Snelkassa is niet altijd snel


BRUSSEL - Ook al meegemaakt? Je kiest in een supermarkt de snelkassa, maar de rij aan de gewone kassa ernaast schuift veel sneller op. Een leraar wiskunde uit Californië rekende haarfijn uit hoe dat komt.


Aanschuiven aan de kassa is een van de grootste ergernissen van veel mensen. Dan Mayer uit San Jose (Californië) besteedde vijf jaar al zijn vrije tijd aan het uitpluizen van de juiste strategie. Hij komt tot twee verbazingwekkende conclusies.

Ten eerste is desnelkassa niet altijd de snelste optie. Door eigen observatie en door het uitgebreid nakijken van de gegevens van de kassaterminals in een supermarkt in zijn thuisstad komt Mayer tot de slotsom dat om het even welke kassa minstens 48 seconden doet over het verwerken van een klant, zelfs als die maar één iets koopt. Per bijkomende aankoop komen er 2,8 seconden bij. En dus komt het erop aan om zowel het aantal klanten in de rij voor je te tellen als in te schatten hoeveel stuks ze straks op de band gaan leggen. En dan kan het lonen om de snelkassa te mijden als er daar zeven shoppers staan aan te schuiven en te kiezen voor de gewone kassa, waar maar twee of drie klanten voor je staan.

Ten tweede gaat cash betalen sneller dan betalen met een bankkaart. Het traagst verloopt het betalen met een bankcheque — maar dat is niet meer van toepassing in ons land. Nog andere elementen uit het verhaal van Mayer kloppen bij ons evenmin. In Amerika mag je je in sommige warenhuizen bij de snelkassa aanmelden met 20 aankopen, bij ons is dat altijd beperkt tot 10.

‘Maar in grote lijnen klopt de stelling wel dat je moet letten op de combinatie van het aantal personen voor je in de rij en het volume dat ze in hun winkelkar hebben liggen', zegt retailprofessor Gino Van Ossel van de Vlerickschool.

Maar het uitdokteren van een kassastrategie is nog veel ingewikkelder dan de Amerikaanse leraar meldt, zegt Van Ossel.

‘De aangekochte spullen terug in de kar of in herbruikbare tassen leggen, verloopt trager dan het scannen van de barcode. Met als gevolg dat klanten met een goed volgeladen kar vaak nog aan het inpakken zijn als de caissière al lang klaar is. Mayer houdt er ook geen rekening mee dat snelkassa's van karakter veranderen en meer en meer self-kassa's worden. Waarbij nóg een nieuw fenomeen opduikt, dat werd afgekeken van de incheckbalies op luchthavens: één poort voor een rij wachtenden kan uitzicht bieden op meer snelkassa's, zodat een klant meteen kan aanschuiven zodra er zo'n werkpost vrijkomt.'

‘Een perfecte strategie is er niet', meent Van Ossel. ‘Er zijn zowel onvoorstelbare als psychologische factoren die meebepalen hoe lang je moet aanschuiven. Niet in te schatten is bijvoorbeeld de kans dat iemand voor je een product aanbiedt met een onleesbare barcode, waarna er soms veel tijd verloren gaat om de juiste prijs op te zoeken. En onze neiging om altijd te geloven dat het glas halfleeg is in plaats van halfvol speelt ons ook parten: in de rij zien we jaloers hoe een rij naast ons altijd sneller vooruitgaat. Kan ook niet anders: in geval van drie rijen heb je maar een op de drie kansen dat je in de snelste rij staat. Ah, het loont gewoon de moeite niet om ons er druk in te maken.'


DS, 23-09-2009 (Frans De Smet)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB