Het is de fiscale autonomie, stupid


De begrotingsrel tussen Guy Vanhengel (Open VLD) en N-VA maakt één zaak duidelijk: zolang er geen fiscale autonomie komt, zal de ruzie om de centen alleen escaleren.


Open VLD-minister van Begroting Guy Vanhengel raadde Bart De Wever (N-VA) dit weekend aan om zich maar eens goed te informeren over het stabiliteitsprogramma. Een oppositiepartij die de begroting van België moedwillig zo slecht voorstelt alsof we een Griekenland aan de Noordzee zijn - quod non - die moet goed weten dat ze speelt met de geloofwaardigheid van België op de financiële markten. 'De leugen regeert', sneerde De Wever prompt naar Vanhengel.

Die harde taal kwam er na het robbertje dat de Vlaamse en de federale regering vorige week al hadden uitgevochten. Volgens N-VA-begrotingsminister Philippe Muyters heeft de federale regering eenzijdig beloofd aan Europa dat er in België in 2012 'slechts' -3 procent bbp (grofweg 10 miljard) tekort zal zijn. En dat kan ze enkel doordat ze rekent op Vlaamse overschotten, maar daar is geen afspraak over.

Voor N-VA is het natuurlijk makkelijk om de Vlaamse begrotingscijfers naast die van het federale niveau te leggen. Natuurlijk komt Vlaanderen er dan beter uit (Vlaanderen komt uit een situatie zonder schuld, het federale niveau sleept decennia tekorten mee). Maar daar koop je niets mee. Uiteindelijk is de weer aangroeiende staatsschuld ook een probleem van alle Vlamingen, en dus ook van de Vlaamse regering.

'Vlamingen kunnen moeilijk ontkennen dat ze uiteindelijk dreigen verantwoordelijk te zijn voor een groot deel van de federale staatsschuld. Het schuldenvrije Vlaanderen van enkele maanden terug was dus hoegenaamd niet schuldenvrij. Een handige verkiezingstruc, niets meer. De schuldenhypotheek die op Vlaanderen rust moet dringend gelicht worden. Dit vereist, zolang geen duidelijkheid bestaat over het aandeel van Vlaanderen in deze schuld, een krachtig federaal budgettair beleid. Het ergste wat kan gebeuren, is dat Vlamingen en Walen doen alsof de federale schuld niet hun probleem is', zegt professor Jef Vuchelen vandaag in 'Briefing' van Vives (het Vlaams Instituut voor Economie en Samenleving).

In een opiniestuk in De Standaard geven Muyters en De Wever de kern van de zaak aan: 'Met de huidige bevoegdheidsverdeling in dit land is het de federale overheid die het gros van de vergrijzingskosten moet opvangen.' (...) 'Als je dit structureel wil aanpakken, is fiscale autonomie voor de deelstaten de enig mogelijke oplossing.'

Het cynische is dat Guy Vanhengels partij Open VLD eigenlijk net zo hard vindt dat regio's verantwoordelijk moeten worden voor hun fiscaal beleid, en niet gewoon van de federale overheid jaarlijks een dotatie moeten krijgen.

CD&V vindt dit al evenzeer. Alleen duwt het dat debat door zijn 'samenwerkingsfederalisme' weer naar de achtergrond. Ten vroegste na de verkiezingen van 2011 is er weer een kans om over de herstructurering van dit land te discussiëren.

Dan kunnen in één adem de regio's mee verantwoordelijk gesteld worden voor het afbetalen van de staatsschuld. Zolang dat niet gebeurt, zullen de begrotingsruzies voort escaleren.


Blog DS, 09-02-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB