Beleidsnota Mediawijsheid


De Vlaamse regering heeft de conceptnota Mediawijsheid van ministers Ingrid Lieten en Pascal Smet goedgekeurd. Mediawijsheid is een brede thematiek die uitdagingen omhelst zoals de toegankelijkheid van de (nieuwe) media, omgaan en interpretatie van deze media en implicaties zoals privacy op sociale netwerksites. Ministers Lieten en Smet reiken met de conceptnota hun visie voor mediawijsheid aan, en formuleren veertig concrete acties.


Bijna elke Vlaming van 18 jaar en ouder heeft een televisie in huis (98%). Ook een radiotoestel (98%) en een gsm of smartphone (93%) zijn in bijna ieder gezin aanwezig. 43% Vlamingen beschikt thuis over een krant. Voor het bezit van een computer en een breedbandaansluiting voor televisie scoort het Vlaamse huisgezin minstens even goed als het Europees gemiddelde. Media zijn alom aanwezig, en bepalen mee onze blik op de werkelijkheid. Hoe we naar bepaalde mensen of groepen in de samenleving kijken, wat we voor waar aannemen, hoe we onze stem laten horen in de samenleving.

’s Ochtends op de radio wordt al verwezen naar ‘tweets’ van publieke figuren. Jong en oud vinden mekaar de dag door online. Ongeveer twee op drie Vlaamse kinderen (64%) hebben een profiel op een sociale netwerksite. Bij de 13- tot 14-jarigen is dat 84 procent. Het internet is het medium dat de meeste invloed heeft op hun leefwereld en identiteit.

“De ontsluiting van informatie is nog nooit zo groot geweest. Een positieve zaak voor een democratische samenleving”, onderstreept Ingrid Lieten. “Toch als de informatie voor iedereen toegankelijk is. Mediawijsheid stopt niet bij het kunnen werken met een computer of het hebben van een krant, televisie of internet. Je moet ook met de vloed aan informatie kunnen omgaan, kunnen inschatten of de informatie betrouwbaar is. Vlaanderen hinkt achterop wat betreft effectieve computervaardigheden. 19 procent Vlamingen scoort ondermaats op pc-vaardigheden, waar het EU15-gemiddelde 13 procent is.”

“Gezien de impact van de media, is het de verantwoordelijkheid van de overheid om te handelen en te helpen voorkomen dat er mechanismen van maatschappelijke uitsluiting ontstaan. Iedereen moet bijvoorbeeld kunnen profiteren van de voordelen van online dienstverlening. Denk maar aan Tax-on-web.”

Ook in het onderwijs is er nog werk voor de boeg wat de concrete implementatie van digitale vaardigheden betreft. In vergelijking met andere Europese landen zijn Belgische leraren minder actief bezig met mediawijsheid en veilig internet in de klas. Een minderheid biedt een luisterend oor na een negatieve ervaring van leerlingen op het internet. “Leraren moeten goede ondersteuning krijgen over hoe mediawijsheid meer in hun lessen te integreren”, zegt Pascal Smet.

Mediawijsheid is het geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die we nodig hebben om bewust en kritisch te kunnen bewegen in een complexe, veranderende en gemediatiseerde wereld. Het is het vermogen tot een actief en creatief mediagebruik dat gericht is op maatschappelijke participatie. Ingrid Lieten en Pascal Smet leggen verder uit: “Het internet is tot een plek uitgegroeid waar we mekaar ontmoeten, waar we winkelen, waar we muziek luisteren, waar we discussiëren. Wat anderzijds ook inhoudt dat we er niet langer anoniem zijn, dat we sporen en persoonlijke gegevens achterlaten. We kunnen niet altijd overzien wat er met die gegevens gebeurt, wie er toegang tot heeft. De overheid moet mensen leren kritisch omgaan met media. Daarin willen we een positieve focus leggen op kinderen en jongeren. Zij moeten ten volle kunnen profiteren van de mogelijkheden van de media. Als overheid kunnen we dat stimuleren. We geloven ook in hun veerkracht. Dat sluit niet uit dat we hen kunnen leren omgaan met online risico’s zoals cyberpesten en seksueel getinte beelden. Als overheid moeten we evenzeer waken over de basisrechten zoals die op privacy en veiligheid.”

De ministers geven een overzicht van de beleidsacties die ze willen opzetten aan de hand van vier strategische doelstellingen:

+Het creëren van een duurzaam en strategisch kader voor mediawijsheid. Waaronder het oprichten van een kenniscentrum Mediawijsheid.

+Het stimuleren en verhogen van competenties. Door onder meer het verder verankeren van media- en beeldgeletterdheid in het onderwijscurriculum en vormingsaanbod van leerkrachten. Maar bijvoorbeeld ook het lanceren van educatieve games.

+Het creëren van een e-inclusieve samenleving. Zoals het zorgen voor betaalbare internettarieven. De sociale tarieven voor internet dienen in overleg met de federale regering en andere betrokken actoren te worden opgevolgd.

+Het creëren van een veilige en verantwoorde mediaomgeving: Een voorbeeld van een actie is het sensibiliseren van ouders en opvoeders, onder meer door de e-safety campagne 2012 en 120 ouderavonden van nu tot september 2013.

Beide ministers ondernamen al actie. Ingrid Lieten heeft eind vorig jaar 650.000 euro subsidies gegeven aan zes projecten rond mediawijsheid, die onder meer mensen uit de sector, kansarmen en jongeren training en begeleiding aanbieden op het vlak van mediawijsheid. In de nieuwe beheersovereenkomst van de VRT (2012-2016) werd opgenomen dat Ketnet onze kinderen mediawijsheid moet bijbrengen door hen in een veilige omgeving vertrouwd te maken met online toepassingen. De net vernieuwde website van Ketnet biedt intussen met succes een kindvriendelijke sociale netwerksite aan.

Pascal Smet heeft mediawijsheid aan het begin van zijn legislatuur laten opnemen in de vakoverschrijdende eindtermen. “Dat is zeker geen eindpunt”, zegt Pascal Smet. “Daar waar de focus van onze leraren vandaag vaak op technische vaardigheden en praktische hulp bieden ligt, moeten we naar een brede aanpak met oog voor beeldeninterpretatie, veiligheid op het internet en de creatieve mogelijkheden van (nieuwe) media.”

Verder biedt het online platform INgeBEELD een open leeromgeving vol praktijkvoorbeelden voor leerlingen, studenten, leerkrachten en lectoren. Sinds vorig schooljaar kunnen scholen dankzij een grootschalig programma voor internetvoorzieningen tegen gunsttarieven gebruikmaken van hoge brandbreedtes en beveiligingsdiensten. "Maar we denken ook al verder over een 'school van de toekomst' die de jongeren en volwassenen van het midden van de 21st e eeuw de nodig competenties bieden waarmee ze zich steeds opnieuw kunnen aanpassen aan nieuwe evoluties."

Beleidsnota Mediawijsheid [PDF, 43 p.] op de ICT-website:
http://www.ond.vlaanderen.be/ict/be...diawijsheid.pdf


Persbericht Kabinet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, Donderdag 10 mei 2012

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB