De hogescholen benadeeld... en nog geen klein beetje!


DE financiering van de hogescholen is een pijnpunt. In de regeringsverklaring is dat met zoveel woorden opgenomen, met een uitdrukkelijke belofte voor meer middelen ,,op korte termijn''. De Vlaamse minister van Werk, Frank Vandenbroucke, zegt letterlijk dat ,,dat dit er niet inzit voor 2005'' (DS 11 oktober). Recente cijfers van het departement Onderwijs zelf tonen echter overduidelijk aan dat verder uitstel de toestand alleen maar erger maakt.


Jaarlijks geeft het departement Onderwijs een mooie brochure uit met een overzicht van het hele Vlaamse onderwijs. De nieuwe versie "Vlaams Onderwijs in cijfers 2003-2004" geeft onder meer ook de evolutie van de kostprijs per leerling of student voor de voorbije zes jaar.

Voor de hogescholen zijn de cijfers eens te meer onthutsend: ook in het academiejaar 2003-2004 had de overheid voor de opleiding van een hogeschoolstudent minder geld over dan voor een leerling van het gewoon secundair onderwijs: 90,5 procent ervan. En de toestand wordt bovendien erger: in vergelijking met vorig jaar gaan de hogescholen er weer een half procentpunt op achteruit.

In verhouding tot een opleiding aan de universiteit is de toestand ronduit dramatisch: in 1999 was een hogeschoolstudent in vergelijking nog (!) 56 procent waard, in 2004 is dat maar 46 procent, minder dan de helft. Een daling van tien procentpunt in vijf jaar tijd. Deze eenvoudige cijfers geven voor iedereen duidelijk aan dat de noodkreten van de hogescholen niet de traditionele klachten zijn die alle onderwijsnetten wel eens uiten, maar een zorgwekkende realiteit weergeven.

Hoe erg de hogescholen benadeeld worden, blijkt nog duidelijker wanneer we naar de gemiddelde aangroei van de middelen per leerling kijken over de voorbije zes jaar. Van alle onderwijsniveaus zijn het de hogescholen die de kleinste stijging hadden, een stijging die nauwelijks de indexatie benaderde. Niet alleen zijn ze benadeeld, hun achterstand wordt groter en groter.

Hoe langer dit aansleept, hoe moeilijker het wordt om de schade te herstellen. De accreditatie van de hogeschoolopleidingen komt in gevaar. Welke Vlaamse regering wil het risico lopen dat het internationaal accreditatieorgaan zal verklaren dat Vlaamse opleidingen ,,niet aan de maat'' zijn? Dit is geen loze kreet: hoe kun je met dit financieel palmares een internationale jury overtuigen dat je als Vlaamse overheid groot belang hecht aan kwalitatief hoogstaand hogescholenonderwijs? Een ernstige inspanning is dringend nodig: als we binnen vijf jaar het financiële peil van het secundair onderwijs willen bereiken, dan is een jaarlijkse groei met 5,42 procentpunt nodig voor de hogescholen. Dit is een grote inspanning, maar hoe langer men wacht, des te zwaarder het wordt.

De cijfers zijn duidelijk: er is geen tijd voor getalm. Het regeerakkoord belooft op korte termijn een financiële injectie voor de hogescholen. Dat is een duidelijk en hoopvol teken: de problematiek wordt erkend. Dat die injectie niet eenmalig kan zijn, en structureel moet worden voortgezet, blijkt overduidelijk uit de brochure Vlaams Onderwijs in Cijfers. De cijfers zijn er, nu moeten concrete acties volgen. En snel.

Jan Trommelmans

(De auteur is de algemeen directeur van de Karel de Grote-Hogeschool.)

13/10/2004, ©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Als ik dat zo bekijk, dan kan je je de vraag stellen of gans die associatie-affaire met de KUL ons wel meer heeft bijgebracht dan windeieren alleen...

En je kan voor jezelf ook vergelijken van welk onderwijstype je denkt dat het het meest kost per student: secundair of hogeschool?

OK, fundamenteel wetenschappelijk onderzoek mag best wel wat investeringen vergen van de overheid, maar of het dergelijke scheeftrekking kan rechtvaardigen?? En een bib aan de unief is echt nog wel wat anders dan aan een hogeschool... Maar een verschil per student van meer dan de helft?? Bij mijn weten heb ik tijdens mijn carrière als student in het totaal zes keer beroep kunnen doen op een - vaak minimale - individuele begeleiding door een prof of een assistent: vijf keer bij mijn thesis, en 1 (één!) keer bij het bezoek van een externe lector bij mijn stagelessen... Maar ik 'vergeet' natuurlijk de didactisch geheel verantwoorde hoorcollege's (letterlijk!) voor meestal meer dan honderd man...

De laatste jaren - en vraag het vooral aan collega's die de transfer hebben gewaagd vanuit het secundair naar de hogeschool - krijgen docenten aan hogescholen steeds vaker last van het 'citroengevoel': niet dat zij constant zuur zouden rondlopen, maar wel dat zij niet meer buiten de indruk van 'uitpersing' kunnen vanwege de overheid... En ten koste van wie zal dat vooral gaan? Van de individuele student, die in de toekomst nog hooguit een paar keer stagebezoek - want dat kost natuurlijk het meest - mag verwachten van een docent - hopelijk heb je dan geen slechte dag of loopt er niets mis!

Hopelijk beginnen hogestudenten zelf ook in te zien dat de docenten stilaan werken met het '(bezuinigings)mes' op de keel... Al is het zeker niet zo dat moet geschoten worden op de pianist, te weten Minister Vandenbroucke: hij is bij mijn weten de allerenige minister die zegt waar het op aan komt: er zijn centen te weinig, dus leuke extraatjes zijn de komende twee jaar uitgesloten in het onderwijs...

Alleen hebben we het hier niet echt over 'extra's': het moet vooral de kant uitgaan van een betere spreiding van de onderwijsmiddelen. En laat onze flutonderwijsvakbond(en) vooral beseffen dat een verhoging van het vakantiegeld ons momenteel geen fluit interesseert, maar dat een visie en een beleid die de kwaliteit van het hoger onderwijs ook op langere termijn kunnen waarborgen ons aller eerste zorg is! Niet in het minst in het belang van datgene waar het ons uiteindelijk allemaal om te doen is: het (kunnen!) werken aan een degelijke opleiding zonder meer voor toekomstige leraren...

Ter verduidelijking (en wel degelijk PER leerling/student): Zie
http://www.standaard.be/Assets/Grap...ESCHOLEN.MM.pdf

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB