen die de overwinning van N-VA moeilijk kunnen accepteren. Hoe langer men op die N-VA op die manier inhakt, hoe sterker men die partij maakt. Uit de reacties van de partijvoorzitters blijkt dat ze hun fixatie op N-VA nog niet verloren zijn. Ze waarschuwen voor die partij, in plaats van er zelf iets tegenover te stellen.'

'Dat is schrijnend: breng zelf een inhoudelijk sterk verhaal, stap niet in de format van BDW als je N-VA wil verslaan, zet de kracht van het regeren tegenover de kracht van de verandering, en we hebben ook een veel interessanter en minder anti-politiek politiek en intellectueel debat.'

Verdwijnt het Vlaams Belang nu?

'Neen. Ik denk dat Vlaams Belang een blijver is, niet meer op het niveau van 2004/2006, maar misschien rond de 10 procent of minder. Er is plaats voor een extreme, radicale anti-migratie en -islampartij in ons systeem. Maar naarmate ze kleiner worden gaat ook hun dreigende kracht achteruit, ze zullen dus niet meer de zweeppartij zijn die ze ooit waren.'

'Ze waren nooit beleidspartij, maar ze konden toch wel druk zetten op de andere partijen, en dat hebben ze gedaan. Maar nu vermindert die kracht enorm. De vraag is ook wat ze kunnen doen om weer te versterken. Iets anders dan dat radicale verhaal van Dewinter lijkt er niet te zijn. Dat radicale verhaal jaagt ook veel kiezers weg, zodat ze nog enkel de meest radicalen overhouden. zonder houden ze er geen meer over.'

Hoe schat u de positie van Alexander De Croo in?

Het leven voorspellen van de voorzitter van Open VLD, is geen evidentie. De Croo kwam gisteren niet versterkt uit deze stembusslag, maar anderzijds ook niet zeer verzwakt. Het is niet de desastreuze afstraffing geworden die verwacht werd, maar er is wel verlies.'

'Als Decroo in de moeilijkheden komt, dan is dat niet het rechtstreeks gevolg van gisteren. Trouwens, welke liberaal zou een geloofwaardig uitdager zijn? Wie heeft gisteren (behalve Somers bv, er zijn dus enkele uitzonderingen) gisteren zo sterk gewonnen dat hij/zij het moreel gezag heeft om het voorzitterschap te vragen? En wie stond recht om de voorzitter te helpen toen die partij langs alle kanten werd aangevallen? Wie toonde zich dan een leider, in verdediging van Open VLD? Velen bleven stil aan de kant, hopend dat alle miserie voor de voorzitter zou zijn.'

Wie zal Vincent Van Quickenborne opvolgen?

'Geen idee. De voorzitter kiest. Buiten de Open VLD wordt nu gedacht dat De Croo nu wel eens aan Gwendolyn Rutten mag denken, die hij de vorige keer 'over het hoofd zag' (volgens sommigen om P. Ceysens een plezier te doen). '

'Rutten is een talent, maar de vraag is of je alle talenten in deze regering moet steken... Vaak blijft men ook binnen dezelfde provincie (W-VL) om evenwichten te bewaren, maar ik heb er geen idee van wie het zal worden. Het voordeel van Open VLD is wel dat ze daar nog wat talent hebben zitten.'

Eén lezer toonde begrip voor de professor. Hoeveel uren hebt u geslapen vannacht?

'Veel te weinig, dank u voor uw bezorgdheid.

Bron: De Standaard

__________________
There are only two things infinite,
The universe and man's stupidity.
-- Albert Einstein

Ik wil vooral reageren op dit onderdeel van het artikel. Op zich is het niet ondemocratisch om een coalitie te vormen tegen een bepaalde partij. Toch trek ik de deels democratie in vraag door de manier waarop er nu coalities zijn gevormd.
Hierbij wil ik ook Kortrijk aanhalen. Persoonlijk vind ik het geen democratie als er geen rekening wordt gehouden met de keuze van de kiezer.
CD&V wordt met grote voorsprong (15 van de 41 zetels) de grootste partij en Stefaan de Clerck (7323) krijgt ook de meeste voorkeurstemmen.
Toch slaagt Open VLD erin om de burgemeester te leveren.
Er is in deze gemeente dus naar mijn mening absoluut geen rekening gehouden met de stem van de kiezer. Net dit vind ik persoonlijk belangrijk binnen een democratie.