BRUSSEL - Premier Juncker lanceert zijn kandidatuur als de president van Europa, maar vindt weinig steun.

Voor een Europese topfunctie stelt men zich niet kandidaat. Dat beseft de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker (54) ook. Maar in Le Monde zegt hij dat 'hij niet zou weigeren als hij gevraagd werd' voor de functie van permanente voorzitter van de Europese Raad van staatshoofden en regeringsleiders. Juncker is daarmee de eerste die zich openlijk beschikbaar stelt om 'president' van Europa te worden.

'In 2004 vroegen alle regeringsleiders mij voorzitter te worden van de Commissie, maar ik had toen aan de Luxemburgers beloofd hun premier te blijven. In juni 2009 werd ik herkozen, maar dit maal zonder dergelijke belofte', zei Juncker, die sinds 1995 premier is, en daarmee de ouderdomsdeken in de Europese Raad.

Juncker werpt zich op als tegenkandidaat voor Tony Blair (56). Niet alleen heb ik betere Europese geloofsbrieven, zegt Juncker, die sinds 2004 voorzitter is van de groep landen die de euro gebruikt. Ik vertegenwoordig tevens een ander idee over de invulling van de functie. De 'president' moet volgens hem iemand zijn die het algemeen Europees belang voorstaat, die met grote en kleine lidstaten naar een consensus zoekt, 'niet iemand die voorwendt Europa te vertegenwoordigen in de buitenwereld zonder eerst de interne cohesie te hebben verzekerd'. De Luxemburgse premier noemt die leiderschapsstijl 'coherent, inclusief en globaal'.

Hiermee past Juncker perfect in de omschrijving die de Benelux-landen van deze functie, die wordt gecreëerd door het Verdrag van Lissabon, opstelden. België, Luxemburg en Nederland willen geen sterke 'president', geen Blair, maar een consensus-zoeker die de voorzitter van de EU-Commissie niet dwarsboomt door eigengereid optreden. Voor de Benelux-landen is de Hoge Vertegenwoordiger het 'gezicht van Europa' (DS 19 oktober).

Polen sloot zich maandag bij die visie aan.

Junckers verklaringen betekenen volgens ingewijden echter niet dat hij de steun heeft van zijn Benelux-collega's. Het wordt trouwens weinig waarschijnlijk geacht dat de drie landen één kandidaat naar voor zullen schuiven. Van de Nederlandse premier Jan Peter Balkenende, die de baan ook graag zou hebben, is bekend dat hij Juncker niet geschikt vindt. In Le Monde verwijt Juncker de Nederlander dat hij geen persoonlijke risico's nam om het referendum over de EU-grondwet te doen slagen. België ziet de baan liever naar Juncker dan naar Balkenende gaan, maar zou beide mannen steunen als puntje bij paaltje kwam.

Aanvaringen met Nicolas Sarkozy en Angela Merkel zijn vergeten, zegt Juncker in het interview. Maar diplomaten lieten gisteren aan het persbureau Reuters verstaan dat Sarkozy de Luxemburger niet ziet zitten. Doelend op het feit dat onder andere de Franse president eerder een krachtige figuur wil die op gelijke voet met de machtigen der aarde kan spreken, zegt Juncker: 'Ik ben geen dwerg. Ik ben bevriend met Vladimir Poetin en ik ken de Chinese leiders al heel lang.'

Maar Sarkozy, die twee jaar geleden de kandidatuur van Blair lanceerde, zei onlangs dat hij beseft dat het feit dat de Britten niet enthousiast meedoen met alle Europese verworvenheden, een probleem is.

Inmiddels is de Britse regering gestart met een verkiezingscampagne voor Blair. Zonder stevig lobbywerk dreigt de post aan zijn neus voorbij te gaan, zegden medestanders aan The Guardian. Tot grote frustratie van de regering blijft Blair zelf op de vlakte over zijn ambities. 'Tony zal zichzelf niet in een positie brengen dat hij vernederd wordt zoals Guy Verhofstadt', zei een vriend. Blair schoot in 2004 Verhofstadts kandidatuur voor het voorzitterschap van de EU-Commissie af.

Bron: www.standaard.be (28 oktober 2009)

Mijn mening
Het lijkt me geen slecht idee om een Europese president te hebben die in zijn eigen land niet al te veel werk heeft. In tegenstelling tot Blair, die een grootmacht als Groot-Brittannië onder zich heeft, heeft de Luxemburger Juncker de mogelijkheid om het grotendeel van zijn aandacht naar Europa te laten gaan. Een grootmacht aan de top heeft natuurlijk ook zijn voordelen in verband met connecties en onderhandelingen. Er moet dus worden afgewogen wat het beste is voor Europa.