Bron: De Morgen (www.demorgen.be)

De middelen voor groene renovaties in scholen zijn opgeschort. Honderden scholen hadden nood aan die investeringen, maar er is te weinig budget. 'Een zoveelste ecopremie wordt sluipend afgebouwd, terwijl we een verouderd scholenpatrimonium hebben dat energie zuipt', reageert Groen.

Iedereen kent wel zo'n school waar het geld letterlijk door de ramen vliegt omdat die ramen uit enkel glas bestaan. In ons land staan opvallend veel oude gebouwen die energieslokoppen zijn en veel daarvan zijn scholen, die peperdure energiefacturen moeten betalen.

Sinds 2006 kon zo'n school overheidscenten krijgen voor energieaudits en infrastructuurwerken die rationeler energieverbruik opleveren. Op korte termijn betekent dat een fikse besparing. "De nood hieraan is groot", zegt Dirk Vanstappen, verantwoordelijke schoolgebouwen bij het Katholiek Onderwijs.

In 2008, 2009 en 2010 zijn in totaal 1.043 dossiers voor groene ingrepen ingediend in het vrije, provinciale en gemeentelijke onderwijs. Dat was goed voor ruim honderd miljoen euro aan investeringen.

Voordeel was dat er voor dit soort dossiers een aparte snelle procedure was, waardoor ze in enkele maanden tijd in orde kwamen. Voor de reguliere aanvragen lopen de wachtlijsten soms op tot zelfs 34 jaar.

Dat groene budget en de voorrang voor groene ingrepen is sinds 1 februari echter weggevallen, zo meldt het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (Agion). Belangrijkste argument is dat er te veel aanvragen zijn en te weinig middelen voor scholenbouw- en renovatie in vergelijking met de grote noden.

"Gelet op de beperkte budgettaire middelen voor onderwijsinfrastructuur heeft Agion, in overleg met de onderwijskoepels, beslist om de zogenaamde REG-procedure af te schaffen met ingang vanaf 1 februari 2012", zo staat op de site van het overheidsagentschap.

Omdat ook het energiebewustzijn enorm is toegenomen in de meeste scholen, zou zo'n aparte pot en een voorrangsprocedure volgens experts niet meer aangewezen zijn. Bovendien wijzen sommige onderwijskoepels op absurde situaties.

"Het is niet logisch dat een school die zonnepanelen wil plaatsen binnen de paar maanden centen krijgt, terwijl een school die een dak wil isoleren, toch ook een groene ingreep, veel langer moet wachten", zegt Filip Smets, diensthoofd beleid bij het Stedelijk Onderwijs.

"De regel is namelijk dat voor de snelle groene subsidies 80 procent van je investering een direct ecologisch voordeel moet hebben. Maar een dak isoleren betekent veel kosten aan het dak en een beperkte 'groene' kost voor de isolatieplaat zelf. Wanneer er al zo weinig geld is, is zo'n versnippering geen goede zaak", zegt Smets.

Paniek
Toch betekent de beslissing dat, zeker in het vrij onderwijs, grote groene projecten er niet meer bij zijn. Vanstappen: "Ik kan me voorstellen dat scholen die hierop rekenden nu wat in paniek zijn. Nu nog lopen 300 aanvragen", zegt Vanstappen.

Volgens Vlaams parlementslid Elisabeth Meuleman (Groen) gaat het om "een nieuw voorbeeld van nog een ecologische premie die wordt afgevoerd. Die groene middelen kwamen van een budget voor privaat-publieke investeringen voor nieuwbouw van scholen. Omdat die nieuwbouwprojecten maar niet gerealiseerd raakten, is een deel van de pot voor ecologische ingrepen vrijgemaakt. Het is absurd dat weer af te voeren aangezien de marsrichting op Europees vlak is dat het patrimonium energieneutraal moet worden."

Opmerkelijk bij dit alles is dat Agion, dat uitvoert wat een minister beslist, de afschaffing al een tijd meldt, terwijl de betrokken minister, Pascal Smet (sp.a) dat ontkent. "We passen dat aan. Er is nog geen sprake van een definitieve beslissing. De koepels willen nu eerder in nieuwbouw dan in groene renovaties investeren. De zaak is opgeschort in afwachting van een beslissing. Het is de bedoeling dat er ondertussen geen nieuwe aanvragen binnenlopen", zegt Jeroen Janssens, woordvoerder van Smet.

Mijn mening:

Het is jammer dat er binnen het budget van de overheid ook al geen geld meer is voor de renovatie en isolatie van de scholen. Ik vind het net goed dat scholen meer energiebewust zijn geworden. De gebouwen worden dagelijks door een honderdtal mensen benut. De verwarming staat er dus logischerwijze alle dagen aan en het is dus normaal dat er nog veel warmte ontsnapt als de gebouwen niet optimaal geïsoleerd zijn. Door deze investering aan te moedigen, kan er volgens mij een pak geld uitgespaard worden dat de scholen dan weer kunnen gebruiken om hun onderwijs te optimaliseren.
De voorrangsregel voor scholen die zonnepanelen willen plaatsen, moet niet gelden. Alle investeringen in een ‘groener’ schoolklimaat zijn even belangrijk.
Hopelijk vindt de regering snel geld om de premies opnieuw in te voeren.

De toestand van sommige scholen is werkelijk bedroevend slecht. De lokalen waar de leerlingen les krijgen zijn koud en de school beschikt meestal ook niet over de nodige infrastructuur om hun onderwijs optimaal te organiseren. Het gaat dan meestal over oudere gebouwen. Deze scholen zouden eerst aangepakt moeten worden. Ik vind het ook heel erg dat de overheid geen geld meer heeft om deze scholen te renoveren. Toch zou men er naar moeten streven om het onderwijs zo aangenaam mogelijk te maken voor de leerlingen. Een leuke leeromgeving bevordert volgens mij toch wel het welbevinden van de leerlingen en zet hen aan om zich beter in te spannen tijdens de lessen. Tenslotte moeten de leerlingen veel jaren van hun leven op de schoolbanken slijten.
De meeste scholen organiseren zelf acties waarbij ze hopen om geld in het laatje te krijgen. Dat geld wordt meestal gebruikt voor de aanschaf van allerhande didactisch materiaal dat de inhoud van de lessen moet visualiseren of aangenamer maken. Geld voor het echt renoveren van de klassen blijft er dan niet over. Renovatie is ongetwijfeld één van de laatste zaken die de school zelf financiert. Daarvoor hopen zij nog altijd op subsidies van de overheid, maar dat zal vanaf nu dus ook niet zo snel meer gebeuren. Misschien moeten scholen op zoek gaan ‘sponsors’ die de make-over van hun school kunnen financieren?