Europa lijkt België wel


De Europese leiders hebben gisteren een nieuw stapje in de goede richting gezet. Er zullen er nog moeten volgen, nog véél, maar het lijkt erop dat het keerpunt bereikt is.


26 van de 27 EU-landen sluiten een verdrag waarin ze zich ertoe verplichten budgettair orthodox te handelen; tegelijk trekken ze 200 miljard extra uit voor de noodlijdende eurolanden.

Solidariteit in ruil voor goed gedrag, en omgekeerd.

Vorige beslissingen gingen ook in die richting. Het essentiële verschil dat het verdrag aanbrengt, is dat de 26 nu ieder voor zich die twee gekoppelde elementen 'actief aanvaarden' en 'verankeren'.

In vorige fasen drong de ene groep het ene op aan de andere groep, en omgekeerd. In vorige fasen overheerste het wantrouwen: de één wou dat de ander eerst stap A zette voor hijzelf stap B deed, en omgekeerd; nu vertrouwen ze elkaar - ze moeten wel - en kunnen ze tegelijk oversteken.

Zo evolueren ze stapje voor stapje verder naar een Europees economisch-budgettair federalisme: de lidstaten dragen hun autonomie, hun soevereiniteit in die domeinen over aan de federatie, de EU. Niet uit idealisme, maar omdat ze ieder voor zich ervaren hebben dat het in eenieders nadeel speelt als ze dit niet doen.

De wijze waarop dit proces verloopt, doet vaak denken aan de wijze waarop de communautaire onderhandelingen in België verlopen. Ongeordend. Zonder lijn erin. Met horten en stoten. Stapje voor stapje. En manisch-depressief: perioden van heftige vreugde - hoera we hebben een akkoord(-je) - wisselen af met perioden van diepe depressie omdat het eindpunt nog niet bereikt is.

In beide processen hebben de spelers ook geleerd dat de één niet zomaar zijn regels kan opdringen aan de ander, en dat de ander niet kan verwachten dat de één tot in de eeuwigheid blijft betalen.

Intussen groeit echter een nieuw huizenhoog probleem.

Gisteren was er twijfel of de euro overeind zou blijven en of Griekenland, Italië en Portugal wel in de eurozone konden blijven. Het verdrag dat de 26 sluiten, en wat er nog op moet volgen, zal er (hopelijk) toe leiden dat de euro blijft en dat geen land de eurozone moet verlaten.

Maar nu groeit de vraag of nummer 27, de Britten, wel in de EU willen en kunnen blijven.

Ze zetten zich als enige aan de kant. Alweer.

Europa zonder Britten is een verarming. Maar Britten die erin willen en dan toch weer niet, dat is onhoudbaar.

Er is nog zo'n periode geweest. De tijd van de Iron Lady, Margaret Thatcher. De 'madame non' van die tijd.

Ze wekte nóg meer ergernis toen ze haar 'no' omzette in 'I want my money back'.

Maar dat was wel het begin van de oplossing. Over geld kan je makkelijker compromissen sluiten. In de houding van de Britten van vandaag is echter nog geen spoor van zo'n 'oplossing' te vinden. Dat maakt nog meer ongerust.


DS, 10-12-2011 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB