Zwanenzang (met tussenletter N)

Volgens DBNL

Metafoor voor het laatste werk dat een kunstenaar voor zijn dood gemaakt heeft. De metafoor berust op de volksoverlevering dat de zwaan als hij zijn levenseinde ziet aankomen nog eenmaal prachtig zou zingen. Dat geloof is zeer oud en werd al in de Klassieke Oudheid een literair motief en verspreidde zich over de gehele West-Europese cultuur..

Een allerlaatste werk dat zijn oeuvre in schoonheid moet afronden.

Het lijkt me dan zowel positief als negatief te zijn, niet?
Negatief omdat het einde nadert, positief omdat het in schoonheid is... mmm nog steeds voor discussie vatbaar

Euh... ja en neen: van Dale meldt helemaal niks over enig positief effect, maar houdt het bij "laatste gezang of gedicht van iemand voor zijn sterven". Vervolgens naar het etymologische woordenboek gebladerd waar evenmin sprake is van 'pracht' of 'schoonheid': "Laatste lied van een dichter. Berust op het geloof dat zwanen zo hun dood aankondigen". Van die positieve connotatie is m.a.w. in ons huidige taalgebruik bij aanwending van de uitdrukking 'zwanenzang' amper nog iets te merken en het geldt intussen helemaal als synoniem van het nakende einde van iets of iemand... (maar check gerust bij je docent NL!)
Maar Tine heeft natuurlijk wél overschot van gelijk wanneer zij attendeert op het feit dat de spellingswijze van 'zwaneNzang' ondertussen wel degelijk veranderd is!

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Sta me toe even de nerd uit te hangen en een recent artikel (uit Focus Knack) over de nieuwe Star Trek-film als voorbeeld aan te halen ivm het moderne gebruik van het woord zwanenzang (met N! Zoals Tine reeds opmerkte.)

Gezien ik het artikel niet bij de hand heb, vertrouw ik even op mijn geheugen

"De voorlopig laatste in de reeks van Star Trek films was het afscheid van Captain Picard en de zijnen. Diens zwanenzang bleek de minst succesvolle uit de reeks." (Jawel, ik onthoud willekeurige, meestal nutteloze uitspraken zoals deze.)

Gezien de laatste Star Strek-films (voor de recentelijk ingeblikte nieuwe) geen groot succes waren, maar eerder een teloorgang van het concept Star Trek, hoort er dus een negatieve connotatie bij; zwanenzang is een soort 'verwelken', 'ondergaan' van iets of iemand.

Al kan het vroeger best in de positieve manier zijn gebruikt. De betekenis van woorden kan nu eenmaal veranderen doorheen de tijd, mede beïnvloed door de manier waarop dit woord wordt gebruikt. (Waar stagelessen over 'Nieuwe Taal' allemaal niet goed voor zijn...)