"Vlaamse jongeren niet zo wispelturig als gedacht"


De Vlaamse jongeren zijn niet zo wispelturig als zou afgeleid kunnen worden uit commerciële trendstudies. Kleding- en muziekstijlen mogen dan wel per seizoen veranderen, "op het vlak van hun houdingen en gedragingen blijken jongeren de voorbije drie jaar nauwelijks veranderd te zijn", zo blijkt uit de tweede editie van de JOP-Monitor van de onderzoeksgroep Jeugdonderzoeksplatform (JOP), een samenwerking tussen de universiteiten van Gent, Brussel en Leuven. Daarvoor werd in het najaar van 2008 een enquête afgenomen bij Vlaamse jongeren tussen 12 en 30.


Een van de bevindingen is dat jongeren niet veel veranderd zijn ten opzichte van de eerste editie, afgenomen eind 2005, begin 2006. "Jongeren verlaten anno 2008 bijvoorbeeld niet vroeger of later het ouderlijk huis of zijn niet meer of minder verdraagzaam geworden. Ook de verschillen die we vaststelden naar geslacht, leeftijd en opleiding werden quasi allemaal bevestigd."

Rebelse tieners
Zo heeft "het cliché van de rebelse tienerjongen een vrij groot waarheidsgehalte". Zo uiten jongens zich negatiever ten opzichte van andere culturen. Vooral in de leeftijd tussen 14 en 21 plegen jongens meer delinquente feiten of lopen ze een groter risico er het slachtoffer van te worden. "Toch vertoeven deze ruwe bolsters gemiddeld langer onder moeders vleugels dan de meisjes."


Verschillende domeinen

JOP bevroeg de jeugd op verschillende domeinen: zijn ze gelukkig, hoe gaan ze om met seks en relaties, wat interesseert hen, hoe is de band met hun ouders, hoe gaan ze om met nieuwe technologieën, zijn er verdraagzaam en hoe vaak gingen ze zelf al over de schreef? Ook werd hen gevraagd om hun ideale leven te beschrijven (zie tabel onderaan).


Gelukkig zijn

De meerderheid is tevreden met het leven (82 procent), zichzelf (77 procent) en voelt zich in staat problemen aan te pakken (70 procent). Toch dacht 2,5 procent van de jongeren al aan zelfmoord. Een kwart ziet de toekomst somber in, een vijfde vindt dat het leven geen zin heeft. Jongens zijn gelukkiger dan meisjes, die zich vooral zorgen maken om hun uiterlijk en hun gewicht. Hoe meer vertrouwen ze hebben in de toekomst, hoe gelukkiger. Dat vertrouwen is afhankelijk van de relatie met de ouders en de financiële situatie van het gezin.


Seks en relaties

30 procent van de 14- tot 17-jarigen heeft een relatie. In de groot 18- tot 30-jarigen stijgt dat naar 70 procent. Een kwart van de 18- tot 30-jarigen heeft nog nooit een lief gehad. Het hoger onderwijs speelt voor matchmaker, want na hun 25ste is dat gezakt tot amper drie procent. 75 procent vindt 17 jaar de ideale leeftijd om seks te hebben, slechts tien procent wil seks voor hij 16 is.

Opvallend: meisjes willen alles ongeveer een jaar vroeger dan jongens, en in realiteit gaan jongeren gemiddeld een jaar vroeger samenwonen en hebben ze een jaar vroeger kinderen dan ze als ideaal beschouden.


Bij mama thuis

Minderjarigen wonen zo goed als allemaal thuis. Bij de 25-plussers is dit nog de helft, tegen dat ze dertig zijn is dat nog tien procent. Opvallend, ook de werkende jeugd blijft thuis wonen (42 procent). Dat is maar liefst tien procent meer dan bij de vorige bevraging.

Ongeveer drie op vier heeft een goede band met de ouders. Moeders (80 procent) scoren beter dan vaders (ongeveer twee op drie). Een kwart van de jongeren kreeg al een scheiding te verwerken.


Interesses

50 procent noemt zich christen of min of meer gelovig, maar slechts 2 procent gaat ook werkelijk naar de kerk. 40 procent noemt zich resoluut ongelovig.

Het milieu is het aandachtspunt: 91 procent sorteert en 80 procent 'probeert' energie te besparen.

'De politiek' interesseert een kleine meerderheid (58 procent), maar slechts één op drie heeft ook werkelijk een politiek mening. Nog eens één op drie zegt er niets van te begrijpen, maar de overgrote meerderheid wil wel gaan stemmen (77 procent).

81 procent heeft een duidelijke voorkeur voor een bepaalde partij, bij de minderjarigen stemt één op vijf voor het Vlaams Belang. Hoe ouder men wordt, hoe meer interesse voor politiek en hoe gematigder men gaat stemmen. Opvallend: vooral jonge vrouwen kiezen voor extreem-rechts, terwijl dat vroeger een echt mannelijk profiel had.


(On)verdraagzaamheid

De populariteit van extreem-rechts kan beter gekaderd worden als de cijfers van de verdraagzaamheid erbij genomen worden. Daarmee gaat het ronduit slecht: onze jeugd is redelijk racistisch en onverdraagzaam. Paradoxaal genoeg zijn jonge vrouwen verdraagzamer, terwijl ze toch vaker een extreem-rechtse stem uitbrengen.

Eén op vijf vindt dat migranten werk afpakken, vier op tien denkt dat ze migreren om te profiteren van de uitkeringen en drie op tien is van mening dat België geen asielzoekers meer mag toelaten. 46 procent vindt dat de overheid meer doet voor migranten dan voor de Belgen. Eén op vier komt ronduit uit voor zijn of haar racistische opvattingen, de rest vindt dat er respect moet zijn voor andere culturen.

Hoe onveiliger zich men voelt, hoe radicaler de opvattingen. Maar wie zich onveilig voelt, heeft niet noodzakelijk een reden daartoe. Wie zich onzeker voelt over de eigen toekomst, zoals jongeren uit het BSO en TSO, heeft vaker een discriminerende houding.


Crimineel gedrag

De jongeren zelf zijn nochtans geen doetjes. 70 procent van de jongeren pleegde al eens een misdrijf, vooral illegaal downloaden, spijbelen en zwartrijden op het openbaar vervoer. Jonge mannen tussen 14 en 21 plegen vaker zware misdrijven en zijn ook het vaakst het slachtoffer van een misdrijf. In totaal was 68 procent als slachtoffer van een misdaad als geweld, diefstal, vandalisme of drugs. Tien procent werd al eens bedreigd.

Jongeren voelen zich vijf procent onveiliger dan bij de vorige enquête. 35 procent wil dan ook een herinvoering van de doodstraf, de helft wil verkrachters castreren. Ruim één op drie wil jongeren bij zware misdrijven naar een volwassen gevangenis sturen.


Hobby's

Weinig verrassend gebruiken zowat alle jongeren dagelijks het internet, om te mailen, te surfen, te chatten en naar socialenetwerksites te surfen. Leerlingen uit het aso en kso besteden meer tijd aan surfen en cultuur, wie bso of tso volgt sport meer. Jongers sporten, klussen en gamen meer, meisjes gaan shoppen of helpen in het huishouden. Bijna iedereen moet dagelijks klusjes doen zoals afwassen, opruimen of poetsen.

Eén of vijf leest nooit een tijdschrift, nog meer lezen nooit de krant, tien procent kijkt nooit tv. Tv-kijken en radio beluisteren neemt af met de leeftijd, maar blijft over het algemeen hoog. Jongeren kijken naar VT4, luisteren naar Q-music en lezen Het Laatste Nieuws.

Opvallend: er is een groep mediavreemde jongeren. Zij zijn meestal laagopgeleid, ongeveer 23 jaar en kunnen niet overweg met de nieuwe media. Hoe groot deze groep is, werd niet vermeld.


Het ideale leven volgens de Vlaamse jeugd

17 jaar: Eerste seksuele ervaring
18 jaar: Rijbewijs halen
22 jaar: Afstuderen en eerste werkervaring
23 jaar: Alleen gaan wonen
24 jaar: Samenwonen
25 jaar: Trouwen
26 jaar: Huis kopen/bouw en eerste kind
33 jaar: laatste kind
36 jaar: Toppunt carrière
60 jaar: Pensioen


Blog DM, 03-09-2010 (belga/kh/edp)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB